Avropa İttifaqı (Aİ), süni intellekt (AI) texnologiyalarında daha möhkəm bir çərçivə yaratmaq üçün mühüm bir addım atıb. “Ümumi Süni İntellekt İş Məcəlləsi” (GPAI) adlanan və ümumilikdə 36 səhifədən ibarət olan tənzimləmə layihəsi, süni intellekt modellərinin inkişafı və istifadəsinə dair risklərin idarə olunmasında bir bələdçi rolunu oynayacaq.
İlk növbədə qeyd etmək lazımdır ki, bu layihə süni intellektin müxtəlif sahələrdəki təsirlərini nizamlamaq üçün Aİ-nin tətbiq etməyi planlaşdırdığı mühüm strateji sənəddir. GPAI, süni intellekt texnologiyalarını, xüsusən də ümumi modellərdən (məsələn, böyük dil modelləri) başlayaraq əhatəli şəkildə müəyyən edir.
Bu təsvir geniş məlumat dəstləri ilə özünü təkmilləşdirən və müxtəlif tapşırıqlarda istifadə edilə bilən AI sistemlərini əhatə edir. Bu cür sistemlərin bazara necə təqdim edildiyindən və ya hansı tətbiqlərə inteqrasiya olunduğundan asılı olmayaraq tənzimlənməli olduğu vurğulanır.
Layihə, AI istifadəsi zamanı yarana biləcək risklərin müəyyən edilməsi və bu risklərin azaldılması yollarını ətraflı şəkildə təhlil edir. Eyni zamanda, şirkətlərin hüquqi tənzimləmələrə uyğunluğunu təmin etmək üçün tövsiyələr təqdim olunur. Aİ, süni intellekt modellərini mürəkkəbliklərinə və potensial risk səviyyələrinə görə təsnif edərək "mərhələli tənzimləmə" sistemi tətbiq edəcək.
Yəni, daha güclü süni intellekt modellərinin daha ciddi nəzarət mexanizmləri ilə istifadəsi təmin ediləcək. Layihə yalnız texnoloji inkişafları nəzarətdə saxlamağı deyil, həm də süni intellekt texnologiyasının etibarlı və etik şəkildə inkişaf etdirilməsini təmin etməyi hədəfləyir. Gələcək dövrdə süni intellekt modellərindən daha təhlükəsiz və idarəolunan şəkildə istifadə edəcəyimiz görünür.
Emil Nağızadə
