Azərbaycan elminin görkəmli siması - Cəlal Əliyev

Bu gün, 30 iyun, Azərbaycanın görkəmli alimi, ictimai-siyasi xadimi, akademik Cəlal Əlirza oğlu Əliyevin doğum günüdür. O, 1928-ci ildə qədim və zəngin tarixə malik Naxçıvan şəhərində dünyaya gəlmiş, ömrünü elmin, təhsilin və dövlətçiliyin inkişafına həsr etmiş böyük şəxsiyyətlərdən biridir.
Cəlal Əliyev Azərbaycanda biologiya elmlərinin inkişafına misilsiz töhfələr verib. Təhsilini əvvəlcə C. Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Müəllimlər İnstitutunda, daha sonra isə S. Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetində biologiya ixtisası üzrə davam etdirib.
Elmi fəaliyyətinə 1948-ci ildə laborant kimi başlayan Cəlal Əliyev sonrakı illərdə elmi pillələrlə yüksələrək professor, elmlər doktoru, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü olmuşdur. Onun tədqiqatları əsasən fotosintez prosesləri, kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığının artırılması və molekulyar biologiyanın əsaslarının yaradılması kimi strateji sahələri əhatə edib. O, Azərbaycanda ilk dəfə buğda seleksiyasının elmi əsaslarla qurulmasına rəhbərlik etmiş, “Qaraqılçıq-2”, “Vüqar”, “Bərəkətli-95” və digər yüksək məhsuldar sortların yaradılmasına öncüllük etmişdir.
Akademik və beynəlxalq elmi nüfuz
Cəlal Əliyev təkcə ölkə daxilində deyil, beynəlxalq aləmdə də böyük nüfuza malik alim kimi tanınırdı. O, Rusiya, Ukrayna və Belarus Kənd Təsərrüfatı Elmləri Akademiyalarının xarici üzvü seçilmiş, dünyanın müxtəlif ölkələrində elmi qurumlarla əməkdaşlıq etmişdir.
600-dən çox elmi məqalə, 5 kitab və monoqrafiyanın müəllifi olan akademik 80-dən çox doktorluq və namizədlik dissertasiyasına rəhbərlik etmişdir. Elmi irsi bu gün də tədqiqatçılar və aqrar sahə mütəxəssisləri üçün əvəzsiz mənbədir.
Dövlət və siyasətdə iştirakı
Cəlal Əliyev eyni zamanda dövlət və siyasət adamı kimi də fəal rol oynamışdır. Yeni Azərbaycan Partiyasının Siyasi Şurasının üzvü olmuş, Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin I, II, III və IV çağırışlarında deputat kimi fəaliyyət göstərmişdir. O, parlamentlərarası əlaqələrin qurulmasında da fəal iştirak etmiş, xüsusilə Azərbaycan-Almaniya dostluq əlaqələrinin inkişafında mühüm rol oynamışdır.
Cəlal Əliyev 2016-cı il yanvarın 31-də uzun sürən xəstəlikdən sonra vəfat etmiş, Bakı şəhərində Birinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur. Onun xatirəsi Azərbaycan elminin, dövlətçiliyinin və ziyalılıq məktəbinin parlaq bir siması kimi əbədi yaşayacaq.
Bu gün onun doğum günündə, akademik Cəlal Əliyevi dərin ehtiram və minnətdarlıqla yad edirik. O, öz elmi irsi, mənəvi bütövlüyü və vətənə sədaqəti ilə yaddaşlarda qalacaq.
Ayhan
12:15 30.06.2025
Oxunuş sayı: 949