Xaricdəki Azərbaycan evləri nəyə lazımdır?  

Bu gün dünyanın Estoniya, Polşa, Macarıstan, Misir, Belçika, Almaniya, Avstriya, Finlandiya, İspaniya, Ukrayna, Türkiyə, Yunanıstan, Gürcüstan və s. kimi ölkələrində  29 Azərbaycan evi fəaliyyət göstərir. Maraqlıdır, bu, Azərbaycan evlərinin nə əhəmiyyəti var, hansı üstünlüklər, yeniliklər vəd edir, ümumilikdə xarici ölkələrdə Azərbaycan evlərinə ehtiyac varmı və s.? Bütün bu suallara aydınlıq gətirmək üçün yaxın keçmişə qısa ekskurs edək.  

İlk növbədə, onu qeyd etmək lazımdır ki, 2019-cu ildən etibarən bir sıra xarici ölkələrdə yaradılan Azərbaycan evləri diaspor təşkilatlarının fəaliyyətinin koordinasiyasında mühüm yer tutur. Evlərin yerləşmə mənzərəsindən də göründüyü kimi, bütövlükdə dünya Azərbaycan evinə çevrilməkdədir. Azərbaycan evlərinin fəaliyyəti milli adət-ənənələrimizin, Azərbaycan mədəniy-yətinin, Azərbaycan dilinin təbliği və qorunması, ölkəmizlə bağlı həqiqətlərin dünyaya çatdırıl-ması, ümumilikdə Azərbaycanın tanıdılması və s. istiqamətlərdə dəyərləndirilə bilər. Hansı ki, qeyd edilən məsələlər inkişaf mərhələsindən və yaşadığı dövrdən asılı olmayaraq bütün dövlətlər, xalqlar üçün hər zaman aktualdır, prioritetdir.  

                   Mənbə: https://diaspor.gov.az/az/page/azerbaycan-evleri-3454

Bununla belə, hər bir xalqın başqa ölkələrdə evinin olması həm bütövlükdə bəşəri harmo-niyanın təmin olunmasına, həm də millətlərin, xalqların bir-birini daha yaxından tanımasına, birgə-yaşayışı təmin etmələrinə xidmət edir. Digər tərəfdən müasir həyatın gerçəkliklərindən biri kimi, həm də siyasət bunu tələb edir ki, hər bir xalq, hər bir dövlət öz maraqlarının dünyanın müxtəlif yerlərində təmsil olunmasına, tanıdılmasına çalışır. O cümlədən, Azərbaycan Respublikasının da digər dövlətlər kimi öz haqlarını dünyaya tanıtmasına çox böyük ehtiyac var. Azərbaycan Evlərinin yaradılması, həm də bu baxımdan mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Evlərin müxtəlif qitələrdə, fərqli ölkələrdə, azərbaycanlıların kompakt yaşadığı ayrı-ayrı şəhərlərdə açılması onların əhəmiyyətini daha da artırır. Ümumilikdə isə, AZƏRBAYCANIN ADININ, AZƏRBAYCAN BAYRAĞININ təmsil olunduğu BU CÜR EVLƏRİN YARADILMASINA DƏSTƏK VERDİYİNƏ, TƏŞKİLATÇILIQ ETDİYİNƏ GÖRƏ ZƏHMƏTİ KEÇƏN HƏR KƏSƏ TƏŞƏKKÜR DÜŞÜR.

Qeyd edildiyi kimi, dünyanın müxtəlif ölkələrində Azərbaycan Evinin açılması xaricdə yaşayan soydaşlarımızın bir araya gəlmələri, həmrəylik nümayiş etdirmələri, yaşadıqları ölkələrdə Azərbaycan mədəniyyətinin təbliği baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır. Bu gün dünyanın Azərbaycanı tanımasına, zəngin, qədim mədəniyyətə sahib olduğunu görüb, duymasına, qəbul etməsinə çox böyük ehtiyac var. Bu işlərin planlı, ardıcıl aparılmasında Azərbaycan Evlərinin əhəmiyyəti xüsusi vurğulanmalıdır.

Azərbaycan evləri fəaliyyət göstərdiyi ölkələrdə Azərbaycanın kiçik modelidir və bu evlərdə adət-ənənələrimiz qorunur, bu evlərin “sakinləri” Azərbaycan həqiqətlərini dünyaya çatdırmaq üçün daha çox fəallıq göstərirlər. Azərbaycan evləri xaricdəki soydaşlarımızın, həm də bir araya gəlməsi, Azərbaycan naminə birlik nümayiş etdirmələri, diaspor fəaliyyətinin koordinasiyası üçün məkandır. Eyni zamanda, evlərin yaradılması soydaşlarımıza yaşadıqları ölkələrin vətəndaşlarını Azərbaycan Evlərinə dəvət edərək, Azərbaycana yeni dostlar qazandırmaq imkanı da verir. Ona görə də, Azərbaycan Evləri hər zaman ölkəmizin tanıdılmasında genişmiqyaslı işlər görəcək, Azərbaycanın təbliğində lokomotiv olacaqdır.
Sonuncu növbədənkənar prezident seçkilərində bəzi evlərdə seçki məntəqələrinin yaradılması isə Azərbaycan evlərinin həm də bir siyasi önəm kəsb etdiyini ortaya qoydu. Soydaşlarımız daha yaxın ərazilərdə səs verə bilir, öz siyasi mədəniyyətini, ölkəmizin seçki mədəniyyətini layiqincə təmsil edə bilir. Bütün bunlar, həm də o deməkdir ki, Azərbaycan evləri milli-mədəni adət ənənələrimizi təbliğ edən, soydaşlarımızın bir araya gəlməsini təmin edən, Azərbaycanı dünyaya tanıdan bir ünvan olmaqla yanaşı, həm də kiçik bir Azərbaycandır. Əslində, harada azərbaycanlı varsa, orada Azərbaycan var, mətbəxi var, adət-ənənəsi var, dili var və s. Azərbaycan evləri isə bütün bu imkanları daha da genişləndirir və ölkəmizin tanıdılmasında, mədəniyyətimizin təbliğində əvəzsiz rol oynayır.  

Müxtəlif tarixi günlərdə xaricdə yaşayam soydaşlarımızın, Azərbaycansevərlərin görüş məkanına, müzakirə panelinə evrilən Azərbaycan evləri, həm də dilimizin qorunub saxlan-masında, təbliğində yaxından iştirak edir. Bir sıra evlərdə fasiləsiz olaraq həftəsonu məktəbləri fəaliyyət göstərir, soydaşlarımız, xüsusilə yeni nəsil arasında dilimizin təbliği, tədrisi aparılır, ayrı-ayrı yaş qruplarına Azərbaycan dilinin incəlikləri öyrədilir. Bu məqsədlə, Azərbaycan evləri xüsusi əyani vəsaitlərlə, kitablarla da təmin olunubdur ki, bu da evlərin əhəmiyyətliliyini bir daha ifadə edir.  

Bir məsələni də xüsusi qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan evləri yalnız təbliğat və tanıtım baxımından əhəmiyyətli deyil, həm də çətin günlərin dayağı, sığınacağıdır. Yaxın keçmişdə, COVID-19 pandemiyasının təsiri ilə yaranan reallıqlar qeyd olunanları çılpaqlığı ilə ortaya qoydu. Azərbaycan Evləri diaspor təşkilatları və fərdi şəxslər vasitəsilə xaricdə yaşayan azərbaycanlılarla bağlı mütəmadi olaraq informasiyalar əldə edib, onlara maarifləndirici tövsiyələr verib və bütün mümkün vasitələrlə həmvətənlərimizə dəstək olmağa çalışıb.

2020-ci ildə COVID-19 zamanı Macarıstan, Polşa, Türkiyə, Gürcüstan, Almaniya (Berlin və Köln), Ukrayna, İspaniya Krallığı, Estoniya və Avstriyada fəaliyyət göstərən 10 Azərbaycan Evi soydaşlarımızın, eləcə də turistik və ya digər məqsədlərlə səfər etmiş həmyerlilərimizin ümid yerinə çevrilmişdir. Təkcə, 19 nəfər azərbaycanlı Polşadakı Azərbaycan Evi tərəfindən üç həftə müddətində müvəqqəti yaşayış yeri və qida məhsulları ilə təmin olunub.

Ukraynadakı Azərbaycan evinə müraciət edən 30-a yaxın tələbəyə yer ayrılıb. Ümumilikdə, Ukraynada Azərbaycan Evi tərəfindən 322 nəfərə yardım göstərilib. Macarıstanın Budapeşt şəhərində 7 nəfər idmançı, 9 nəfər turist qadın və Budapeştdə qalan 3 nəfər Azərbaycan vətəndaşı Budapeştdəki Azərbaycan Evinə kömək ücün müraciət ediblər. Azərbaycan Evi müraciət edən bütün azərbaycanlılara sahib çıxaraq, lazımı kömək göstərib.  Berlində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Evi tərəfindən pandemiya səbəbindən müvafiq problemlərlə qarşılaşmış azərbaycanlılara müvafiq yardım göstərilib. Kölndə fəaliyyət göstərən Azərbaycan Evi də, həmçinin pandemiya səbəbindən yaranmış müvafiq çətinliklərlə əlaqədar olaraq, kömək üçün müraciət edən 9 nəfər həmvətənimiz gündəlik qida məhsulları və müvəqqəti yaşayış yeri ilə təmin edilməsinə dəstək göstərib və s.

Azərbaycan evlərinin COVID-19 zamanı soydaşlarımızın ümid yerinə çevrilməsi ilə bağlı konkret rəqəmlər əsasında çoxsaylı nümunələr gətirmək olar. Lakin, yazının məqsədi evlərin fəaliyyəti ilə bağlı hesabatı təqdim etmək deyil, evlərin yaranma zəruriliyini, əhəmiyyətliliyini araşdırmaqdır. 

Beləliklə, aparılan qısa araşdırma məqalənin adında və mətnində verilmiş suallara tam aydınlıq gətirir, XARİCDƏKİ AZƏRBAYCAN EVLƏRİNİN NƏYƏ LAZIM OLDUĞUNU açıq şəkildə ortaya qoyur. Ümid edirik ki, Azərbaycan evləri qalib xalqımızın və dövlətimizin dünyaya daha yaxşı tanıdılması, ölkəmizə ikili standartlarla yanaşmağa cəhd edən insanların, dövlətlərin Azərbaycan haqqında ədalətli, həqiqi mövqeyinin formalaşmasında, soydaşlarımızın doğma Vətənimizin hədəfləri ətrafında daha sıx birləşməsində öz mövqeyini möhkəmləndirəcək, işğaldan azad edilmiş ərazilərimizin bərpası, Şərqi Zəngəzura və Qarabağa normal həyatın qayıtması yolunda da öz töhfəsini verəcəkdir.  

Cross Media Təhlil Mərkəzi