Zəngəzur layihəsi ilə bağlı ABŞ-nin İrana əlavə təzyiq göstərməsi ehtimalı da artır- Şərh
ABŞ-də paraflanmış sülh müqaviləsindən sonra Cənubi Qafqazda formalaşan yeni sabitlik mühiti regionun nəqliyyat və logistika xəritəsini yenidən formalaşdırmağa başlayıb. Uzun illər münaqişə və qeyri-müəyyənliklə xarakterizə olunan bu coğrafiya artıq qlobal layihələrin reallaşa biləcəyi strateji məkana çevrilir. Məhz bu kontekstdə gündəmə gələn “Tramp marşrutu” layihəsi təkcə iqtisadi deyil, eyni zamanda ciddi geosiyasi məna daşıyır və regiondakı güc balansına birbaşa təsir göstərir. Bu layihə ABŞ-nin regionda artan siyasi və iqtisadi maraqlarının, Azərbaycanın isə sülh və sabitlik fonunda tranzit mərkəzə çevrilmək strategiyasının təzahürüdür. Lakin prosesin uğuru yalnız tərəflərin razılığı ilə deyil, həm də regiondakı digər əsas aktorların mövqeyi ilə sıx bağlıdır. Xüsusilə İranın “Tramp marşrutu”na münasibəti layihənin taleyində həlledici amillərdən biri kimi önə çıxır. Bu baxımdan suallar aktuallaşır: İran bu marşruta razıdırmı? Əgər razı deyilsə, bu mövqe Azərbaycan, Ermənistan və ABŞ ilə münasibətlərə necə təsir göstərəcək? Və ən əsası, Vaşinqton bu layihə fonunda İrana qarşı təzyiq mexanizmlərini gücləndirə bilərmi?
Məsələ ilə bağlı Orta Doğu Araşdırmalar mərkəzinin sədri Sədrəddin Soltan Crossmedia.az-a açıqlama verib:
“Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı məsələ 2025-ci ilin 8 avqust tarixində Vaşinqtonda keçirilən müzakirələrdə həll olundu. Bu fakt onu göstərir ki, layihənin reallaşması üçün ABŞ başda olmaqla böyük dövlətlər, regionda marağı olan əsas beynəlxalq güclər arasında ümumi razılaşma formalaşmaqdadır. Dünyanın bir sıra başqa dövlətlərinin təmsilçilərinin məsələ ilə bağlı ara qarışdıran çıxışları Zəngəzur layihəsinin icrasına əngəl ola bilməz. Bu baxımdan Zəngəzur layihəsi ilə bağlı ABŞ-nin İrana əlavə təzyiq göstərməsi ehtimalı da artır”.
Ayhan
19:47 26.12.2025
Oxunuş sayı: 1126
