Yer kürəsinin nüvəsindən qızıl sızır – alimlərdən açıqlama
Almaniyanın Göttingen Universitetinin alimləri Yer kürəsinin dərin qatları barədə yeni elmi nəticələr açıqlayıblar. Aparılan tədqiqatlar nəticəsində vulkanik süxurlarda, xüsusilə Havay adalarından götürülmüş lava nümunələrində nadir qızıl izlərinə rast gəlinib.
Crossmedia.az xəbər verir ki, tədqiqat nəticələri nüfuzlu “Nature” jurnalında dərc olunub. Alimlərin qənaətinə görə, Yer səthindəki bəzi qızıl və digər qiymətli elementlər planetin mərkəzində yerləşən metal tərkibli nüvədən qaynaqlana bilər.
Tədqiqat rutenyum adlı nadir metal üzərində cəmlənib. Alimlər bu metalın 100Ru izotopunda daha əvvəl müşahidə olunmamış cüzi dəyişiklik aşkarlayıblar. Bu izotopun Yer mantosundan daha çox planetin nüvəsində rast gəlindiyi məlum olub. Göttingen Universitetinin alimləri bu fərqi yeni analitik metodlarla müəyyən etməyə nail olublar.
Tədqiqat qrupunun üzvü, universitetin Geokimya bölməsinin əməkdaşı Dr. Nils Messling bildirib ki, Havay lavalarında qeydə alınan güclü 100Ru siqnalı materialın Yer səthindən təxminən 3 min kilometr dərinlikdən nüvə ilə mantonun qovuşduğu sərhəddən gəldiyini göstərir:
“İlk nəticələr əldə ediləndə, sanki qızıl tapdığımızı anladıq. Məlumatlarımız qızıl və digər qiymətli metallarla zəngin materialın Yer nüvəsindən mantoya doğru sızmasını təsdiqlədi”, – deyə o qeyd edib.
Tədqiqatın digər müəllifi, professor Matthias Willbold isə bildirib ki, bu kəşf Yerin daxili quruluşuna dair köhnə elmi yanaşmaları yenidən nəzərdən keçirməyə səbəb olur:
“Artıq sübut edə bilərik ki, nüvə ilə mantonun sərhədində toplanan çox böyük miqdarda, yüksək temperaturda olan süxurlar Yer səthinə doğru qalxaraq Havay kimi vulkanik adaların yaranmasına səbəb olub”.
Alimlər bu nəticələrin Yer kürəsinin geoloji təkamülünü və dərin daxili proseslərini anlamaqda mühüm rol oynayacağını bildirirlər.
Mədinə Cəlilova
00:30 25.05.2025
Oxunuş sayı: 10138
