Sənətə adanmış həyat: Cahangir Novruzov
Cahangir Novruzov Azərbaycan teatr və kino sənətinin parlaq simalarından biri olaraq, həm doğma vətənində, həm də xaricdə sənətə verdiyi töhfələrlə yadda qalan bir şəxsiyyətdir.
O, 1954-cü ilin iyul ayında Bakıda dünyaya gəlmişdir. Anası Azərbaycan teatrının əfsanəvi aktrisası Nəsibə Zeynalova, onun sənətə olan marağını erkən yaşlarından formalaşdırıb. Cahangir Novruzov Mirzəağa Əliyev adına İncəsənət İnstitutunun rejissorluq fakültəsində təhsil alaraq, peşəkar sənət yoluna qədəm qoyub. 1976-cı ildən Musiqili Komediya Teatrında fəaliyyətə başlayan Cahangir Novruzov, həmin dövrdə hərbi xidmətini də yerinə yetirib. Teatr sahəsindəki ilk addımlarını Musiqili Komediya Teatrında atan sənətkar, daha sonra Şəki Dövlət Dram Teatrında və Gənc Tamaşaçılar Teatrında çalışaraq, müxtəlif janrlarda tamaşalar hazırlamış və rejissorluq bacarığını nümayiş etdirib. Onun teatr sahəsindəki fəaliyyəti yalnız yerli səhnələrlə məhdudlaşmamış, SSRİ-nin tanınmış teatr ustadları ilə Moskva və Sankt-Peterburqda əməkdaşlıq etmiş, bu təcrübə onun sənət dünyagörüşünü daha da zənginləşdirib. Cahangir Novruzovun yaradıcılığı beynəlxalq miqyasda da tanınır. O, Parisdə, Çexoslovakiyada və Türkiyədə keçirilən teatr festivallarında iştirak edib, bir çox hallarda jüri üzvü kimi dəvət olunub.
Onun hazırladığı tamaşalar müxtəlif festivallarda birincilik qazanıb, sənətkarlığı yüksək qiymətləndirilib. 1995-ci ildən etibarən Cahangir Novruzov Türkiyədə Adana Çukurova Universitetində professor kimi fəaliyyət göstərməyə başlayıb. Burada o, teatr sənətinin inkişafına böyük töhfələr vermiş, yeni teatr məktəbinin formalaşmasında mühüm rol oynamışdır. Türkiyədə ona “Cahangir müəllim” deyə hörmətlə yanaşılır, tələbələri və həmkarları onun peşəkarlığını və insani keyfiyyətlərini yüksək dəyərləndirirlər. Cahangir Novruzovun sənətə olan sevgisi və fədakarlığı ona bir çox mükafatlar qazandırıb. 2018-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti fəxri adına layiq görülməsi onun sənət yolunun dövlət səviyyəsində tanınmasının göstəricisidir. O, müsahibələrində Azərbaycana olan sevgisini tez-tez vurğulayır, lakin zaman-zaman sənətinə yetərincə dəyər verilmədiyini hiss etdiyini də dilə gətirir. Bu inciklik onun yaradıcılığına kölgə salmasa da, sənətkarın daxili dünyasında iz buraxıb. Cahangir Novruzovun rejissorluq üslubu dərin psixoloji qatlara malikdir. O, tamaşalarında insan ruhunun incəliklərini, cəmiyyətin sosial problemlərini və fərdi dramları ustalıqla əks etdirir. Onun quruluş verdiyi tamaşalar həm estetik baxımdan, həm də məzmun etibarilə tamaşaçını düşündürür, emosional təsir bağışlayır. Novruzovun teatr dili klassik və müasir elementlərin sintezindən ibarətdir. O, ənənəvi teatr formalarını qorumaqla yanaşı, yenilikçi yanaşmalarla tamaşaçıya fərqli estetik təcrübə təqdim edir. Cahangir Novruzovun pedaqoji fəaliyyəti də diqqətəlayiqdir. O, gənc aktyor və rejissorların yetişməsində böyük rol oynamış, onlara sənətin incəliklərini öyrədib. Onun tələbələri arasında bu gün Türkiyədə və Azərbaycanda tanınan sənət adamları vardır. Onun tədris metodikası praktiki yanaşmaya əsaslanır, o, tələbələrini səhnədə düşünməyə, hiss etməyə və yaşamağa təşviq edir. Bu yanaşma onun pedaqoji uğurlarının əsasını təşkil edir. Cahangir Novruzovun sənətə olan bağlılığı, onun həyatının ayrılmaz hissəsidir.
O, teatrı yalnız peşə deyil, həm də mənəvi bir missiya kimi qəbul edir. Onun üçün səhnə insan ruhunun aynasıdır və bu aynada cəmiyyətin bütün çalarlarını əks etdirmək sənətkarın borcudur. Novruzovun yaradıcılığı bu borcu layiqincə yerinə yetirir. O, həm rejissor, həm pedaqoq, həm də sənət nəzəriyyəçisi kimi teatrın müxtəlif sahələrində fəaliyyət göstərib, hər bir sahədə öz izini qoyub. Onun sənətə olan yanaşması dərin fəlsəfi və estetik düşüncələrlə zəngindir. Cahangir Novruzovun həyat yolu, onun sənətə verdiyi töhfələr, beynəlxalq arenada qazandığı uğurlar və pedaqoji fəaliyyəti Azərbaycan teatr tarixində xüsusi yer tutur. O, yalnız bir sənətkar deyil, həm də sənətin daşıyıcısı, onun ruhunu yaşadan və gələcək nəsillərə ötürən bir şəxsiyyətdir. Onun yaradıcılığı zamanın sınağından çıxmış, müxtəlif dövrlərin estetik tələblərinə cavab vermiş və bu gün də aktuallığını qoruyub saxlayan bir irsdir. Cahangir Novruzovun sənət yolu, onun peşəkarlığı və insani keyfiyyətləri gənc sənətkarlar üçün nümunədir. O, sənətə olan sevgisi ilə, fədakarlığı ilə və yaradıcılıq enerjisi ilə teatr dünyasında öz yerini möhkəmləndirib. Onun haqqında danışmaq, yalnız bir sənətkarı tanıtmaq deyil, həm də sənətin özünü anlamaq deməkdir. Cahangir Novruzovun həyat və yaradıcılığı sənətin gücünü, onun insan həyatına təsirini və cəmiyyətin formalaşmasında oynadığı rolu göstərən canlı bir nümunədir.
Nəzrin Salmanova
13:01 01.08.2025
Oxunuş sayı: 1089
