Banklar şəffaf araşdırma aparmasa, ictimai inam itəcək
Son zamanlar Azərbaycanda bank kartlarından kütləvi vəsait oğurluğu halları artmaqdadır. Sosial şəbəkələrdə və mediada bu mövzu ilə bağlı şikayətlərin çoxalması məsələni yenidən gündəmə gətirib.
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az-a açıqlama verən Azərbaycan İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Sənayesi Assosiasiyasının İdarə Heyətinin sədri Elvin Abbasov bildirib ki, bank kartlarından vəsait oğurluğu əsasən iki səbəbdən qaynaqlanır:
“Ya sistematik boşluq mövcuddur – məsələn, 3D secure yoxlamalarının zəifliyi, API-lərdəki sızmalar, ya da məlumatlar kütləvi şəkildə üçüncü tərəflərdən – onlayn mağazalar, ödəniş terminalları və s. vasitəsilə sızdırılır. Təəssüf ki, bəzi hallarda istifadəçilərin səhlənkarlığı – kart məlumatlarını paylaşmaları, şübhəli linklərə klikləmələri də bu cür hallara səbəb olur. Burada həm bank, həm də istifadəçi məsuliyyət daşıyır”.
Elvin Abbasovun fikrincə, mövcud sistemlərdə əlavə təhlükəsizlik səviyyələrinin tətbiqi vacibdir:
-Biometrik identifikasiya – barmaq izi və üz tanıma texnologiyaları mobil tətbiqlərdə məcburi olmalıdır;
-Cihaz tanıma sistemi – yeni cihazdan giriş olduqda əlavə doğrulama tələbi qoyulmalıdır;
-Limitlər – istifadəçilər öz kartları üçün gündəlik və aylıq maksimum ödəniş limiti təyin edə bilməlidirlər;
-OTP və push bildirişləri – hər ödəniş zamanı real vaxtda təsdiq tələb edən sistemlər genişləndirilməlidir;
-Dərin davranış analizi – süni intellekt əsaslı sistemlər vasitəsilə istifadəçi vərdişləri izlənilməli və şübhəli fəaliyyətlər avtomatik bloklanmalıdır.
Ekspert həmçinin əlavə edib:
“Əgər müştəri bütün təhlükəsizlik qaydalarına əməl edibsə və oğurluq texniki zəiflik nəticəsində baş veribsə, bank bu halda mütləq şəkildə kompensasiya etməlidir. Amma əgər istifadəçi öz kart məlumatlarını paylaşmış, şübhəli linklərə daxil olmuş və ya kodları təqdim etmişdirsə, məsuliyyət bölüşdürülməlidir. Hər bir halda banklar şəffaf araşdırma və operativ cavab mexanizmləri qurmalıdır ki, müştəri məmnunluğu və ictimai inam zədələnməsin”.
Nihat Tahirov
17:55 23.04.2025
Oxunuş sayı: 861
