Türk dünyasına tələ qurulur: Bu dörd dövlət anlamalıdır ki...

Mayın yeddisində Avropa İttifaqı (Aİ) Türkiyənin quruma üzvlük prosesinə dair ümidlərini ciddi zərbə altına alan qərar qəbul etdi. Qardaş ölkənin 2013-cü ildən dondurulmuş üzvlük dialoqunun yenidən bərpası məsələsi rədd olundu. Bu qərar təkcə siyasi deyil, həm də mənəvi cəhətdən Türkiyəyə qarşı növbəti tarixi ədalətsizlik kimi dəyərləndirilir. Qərarın əsaslandığı hesabat isə ikili standartların bariz nümunəsini ortaya qoyur.
İmtina qərarı Avropa Parlamentində
ispan deputatı Nacho Sançez Amorun hazırladığı hesabat əsasında verilib.
Hesabatda Türkiyənin son on ildə demokratik inkişaf istiqamətində heç bir ciddi
addım atmadığı, əksinə, gerilədiyi iddia olunur. Müxalifətə təzyiqlər, söz
azadlığının məhdudlaşdırılması və hökumət əleyhinə aksiyalara sərt müdaxilə əsas
arqument kimi göstərilib. Deputat Sánchez hətta Türkiyəni “demokratiyadan geri
çəkilən yeganə ölkə” adlandırıb. Onun fikrincə, Avropa İttifaqı Türkiyədə
xalqla hökumət arasında fərq görür və bu, o deməkdir ki, indiki hakimiyyət dəyişməyənə
qədər üzvlük məsələsi aktuallaşmayacaq. Sətiraltı mesaj isə kifayət qədər
açıqdır: “Türkiyə xalqını istəyirik, amma hökumətini yox”.
Siyasi şərhçi Aydın Quliyev Crossmedia.az açıqlamasında qərarın mahiyyətini və siyasi mesajlarını şərh
edib.
A.Quliyev hesab edir ki, qərarın verildiyi zaman Aİ Mərkəzi Asiyanın dörd türk dövlətinə – Qazaxıstan, Özbəkistan, Qırğızıstan və Türkmənistana – 12 milyard avro məbləğində maliyyə yardımı ayırır: "Ancaq qəribədir ki, həmin ölkələrin heç birində insan haqları, demokratik dəyərlər və azad mətbuat kimi prinsiplərə ciddi əməl olunmur. Bu, ikili standartların açıq-aşkar təzahürüdür. Türkiyəyə demokratiya adı altında təzyiq göstərən Avropa, Mərkəzi Asiyaya torpaq və tranzit maraqları prizmasından yanaşır. Həmin dövlətlərdən Orta Dəhlizi canlandırmaq, Rusiyadan yan keçən alternativ nəqliyyat marşrutlarını açmaq, Ermənistanı bu prosesə cəlb etmək istəyirlər. Yəni məqsəd nə demokratiyadır, nə də insan haqları".
O qeyd edib ki, bu gün Türkiyəyə qarşı
qətnamə şəklində yağdırılan "demokratiya ittihamlarının" on qat artığını Mərkəzi Asiyanın dörd türk dövlətinə
yağdıracaqlar: "Buna heç kimin şübhəsi olmasın. Çünki görmüşük. Ancaq bunu məhz
indi Mərkəzi Asiya dövlətlərinin başa düşməsi lazımdır. Sonra çox gec olacaq. Bunu
indi başa düşsələr, Türkiyənin təklənməsinə imkan verməsələr, hətta onlara ayrılmış 12 milyard avrodan imtina etməyi
bacarsalar, bütün türk dünyası qazanmış olar.”
Səbinə Cəlilova
16:17 09.05.2025
Oxunuş sayı: 1088