Mobil operatorların tarif paketləri sərfəlidirmi? – Araşdırma

Azərbaycanda mobil xidmətləri təmin edən üç əsas operator var: Azercell, Bakcell və Nar. Həmçinin, bu mobil operatorların siyahısına 2015-ci ildən Naxtel də daxil olub. Hər bir operator fərqli tarif paketləri, internet sürətləri, danışıq, SMS və digər xidmətlər təqdim edir.

 Azercell:

Azercell Azərbaycanın ən böyük mobil operatorlarından biridir və müxtəlif tələbləri qarşılayacaq çoxsaylı tarif paketləri təklif edir. Azercell Telekom MMC, 4.5 milyondan çox abunəçi ilə Azərbaycanın ən böyük mobil operatorudur və bazarda liderlik edir. Şirkət, 1996-cı ilin yanvar ayında təsis edilib və həmin ilin dekabrında Azərbaycanın ilk GSM operatoru olaraq kommersiya fəaliyyətinə başlayıb. İlk təsisçiləri arasında Türkiyənin "Türkcell İletişim Hizmetleri A.Ş." və Azərbaycan Respublikasının Rabitə Nazirliyi yer alıb. Azercell 1998-ci ildə dünya telekommunikasiya sahəsində bir yeniliyə imza ataraq, öncədən ödənişli sistem olan SimSim-i tətbiq edən ilk şirkətlərdən biri olub. 2008-ci ilin aprel ayından etibarən şirkət "Azercell Telekom" MMC adı altında fəaliyyət göstərməyə başlayıb.

Şirkət, beynəlxalq Telia Company qrupunun tərkibində olub və bu qrup Avrasiyada mobil rabitə sahəsində önəmli telekommunikasiya holdinqlərindən birini təşkil edib. 2008-ci ildən sonra Azercell-in əsas sərmayədarı "Azertel Telekomünikasyon ve Yatırım Dış Ticaret A.Ş." şirkəti olub. 2018-ci ilin mart ayında, Azercell Telekom MMC-nin 51,3% səhmləri "Azertel" şirkəti tərəfindən alınıb. Azercell hal-hazırda GSM, UMTS və LTE texnologiyaları üzrə mobil rabitə xidmətləri təqdim edir.

Tariflər:

"Gəncol" tariflərində 2.90 AZN ödənişlə tarifdaxili 100 dəqiqə danışıq, 1 GB internet, 6 manat məbləğ daxilində 300 dəqiqə, 3 GB internet, 9 manat üçünsə 600 dəqiqə danışıq, 6 GB internet əldə etmək olur. Həmçinin, bu tariflər hər biri “WhatsApp” tətbiqi üçün 1 GB internet təqdim edir. "Sadə" tarifdə 6 manat ödənişlə istifadəçilər 500 dəqiqə şəbəkədaxili danışıq imkanından yararlana bilirlər. Operatorun ən yüksək qiymətli tarif paketi "Premium 100" adlanır. Bu tarifə 99 AZN ödəniş qarşılığında 100 GB internet, şəbəkəxarici zənglər üçün 1000 dəqiqə və limitsiz şəbəkədaxili zənglər daxildir. Eyni zamanda, rominq interneti də tarifə daxil edilib.

Bakcell:

Bakcell - GSM standartlı mobil rabitə operatoru və Azərbaycanda ilk mobil rabitə xidmətləri göstərən şirkətdir. 9 minə yaxın baza stansiyası sayəsində əhalinin 99,9%-ni, ölkə ərazisinin isə 92,6%-ni əhatə edir. Azərbaycan iqtisadiyyatının qeyri-neft sektorunun investorlarından biri olan Bakcell, 3 milyondan artıq abunəçiyə telekommunikasiya xidmətləri (zəng və mobil internet) təqdim edir. Bakcell-in 4G şəbəkəsi Azərbaycanın əksər şəhər və rayonlarında (Naxçıvan Muxtar Respublikası istisna olmaqla) təqdim olunur. Bakı metrosunda 4G internet xidmətlərini göstərən ilk mobil operatorudur. Şirkət NEQSOL Holding-ə daxildir.

Tariflər:

"Bakcell"in təklif etdiyi bonuslu tariflərdən ən az qiyməti olan tarif "Klass 6" (6 manat) tarif paketidir. Bu tarifə 500 MB internet və 150 dəqiqə ölkədaxili zəng daxildir. Operatorun ən bahalı tarifi isə 55 manatdır (Klass 55).

Nar:

Nar - Azerfon MMC-nin GSM standartlı mobil rabitə operatorudur. Azerfon MMC 2005-ci ildə rəsmi qeydiyyatdan keçib və 2007-ci il martın 21-də “Nar Mobil” əmtəə nişanı ilə fəaliyyətə başlayıb. Azərbaycan telekommunikasiya bazarına üçüncü daxil olan mobil operator olan Nar ən sərfəli qiymətləri təklif edir. 2008-ci ildə “Nar” 3G texnologiyasını təqdim edən ilk mobil operator olub və geniş 4G şəbəkəsini abunəçilərinin istifadəsinə verib. Şəbəkəsi hazırda ölkə ərazisinin 91%-ni əhatə edir və 2,24 milyondan çox abunəçiyə yüksək keyfiyyətli xidmət göstərir. Nar HD-Voice xidmətini təqdim edərək səs keyfiyyətinin artımını və səsin təmiz ötürülməsini təmin edir.

Tariflər:

"Nar Mobile"da ən ucuz tarif paketi 6 manata təklif edilir. Bu tarifə 600 MB internet və 120 dəqiqə ölkədaxili zəng daxildir. "Nar Mobile"da ən bahalı tarif paketi isə 49 manatdır (FULL 49).

Qeyd edək ki, 23 avqust 2024-cü il tarixindən etibarən köhnə tariflərdə olan Nar nömrələri avtomatik olaraq “SuperGün” tarifinə daşınacaq. Bunlara “Cavannar” (“CavanNar 7”, “CavanNar 10” və “CavanNar mini” tariflərinə şamil edilmir), “Ölkəm”, “Bumeranq”, “Sıfır”, “3-ü 1-də”, “Salam” və “Danışır Bakı” tarifləri aiddir. “SuperGün” tarifində abunəçilər gündəlik cəmi 1 AZN-ə limitsiz şəbəkədaxili danışıq, internet və 30 dəqiqə ölkədaxili danışıq bonusları əldə edə bilərlər.

Naxtel:

NAXTEL - 2015-ci ilin iyul ayında Naxçıvan şəhərində təsis olunmuş və 4-cü nəsil GSM + LTE operatorudur. Öz nizamnaməsi və Naxçıvan Muxtar Respublikası Rabitə və Yeni Texnologiyalar Nazirliyinin lisenziyası əsasında fəaliyyət göstərir. 130 baza stansiyası vasitəsilə Naxçıvan Muxtar Respublikasının bütün yaşayış məntəqələrini əhatə edir. Baza stansiyaları Mərkəzi İdarəetmə Sistemi ilə fiber optik kabel xətləri vasitəsilə əlaqələndirilmişdir və saniyədə 1 GB informasiya ötürə bilən avadanlıqlar quraşdırılmışdır. NAXTEL 4G mobil şəbəkəsində 800 MHz, 900 MHz və 1800 MHz tezlik diapazonlarından istifadə edir. Milli və beynəlxalq rominq əlaqələri təmin edir. NAXTEL-in məqsədi müasir texnologiyalardan istifadə edərək yüksək keyfiyyətli mobil xidmətlər təqdim etməkdir.

Tariflər:

Naxtel ən sərfəli tarif paketi “Avantaj 10” paketidir. 30 gün ərzində 350 ölkədaxili dəqiqə, 3 GB internet və 1 günlük limitsiz internet tarifə daxildir. Ən baha tarif isə “Avantaj 40” paketidir ki, burada 30 gün ərzində 1500 ölkədaxili dəqiqə, 30 GB internet və 1 günlük limitsiz internetin avantajlarından yararlanmaq mümkündür.

Crossmedia.az mövzu ilə bağlı Bakı şəhər sakinləri arasında sorğu keçirib. Həmin sorğunun nəticələrini sizə təqdim edirik:

Fidan Sadıqova: “Həm Bakcell, həm də Nar operatorlarından istifadə etdiyini bildirir. Onun sözlərinə görə, hər iki operatorun tələbələr üçün uyğun paketləri yoxdur. Paketlər baha olduğuna görə, verilən internet miqdarı da yetərli deyil”.

Fatimə Cabbarlı: “Bakcell istifadəçisidir və internet paketlərinin baha olmasından narazıdır. Onun fikrincə, Narda daha çox internet təklifləri və bonuslar var. O, Bakcelldə də daha sərfəli internet paketlərinin olmasını və qiymətlərin aşağı salınmasını istəyir”.

Həqiqət Əhmədova: “Həm Nar, həm də Azercell istifadə etdiyini bildirir. Onun sözlərinə görə, Narda paketlər Azercellə nisbətən daha bahadır. Azercell isə Nardan bir qədər üstün olsa da, internet trafiki azdır. O, həmçinin Narda dəqiqələri tam istifadə edə bilmədiyini, Azercelldə isə bu baxımdan heç bir problem yaşamadığını qeyd edir”.

Cəlallı Neslihan: “Azercell istifadəçisidir və internet xidmətindən narazıdır”.

Gözəl Cabbarova: “Azercelldən narazıdır. Onun şikayəti internet paketlərinin qiymətinin artması ilə bağlıdır”.

Nigar Muradova: “Azercellin həm üstün, həm də çatışmayan cəhətlərinin olduğunu bildirir. O, xüsusilə "Gətir 140" xidmətinin ləğv edilməsindən narazıdır və bu xidmətin geri qaytarılmasını istəyir”

Ülkər Paşayeva: “Bakcell tətbiqi ilə bağlı şikayətini bildirir. O, 1,5 GB və ya 3 GB-lıq internet paketi aldıqda, qarşısında "bir aylıq" yazıldığını, lakin internetin bir ay ərzində kifayət etmədiyini deyir. O, interneti açıq qoyduqda heç bir tətbiqə daxil olmasa da, böyük həcmdə trafik xərcləndiyini müşahidə edir. Sonuncu dəfə 3 GB-lıq internet paketi aldığı günün axşamı cəmi 500 MB qaldığını görüb. Onun fikrincə, əgər internet paketləri bir aylıq təqdim olunursa, bu müddət ərzində yetərli olmalıdır. Halbuki, interneti tez bir zamanda tükənir. Əgər belə tez xərclənəcəksə, niyə paketlərin qarşısında "bir aylıq" yazılır?”

Xumar Əhmədova: “Nar  operatoru xidmətindən narazıdır. Səbəb isə şəbəkədaxili və şəbəkəxarici zənglər üçün konturun həddindən artıq çıxılmasıdır. Bu problem ən çox Narda  müşahidə olunur”.

Nuray Mikayılova: “Əvvəllər Azercellin şəbəkəsi metroda yaxşı işləyirdi. Lakin indi metroya daxil olan kimi internet bağlantısı kəsilir. Xüsusilə 28 May metrostansiyasında bu problem daha çox hiss olunur. Ümumiyyətlə, yeraltı nəqliyyatda Azercellin interneti ya işləməyir, ya da çox zəifdir”.

Sorğu nəticəsində məlum oldu ki, əhali mobil tariflərin keyfiyyətindən və qiymətindən narazıdır.

Xarici ölkələrin mobil operatorları ilə müqayisə 

Etisalat (Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri):

Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində yerləşən və dünyanın ən sürətli mobil internetə sahib operatorlarından biridir. “Ookla” şirkətinin “Speed test” nəticələrinə görə, Etisalat ortalama 115,89 Mbps sürətlə birinci yeri tutub.

Tariflər: 

Ən ucuz tarif paketi "Data Plan 10 GB" dir. Tarifdə 10 GB internet, 100 dəqiqə zəng təklif olunur. Qiyməti 100 AED- dir (təxminən 46 m).

Ən yüksək tarif paketi “Data Plan 50 GB" dir. Tarifdə 50 GB internet, 500 dəqiqə zəng təklif olunur. Qiyməti 250 AED-dir (təxminən 117 manat).

Verizon (ABŞ):

Verizon ABŞ-da yerləşən və geniş əhatə dairəsi ilə tanınan mobil operatorlardan biridir. Verizon yüksək sürətli 5G şəbəkəsi və geniş xidmət çeşidi ilə müştərilərinə xidmət göstərir.

Tariflər: 

Ən yüksək tarif paketi 70 USD-yə (təxminən 119 m) təklif olunan “Start Unlimited" dir. Tarifdə limitsiz internet, limitsiz zəng və SMS təklif olunur.

Ən baha tarif paketi Play More Unlimited" dir. Tarifdə limitsiz internet, limitsiz zəng və SMS, 15 GB mobil hotspot təklif olunur. Qiyməti 80 USD-dir (təxminən 137 m).

Nəticə etibari ilə Azərbaycanda mobil tarif paketləri müştərilərə müxtəlif xidmətlər təqdim etsə də, istifadəçilər qiymətlərin yüksək olduğunu və internet həcminin yetərsiz olduğunu bildirir. Şəbəkə keyfiyyəti və internet sürəti ilə bağlı problemlər tez-tez qeyd olunur. Mobil tətbiqlərin işləməklə bağlı çatışmazlıqları da müşahidə edilir. Xarici operatorlarla müqayisədə, Etisalat və Verizon limitsiz internet və yüksək sürətli xidmətlər təqdim edərək, daha rəqabətli imkanlar yaradır. Azərbaycandakı operatorların müştəri məmnuniyyətini artırmaq üçün həm qiymətlərin, həm də xidmət keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına ehtiyac duyulur.

Bundan əlavə, yerli operatorlar müştərilərin ehtiyaclarını qarşılayacaq innovativ həllər təklif etməlidir. Tariflərin strukturlaşdırılması zamanı daha elastik seçimlərin təqdim olunması, məsələn, fərdi istifadəçilər üçün xüsusi paketlərin yaradılması faydalı ola bilər. Bununla yanaşı, istifadəçi şikayətlərinə operativ cavab vermək və problemləri həll etmək üçün müştəri dəstəyi xidmətlərinin gücləndirilməsi də vacibdir.

Xarici operatorlarla rəqabət etmək üçün yerli mobil xidmət təminatçıları həm texnoloji baxımdan, həm də müştəri təcrübəsinin yaxşılaşdırılması istiqamətində addımlar atmalıdırlar. Məsələn, internet sürətinin artırılması, daha geniş əhatə dairəsinin təmin olunması və qiymət siyasətinin optimallaşdırılması potensial olaraq müsbət dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Bu yanaşmalar, həmçinin bazarda rəqabət mühitinin daha da inkişaf etməsinə və müştərilərin seçiminə müsbət təsir göstərə bilər.

Nəzrin Salmanova