İddia: Ermənistan Türkiyənin vilayətinə çevrilə bilər
Ermənistan-Türkiyə münasibətlərinin normallaşması istiqamətində İrəvanın mövqeyi dəyişməz qalır. Ermənistan-Türkiyə münasibətlərinin normallaşması üzrə xüsusi nümayəndə Ruben Rubinyan bildirib ki, İrəvan Ankara ilə əlaqələri heç bir ilkin şərt irəli sürmədən bərpa etməyə hazırdır. Onun sözlərinə görə, əgər Türkiyə siyasi iradə nümayiş etdirərsə, bu proses çox sürətlə baş tuta bilər. Ermənistan hazırda sərhədin açılması məsələsində Türkiyənin konkret addımlarını gözləyir.
Diplomat həmçinin 2022-ci ildə əldə edilən ən mühüm razılaşmaya da toxunub. O, üçüncü ölkə vətəndaşları və diplomatik pasport sahibləri üçün sərhədin açılmasını nəzərdə tutan bu razılaşmanın əhəmiyyətini vurğulayıb.
İrəvan - Ankara münasibətlərinin perspektivi barədə Crossmedia.az-a danışan politoloq Oqtay Qasımov söyləyib ki, Ermənistandakı daxili siyasi mübarizə bu məsələdə açıq şəkildə özünü göstərir: "Siyasi qüvvələr müxtəlif maraqları ön plana çəkərək məsələlərə fərqli yanaşırlar. Ermənistanın bəzi siyasi dairələri hesab edir ki, Azərbaycan və Türkiyə ilə münasibətlərin normallaşması ölkənin sürətlə Türkiyənin təsir dairəsinə düşməsinə səbəb olacaq. Bu isə Türkiyənin bölgədəki nüfuzunu artıracaq".
Politoloq vurğulayıb ki, bəzi iddialara görə, bu proses davam edərsə, Ermənistan faktiki olaraq Türkiyənin bir vilayətinə çevrilə bilər: "Lakin bu, yalnız bir fərziyyədir. Türkiyənin Ermənistan və ya başqa bir dövləti özünə tabe etmək kimi bir niyyəti yoxdur. Bunun əksinə, Ermənistanın öz siyasətində müəyyən qalıblardan çıxmaq istəməməsi, o cümlədən konstitusiya və qanunvericilik aktlarında Azərbaycanla yanaşı Türkiyəyə də ərazi iddialarının yer alması, gərginliyin davam etməsinə səbəb olur. Ermənistanın bəzi dairələri hələ də Sevr müqaviləsinə əsaslanaraq "Böyük Ermənistan" ideyasını yaşatmağa çalışır. Bu ideya, keçmişdə ABŞ prezidenti Vudro Vilsonun vədlərinə əsaslanan, Türkiyənin şərqini də əhatə edən bir dövlət yaratmaq istəyindən qaynaqlanır".
O.Qasımov, həmçinin qeyd edib ki, bu utopik düşüncə tərzi Ermənistan cəmiyyətində müəyyən təsir gücünə malikdir. "Ermənistanın siyasi müxalifəti də bu məsələdən siyasi məqsədlər üçün istifadə edir. Xüsusilə, Nikol Paşinyan hakimiyyətinə qarşı çıxan qüvvələr bu iddiaları irəli sürürlər. Lakin real vəziyyət ondan ibarətdir ki, Ermənistanın Azərbaycanla münasibətləri normallaşmadan Türkiyə ilə əlaqələri də tam normallaşa bilməz. Türkiyə açıq şəkildə bildirir ki, Ermənistanla diplomatik və iqtisadi əlaqələrin tam bərpası yalnız Bakı ilə sülh müqaviləsi imzalandıqdan sonra mümkün olacaq. Sülh müqaviləsi bağlandıqdan sonra Türkiyə-Ermənistan sərhədlərinin açılması və iqtisadi əlaqələrin inkişafı gözlənilir".
Politoloq bildirib ki, bu normallaşma hər iki ölkənin maraqlarına uyğundur: "Türkiyə güclü iqtisadiyyata malik bir ölkə kimi Ermənistan bazarında mühüm yer tuta bilər. Hazırda Türkiyədən Ermənistana qeyri-rəsmi yollarla mallar daxil olur və bazarda müəyyən paya sahibdir. Sərhədlər açıldıqdan sonra bu ticarət daha da genişlənəcək. Bundan əlavə, hazırda 100 mindən artıq Ermənistan vətəndaşı qeyri-leqal şəkildə Türkiyədə yaşayır və çalışır. Onların qazandıqları vəsait isə Ermənistana göndərilir, oradakı ailələrinin dolanışığını təmin edir. Bütün bu faktorlar göstərir ki, Ermənistan-Türkiyə münasibətlərinin normallaşması üçün əsas şərt İrəvanın Bakı ilə münasibətləri yoluna qoymasıdır. Yalnız bundan sonra Ankara ilə əlaqələrin tam bərpası mümkün ola bilər".
Xumar Əhmədova
17:30 13.03.2025
Oxunuş sayı: 9691
