"Azərbaycan qazı yeni mənbə kimi qlobal enerji təhlükəsizliyinin bir hissəsinə çevrilib" - Deputat
“Azərbaycan qazına bu gün dünya bazarlarında böyük tələbat var” – Prezident İlham Əliyevin bu fikri yalnız ölkənin enerji siyasətindəki uğurlarını əks etdirmir, həm də Azərbaycanın geosiyasi əhəmiyyətinin artdığını göstərir. Son illərdə xüsusilə Avropa ölkələri üçün etibarlı enerji tərəfdaşına çevrilən Azərbaycan, Cənub Qaz Dəhlizi vasitəsilə İtaliya, Yunanıstan, Bolqarıstan kimi dövlətlərin enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayr. Rusiya-Ukrayna müharibəsindən sonra təbii qaz bazarında yaranan gərginlik fonunda Azərbaycanın qaz ixracatçısı kimi strateji əhəmiyyəti daha da yüksəlib. Bu tələbat təkcə enerji ehtiyaclarının ödənməsi ilə məhdudlaşmır, həm də Azərbaycan iqtisadiyyatının diversifikasiyasında qaz sektorunun aparıcı rolunu ön plana çıxarır. Enerji resursları, xüsusilə də qaz ixracı bu gün Azərbaycanın iqtisadi inkişaf xəttində lokomotiv sahələrdən biri kimi dayanır və ölkənin maliyyə dayanıqlığına, büdcə gəlirlərinə, eləcə də xarici siyasi manevr imkanlarına ciddi təsir göstərir.
Mövzu ilə bağlı Milli Məclisin deputatı Könül Nurullayeva Crossmedia.az-a açıqlamasında bildirib: "Bu gün dünyadakı geosiyasi vəziyyət Azərbaycanın enerji siyasətinin əhəmiyyətini bir daha ön plana çıxarır. Enerji təhlükəsizliyinin ölkələrin milli təhlükəsizliyinin ayrılmaz hissəsi olduğunu bir daha təsdiqləyir. Məlum olduğu kimi, Azərbaycan 12 ölkəyə qaz satır, onlardan 10-u Avropa ölkəsidir. Beləliklə, qaz təchizatının coğrafi əhatəsinə görə Azərbaycan bu gün dünya miqyasında qabaqcıl yerlərdədir.
2024-cü ildə xaricə qaz satışı 25,2 milyard kubmetr təşkil edib ki, bu da 2023-cü il ilə müqayisədə 5,8 faiz çoxdur.
Prezident İlham Əliyev də bəyan edib ki, bu il yeni yataqlarda, əsasən “Azəri-Çıraq-Günəşli” Dərin Qaz Strukturunda yeni hasilatın başlamasını gözləyirik. Həmçinin “Abşeron” yatağında hasilatın artırılmasına dair razılaşmanın son mərhələsindəyik. Bu da ikinci fazaya keçid edərək hazırkı 1,5 milyard kubmetrə minimum 3 milyard kubmetr əlavə olunması deməkdir.
Yəni, Azərbaycan etibarlı və proqnozlaşdırılabilən tərəfdaş olduğu üçün işbirliyində maraqlı olan ölkələrin sayı artır. İnterkonnektorlar və Cənub Qaz Dəhlizinin genişləndirilməsi imkanları bir qədər də artırır".
Deputat həmçinin qeyd edib: "Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan və Avropa Komissiyası arasında imzalanan energetika sahəsində strateji tərəfdaşlıqla bağlı memorandumdan sonra Avropaya qaz təchizatı təxminən 60 faiz artdı. Azərbaycan etibarlı tərəfdaş kimi yeni yataqları və mövcud qaz yataqlarında hasilatı artırmaq planlarını nəzərə alaraq, istehlakçılara daha çox qaz vermək niyyətindədir. Üstəlik, daha çox təbii qaza qənaət etmək imkanı verən yaşıl enerji gündəliyi də Azərbaycanı enerji təhlükəsizliyi baxımından daha cəlbedici edir. Təsadüfi deyil ki, Günəş və Külək Enerji stansiyalarına aid sərmayədarlarla imzalanmış müqavilələr 2030-cu ilə qədər 6 giqavat günəş və külək enerjisi təmin etməyə imkan verəcək. İşğaldan azad olunmuş ərazilərin potensialı hesabına növbəti beş il ərzində bərpaolunan mənbələrdən enerji istehsalını 2 dəfə artırmaq mümkün olacaq.
Yeri gəlmişkən, Mingəçevirdə yeni istifadəyə verilən “8 Noyabr” Elektrik Stansiyası da bir çox məqsədləri təmin dəcək. Belə ki, şərti yanacaq sərfiyyatının kəskin aşağı düşməsilə təbii qaza qənaət etmək üçün imkan yaranacaq. Prezident İlham Əliyevin də söylədiyi kimi, Azərbaycan qazına bu gün dünya bazarlarında böyük tələbat var və nə qədər biz daxildə təbii qaza qənaət etsək, ixrac imkanlarımız da bir o qədər artacaq. Bu nəticələr ilk növbədə hər istiqamət üzrə düşünülmüş siyasət və proqramlar hesabına əldə olunur.
Beləliklə, Azərbaycanın atdığı addımların nə dərəcədə düzgün olduğu bir daha təsdiqini tapır. Azərbaycan qazı yeni mənbə kimi qlobal enerji təhlükəsizliyinin bir hissəsinə çevrilib".
Ayhan
12:17 25.06.2025
Oxunuş sayı: 10005
