Laçında geosiyasi ittifaq: 28 may zirvə görüşünün siyasi və rəmzi əhəmiyyəti
Azərbaycanın müasir dövlətçilik tarixində mühüm mərhələləri təcəssüm etdirən 28 May – Müstəqillik Günü hər il milli şüur və vətəndaş həmrəyliyinin yüksək səviyyədə nümayişi ilə qeyd edilir. 2025-ci ildə bu tarix Laçın şəhərində keçirilən Azərbaycan–Türkiyə–Pakistan Zirvə görüşü ilə daha böyük siyasi, tarixi və rəmzi məna kəsb etdi. İşğaldan azad olunmuş Laçında baş tutan bu yüksək səviyyəli görüş həm regional geosiyasi ittifaqın təzahürü, həm də Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunun təntənəli təqdimatı oldu.
Laçın şəhərinin 30 ildən sonra azad edilməsi və sürətli bərpası, Azərbaycanın müstəqilliyinin və ərazi bütövlüyünün bərqərar edilməsinin bariz nümunəsidir. 28 may 2025-ci il tarixində burada keçirilən Zirvə görüşü Azərbaycan dövlətinin “Böyük Qayıdış” strategiyasının ideoloji əsaslarını və icra mexanizmlərini beynəlxalq ictimaiyyətə nümayiş etdirdi. Prezident İlham Əliyev görüş zamanı bu məqamı xüsusi vurğulayaraq bildirmişdir: “Laçında 8 ay ərzində 700-dən çox bina inşa edilib. Bu, xalqımızın istedadını, iradəsini və torpağına olan sevgisini göstərir”. Laçında keçirilən Zirvə görüşü yalnız coğrafi məkan olaraq deyil, həm də milli ruhun dirçəlişinin simvolu kimi strateji və mənəvi əhəmiyyət kəsb edir.
Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan arasında qurulan strateji tərəfdaşlıq artıq diplomatik ifadədən daha geniş, praktiki əməkdaşlıq modelinə çevrilməkdədir. Bu üç dövlətin ortaq dəyərlər, maraqlar və təhlükəsizlik konsepsiyaları üzərində qurduğu münasibətlərin inkişafı regional sabitlik və güc balansına mühüm təsir göstərir. Prezident İlham Əliyev Zirvə görüşündə çıxışı zamanı demişdir: “Bu Zirvə görüşü yalnız diplomatik bir hadisə deyil, həm də regionda formalaşmaqda olan yeni geosiyasi nizamın rəsmi elanıdır”. 28 May Zirvəsinin məhz Müstəqillik Günündə keçirilməsi, Azərbaycanın dövlətçilik ənənələrinin yaşadıldığını və möhkəmləndirildiyini nümayiş etdirdi. Bu baxımdan tədbirin məzmunu və forması milli kimlik və identitetin qorunması istiqamətində mühüm bir rəmzi akt kimi dəyərləndirilə bilər.
Laçında keçirilən bu Zirvə görüşü, beynəlxalq ictimaiyyətə Azərbaycanın güclü, müstəqil və müttəfiqləri ilə sıx əməkdaşlıq edən dövlət kimi mesaj verməsi baxımından da vacib idi. Bu, Azərbaycanın regional liderliyə doğru atdığı strateji addımlardan biri kimi qiymətləndirilə bilər. Zirvə görüşü həmçinin Cənubi Qafqazda yeni reallıqların – xüsusilə postmünaqişə dövründə Azərbaycanın statusunun dəyişməsinin – beynəlxalq aləmdə tanındığını göstərdi.
Laçın şəhərində baş tutan 28 May Zirvə görüşü yalnız diplomatik və siyasi əhəmiyyət daşımır, həm də Azərbaycanın dövlətçilik fəlsəfəsinin, milli-mənəvi dirçəlişinin və qlobal səviyyədə artan nüfuzunun real təcəssümüdür. Məhz 28 May – Müstəqillik Günü kimi rəmzi bir tarixdə bu görüşün keçirilməsi, Azərbaycanın öz müstəqilliyini qorumaqla yanaşı, onu yeni geosiyasi və strateji müstəviyə daşımaq iradəsini ortaya qoydu. Bu hadisə bir daha sübut etdi ki, Azərbaycanın müasir dövlətçilik strategiyası təkcə daxili sabitliyə və inkişaf dinamikasına deyil, eyni zamanda regional və qlobal güc balansına təsir göstərən çoxşaxəli diplomatik kursa əsaslanır. Laçında keçirilən Zirvə görüşü postmünaqişə dövründə Azərbaycanın öz torpaqlarında suverenliyini bərpa etməklə bərabər, bu əraziləri beynəlxalq səviyyəli tədbirlərin mərkəzinə çevirmək əzmini göstərdi. Dövlət başçısının qeyd etdiyi kimi, Laçında tikinti və bərpa işlərinin sürətli aparılması və artıq həyatın yenidən canlanması, həm iqtisadi, həm sosial, həm də ideoloji baxımdan Azərbaycanın məqsədyönlü və kompleks siyasət apardığını nümayiş etdirir. Bu fonda Zirvə görüşü təkcə siyasi bəyanatlarla məhdudlaşmadı, həm də reallıqda işğaldan azad edilmiş ərazilərin potensialını dünya ictimaiyyətinə nümayiş etdirdi.
Bundan əlavə, üçtərəfli əməkdaşlıq formatı – Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan arasında qurulan strateji ittifaq – gələcəkdə regionun təhlükəsizlik arxitekturasının formalaşmasında və enerji, nəqliyyat, hərbi-sənaye kompleksləri kimi sahələrdə yeni əməkdaşlıq imkanlarının yaranmasında mühüm rol oynayacaqdır. Bu ittifaq yalnız regional deyil, eyni zamanda islam ölkələri arasında əməkdaşlıq modelinin müasir nümunəsi kimi də dəyərləndirilə bilər. Beləliklə, 28 May Laçın Zirvəsi Azərbaycanın regional liderliyini, milli iradəsini, strateji baxışını və diplomatik uğurunu eyni anda nümayiş etdirən çoxşaxəli bir hadisə kimi tarixə düşür. Bu hadisə göstərdi ki, Azərbaycan nəinki öz torpaqlarını bərpa etmiş, eyni zamanda bu əraziləri beynəlxalq siyasətin və əməkdaşlığın yeni mərkəzinə çevirməyi bacarmışdır.
Nigar Abdullayeva
YAP Yasamal rayonu AMEA Folklor İnstitutu üzrə ərazi partiya təşkilatının sədr müavini
16:39 30.05.2025
Oxunuş sayı: 11603
