Cənubi Qafqazda davamlı sülhün təmin olunması məsələsində Gürcüstanın neytral vasitəçilik rolu ön plana çıxır
Azərbaycan ilə Gürcüstan arasında münasibətlər təkcə coğrafi yaxınlıqla deyil, həm də ortaq maraqlara əsaslanan strateji tərəfdaşlıq və qarşılıqlı etimada söykənir. İkitərəfli əməkdaşlıq siyasi, iqtisadi, enerji, nəqliyyat və təhlükəsizlik sahələrində getdikcə daha da dərinləşir. Bu əlaqələrin mühüm nümunəsi kimi, dövlət xadimlərimizin rəsmi səfəri göstərir ki, tərəflər regionda sabitliyin və inkişafın təmin olunmasında birgə səyləri davam etdirirlər.
Mövzu ilə bağlı Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin aparıcı məsləhətçisi Nəsibə Mirzəyeva Crossmedia.az-a açıqlama verib:
“2025-ci il iyulun 22-də Gürcüstanın xarici işlər naziri Maka Botçorişvili Tbilisidə rəsmi səfərdə olan azərbaycanlı həmkarı Ceyhun Bayramov ilə görüşüb. Görüşdə iki ölkə arasında strateji tərəfdaşlıq və regional əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunub. Gürcüstan-Azərbaycan siyasi dialoqunun müsbət dinamikası, ticarət, iqtisadi əməkdaşlıqda əldə olunan irəliləyişlər, gələcək əməkdaşlığın perspektivləri vurğulanıb. Regional əhəmiyyətli infrastruktur və enerji layihələrinin həyata keçirilməsinə yönəlmiş birgə səylərə xüsusi diqqət yetirilib, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu, Qara dəniz sualtı kabeli, Yaşıl Enerji Dəhlizinin inkişaf imkanlarına toxunulub. Bildirilib ki, Orta Dəhlizin strateji marşrut kimi inkişafı kontekstində tranzit və logistika funksiyasının gücləndirilməsinə yönəlmiş layihələr xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Regionda gedən proseslərdən danışılaraq, Cənubi Qafqazda davamlı sülh və sabitliyin vacibliyi vurğulanıb. Bu il aprelin 17-də Gürcüstanın ev sahibliyi ilə xarici işlər nazirlərinin müavinləri səviyyəsində Gürcüstan-Azərbaycan-Ermənistan üçtərəfli görüşü müsbət qiymətləndirilib. Gürcüstan öz növbəsində bir daha regionda konstruktiv, qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığın inkişafına və ümumi maraqların müəyyənləşdirilməsinə kömək etməyə hazır olduğunu təsdiqləyib. Görüşdə həmçinin Gürcüstan, Azərbaycan və Türkiyə arasında mövcud üçtərəfli strateji əməkdaşlıq formatına toxunulub. Bu formatın regionda sabitliyin, firavanlığın təmin edilməsinə və strateji layihələrin həyata keçirilməsinə xüsusi töhfə verə biləcəyi vurğulanıb. Mərkəzi Asiya ölkələri ilə əməkdaşlığın perspektivləri və Orta Dəhlizin inkişaf potensialı da müzakirə olunub”.
Ekspert həmçinin qeyd edib:
“Azərbaycan və Gürcüstan arasındakı münasibətlər son illərdə təkcə ikitərəfli çərçivədə deyil, həm də regional və qlobal kontekstdə strateji tərəfdaşlıq modeli kimi inkişaf edir. 2025-ci ilin iyulunda Gürcüstan və Azərbaycan xarici işlər nazirlərinin Tbilisidə keçirilən görüşü bu münasibətlərin aktuallığını və çoxşaxəliliyini bir daha təsdiqləyib. Görüş zamanı Gürcüstanın xarici işlər naziri Maka Botçorişvilinin səsləndirdiyi fikirlər və səfərin məzmunu bir sıra vacib məqamlara diqqət çəkir. Əvvəla, tərəflər arasında siyasi dialoqun intensivliyi və davamlılığı göz önündədir. Hər iki ölkə bu münasibətlərin təkcə keçmiş dostluq və qonşuluq əlaqələrinə deyil, həm də qarşılıqlı strateji maraqlara əsaslandığını nümayiş etdirir. Gürcüstan xarici işlər nazirinin vurğuladığı kimi, ikitərəfli münasibətlər artıq sadə əməkdaşlıqdan çıxaraq daha geniş regional çərçivədə dəyərləndirilir. Bu isə münasibətlərin mahiyyətinin dəyişdiyini və yeni geosiyasi reallıqlara uyğunlaşdığını göstərən əsas faktordur. Strateji tərəfdaşlığın konkret nəticələri arasında bir neçə vacib istiqamət ön plana çıxır. Birincisi, Gürcüstan və Azərbaycanın bir-birinin ərazi bütövlüyünü qətiyyətlə dəstəkləməsi iki ölkə arasında etimada əsaslanan siyasi münasibətlərin sabit dayağıdır. İkincisi, enerji və nəqliyyat sahəsində həyata keçirilən birgə layihələr yalnız iqtisadi deyil, həm də strateji əhəmiyyət daşımaqdadır. Bu layihələr regionun enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması və Avropa ilə Asiya arasında alternativ əlaqələrin gücləndirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb etməkdədir. Bundan əlavə, Gürcüstan və Azərbaycan Orta Dəhlizin inkişafı kontekstində əsas tranzit və logistika mərkəzləri rolunu oynamağa iddialıdırlar. Bu mənada Mərkəzi Asiya ölkələri ilə koordinasiyanın gücləndirilməsi və yeni əməkdaşlıq mexanizmlərinin formalaşdırılması regional inteqrasiyanın daha da dərinləşməsinə şərait yaradır. Görüşdə tərəflərin bu istiqamətdə fikir mübadiləsi aparması onların yalnız ikitərəfli deyil, həm də çoxtərəfli əməkdaşlığa açıq olduqlarını göstərir”.
Politoloqun fikrincə, Cənubi Qafqazda davamlı sülhün təmin olunması və münaqişədən sonrakı dövrdə əməkdaşlığın genişləndirilməsi məsələlərində Gürcüstanın neytral vasitəçilik rolu ön plana çıxır:
“Eyni zamanda, regional sabitlik və təhlükəsizlik məsələləri də müzakirələrin önəmli hissəsini təşkil edib. Cənubi Qafqazda davamlı sülhün təmin olunması və münaqişədən sonrakı dövrdə əməkdaşlığın genişləndirilməsi məsələlərində Gürcüstanın neytral vasitəçilik rolu ön plana çıxır. Gürcüstan-Azərbaycan-Ermənistan üçtərəfli görüşlərinin təşkili və bu təşəbbüsə dəstək regionda dialoqun təşviqi baxımından əhəmiyyətlidir. Nəhayət, Azərbaycan-Gürcüstan-Türkiyə strateji üçtərəfli əməkdaşlıq formatının da müzakirə edilməsi bu münasibətlərin yalnız Cənubi Qafqazla məhdudlaşmadığını, daha geniş regional geosiyasi dinamikanın bir hissəsi olduğunu göstərir. Bu format çərçivəsində həyata keçirilən layihələr regionda sabitliyin, firavanlığın və iqtisadi əməkdaşlığın gücləndirilməsinə xidmət edir. Nəticə etibarilə, Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri bu gün strateji tərəfdaşlığın klassik modelini təşkil edir. Onlar bir tərəfdən ikitərəfli dostluğa və ortaq tarixə əsaslansa da, digər tərəfdən regional əməkdaşlıq, enerji təhlükəsizliyi, nəqliyyat marşrutlarının şaxələndirilməsi və sabitliyin qorunması kimi fundamental məsələlərə yönəlib. Bu münasibətlərin gələcək inkişafı, həm regionun daxili sabitliyinə, həm də Avropa-Asiya əlaqələrinin formalaşmasına əhəmiyyətli təsir göstərməkdə davam edəcək”.
Ayhan
14:59 26.07.2025
Oxunuş sayı: 11794
