İstənilən halda Ermənistan Konstitusiyasının dəyişdirilməsi mütləqdir — AÇIQLAMA
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Çin Xalq Respublikasına (ÇXR) rəsmi səfəri çərçivəsində səsləndirdiyi fikirlər, regionda sülh və sabitlik naminə aparılan diplomatik səylərin strateji mahiyyətini bir daha ortaya qoyur. Xüsusilə Çin Sədri Cinpin keçirilən görüş zamanı Ermənistanla münasibətlərə dair vurğulanan məqamlar, Azərbaycanın bu məsələdə prinsipial və ardıcıl mövqeyini nümayiş etdirir.
Dövlət başçısı bildirib ki, Azərbaycan ilə Ermənistan arasında normallaşma və sülh gündəliyi üzrə danışıqlar artıq ikitərəfli əsasda aparılır və iki ölkə arasında sülh bərqərar olub. Bu bəyanat uzun illər davam edən gərginlikdən sonra diplomatik iradənin və siyasi qətiyyətin nəticəsi olaraq, bölgədə sabitliyin möhkəmləndirilməsinə yönəlmiş mühüm addım kimi qiymətləndirilir.
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az-a açıqlama verən Milli Məclisin deputatı Azər Allahverənov ilk olaraq bildirib ki, cənab Prezident İlham Əliyev Çində səfərdə olarkən, xüsusilə ÇXR sədri Si Cinpinlə görüş zamanı bir neçə vacib məsələyə toxunub:
“Bu məsələlər arasında Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhün bərqərar olması ilə bağlı söylədiyi fikirlər olduqca vacib bir mövqe kimi dəyərləndirilir. Çünki burada cənab Prezident faktiki olaraq ölkənin Ermənistanla bağlı məsələlərdə mövqeyini, bu mövqeyin nədən ibarət olduğunu ifadə etmiş oldu. Əgər sülh bərqərar olursa, bu o deməkdir ki, artıq sülhdən başqa alternativ yoxdur. Cənab Prezidentin bu istiqamətdə söylədiyi digər fikirlərə də nəzər saldıqda görürük ki, burada Azərbaycanın konkret mövqeyi var. Ermənistanla sülh müqaviləsinin imzalanmasına nail olmaq və bundan irəli gələrək sülh quruculuğu prosesini geniş şəkildə dərinləşdirmək üçün müəyyən edilmiş strateji xətt mövcuddur. Amma bunun üçün, təbii ki, Ermənistanın atmalı olduğu addımlar var. Ermənistan hansı addımları atmalıdır? Birincisi, qeyd edək ki, avqustun 8-də Vaşinqtonda imzalanmış bir sıra sənədlər, o cümlədən sülh mətninin paraflanması ilə bağlı əldə olunmuş razılıq və digər məsələlər sülhə doğru aparan çox vacib bir addım kimi dəyərləndirilir. Nəzərə alsaq ki, Azərbaycanın masa üzərində iki vacib tələbi var idi — ATƏT-in Minsk Qrupunun buraxılması və Ermənistan Konstitusiyasının dəyişdirilməsi — birinci ilə bağlı birgə müraciət ünvanlanıb. Artıq sentyabrın 1-dən etibarən rəsmi olaraq, de-yure, ATƏT-in fəaliyyətinə xitam verilib. Bu məsələ ilə bağlı müsbət fikirlər müxtəlif, hətta ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri olan dövlətlərin nümayəndələri tərəfindən də dilə gətirilir. İkinci vacib şərt — Konstitusiya dəyişdirilməsi ilə bağlıdır. Burada da Ermənistan cəmiyyətində müəyyən pozitiv çalarlar müşahidə olunur. Ən azından səsləndirilən fikirlərdə bunun əlamətləri görünür. Düzdür, bir qədər fərqli kontekstdə fikir söyləsə də, istənilən halda Konstitusiyanın dəyişdirilməsi mütləqdir.
Ərazi iddiaları preambula hissəsində geniş yer alıb, digər maddələrdə və normativ sənədlərdə də ərazi iddiaları ilə bağlı nüanslar kifayət qədər qabarıq şəkildə yer alır. Bu isə o deməkdir ki, Konstitusiya dəyişdirildikdən sonra qanunvericilik bazasında da zəruri dəyişikliklər edilməlidir”.
Deputatın sözlərinə görə, yalnız bundan sonra Azərbaycan sülh müqaviləsinin imzalanmasına gedə bilər:
“Bu, olduqca vacib bir addımdır və Ermənistan tərəfinin öhdəliyi kimi də dəyərləndirilə bilər. Çünki Ermənistan tərəfi başa düşür ki, Konstitusiya dəyişikliyi olmadan hər hansı sülh müqaviləsinin imzalanmasından söhbət gedə bilməz.
Digər vacib məsələ etimad quruculuğudur. Bu gün Ermənistan cəmiyyətində anti-Azərbaycan ritorikası və əhval-ruhiyyəsi kifayət qədər yüksəkdir. Revanşistlər kifayət qədər fəaldırlar. Separatçı rejimin qalıqları bu gün müxtəlif formalarda Ermənistanın ictimai-siyasi mühitinə təsir etmək iqtidarındadır. Müxalifət düşərgəsində Qarabağ klanı kifayət qədər fəaldır. Bu baxımdan düşünürəm ki, Paşinyan hökuməti eyni zamanda bu qüvvələri də neytrallaşdırmağı bacarmalıdır ki, erməni cəmiyyətində normal bir etimad mühiti formalaşdıra bilsin. 2026-cı ilin iyun ayında Ermənistanda parlament seçkiləri keçiriləcək. Paşinyan həmin vaxta qədər bu istiqamətdə zəruri addımlar atmağa çalışmalıdır. Azərbaycan isə artıq bu istiqamətdə mümkün olan işləri görüb. Hətta əlavə olaraq kommunikasiyaların açılması və digər məsələlərlə bağlı hazırlıq işlərini tamamlamaqdadır. Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının sammitində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti ilə Ermənistanın Baş nazirinin ayaqüstü kontaktları və təmasları göstərir ki, bu məsələdə Azərbaycan kifayət qədər pozitiv ruhda köklənib. Amma Ermənistan tərəfinin yerinə yetirməli olduğu bir sıra öhdəliklər var. Bu öhdəliklər Paşinyan üçün baş ağrısı gətirsə də, istənilən halda onun öz hökuməti tərəfindən yerinə yetirilə biləcək işlərdir”.
Nəzrin Salmanova
19:28 01.09.2025
Oxunuş sayı: 1134
