Novruz ənənələri dəyişilir: "Papaq atmaq əvəzinə..."

"Tarix boyu müxtəlif ənənələr transformasiya etmiş, özünün ənənəvi mahiyyətindən uzaqlaşmışdır. Novruz bayramının əsas dəyərləri – birlik, paylaşmaq və mehribanlıq kimi prinsiplər hələ də qorunub saxlansa da, mahiyyətini dəyişmişdir".
Bunu Crossmedia.az-a açıqlamasında sosioloq Rəvan Əliyev deyib.
O bildirib ki, bunun bir neçə səbəbi var: "Şəhərləşmə prosesi, cəmiyyətin texnologiyalar vasitəsilə formalaşan yeni ünsiyyət formaları, inkişafla yanaşı gələn şəxsi təhlükəsizlik kimi məsələlər ənənəvi adət-ənənələrin transformasiyasına yol açmışdır. Çünki adət-ənənələrin formalaşmasının əsas aspekti də elə ünsiyyət imkanları idi. Ancaq sürətli tərəqqi zamanı bəzən bir neçə fərqli mədəniyyətin təsirində olan cəmiyyətlərdə yaranan “mədəniyyət şoku” insanları seçim yolları qarşısında qoyur. Bu baxımdan insanlar artıq daha real formada keçmiş adət-ənənələrə yeni ruh verir. Bəzi insanlar bu adətləri yeni formada davam etdirməyə çalışır, məsələn, papaq atmaq əvəzinə uşaqlara şirniyyat paylamaq və ya bayram sovqatlarını ehtiyacı olan insanlarla bölüşmək kimi alternativ yollar seçilir və proses daha da kütləviləşərək sosia media vasitələrində trendləşdirilir. Proqres-inkişaf gedişində hər bir yeni ənənə əvvəlki adət-ənənənin xüsusiyyətləri üzərində inkişaf edir. Bu proses həm də cəmiyyətin inkişafının əsas hərəkətverici qüvvəsidir. Biz bu məntiqi kontekstdə deyə bilərik ki, 5-10 il sonra eyni adət-ənənənin mahiyyətində yeni adət-ənənə forması yaransın, ancaq yenə də bu adət-ənənələr öz ənənəvi mahiyyətini -yardım etmək,humanizm və sair- qoruyacaq".
Müsahibimiz bildirib ki, ümumilikdə, bəşəriyyət nə qədər çox inkişaf sahəsində irəli can atmaq istəsə də ənənəvi köklərinə, adət-ənənələrinə bir o qədər bağlanırlar:
"Ancaq ümumilikdə istər Novruz bayramı, istərsə də digər bayramların adət-ənənələri çox güclü köklərə və inkişaf imkanlarına malikdir. Uzun illər insanların həmrəyliyinin yaradılması, qorunub saxlanılması bunu sübut edir. Heç nə məhv olmur, sadəcə formasını və imkanlarını dəyişir".
Kənan Novruzov
19:29 18.03.2025
Oxunuş sayı: 10075