Cütlük terapiyaları ailə böhranının həlli deyil — sosioloq

Cütlük terapiyalarının real çıxış yolu olduğunu düşünmürəm. Bu cür “terapiya” adı altında edilən formal proseslərin ailə münasibətlərinə ciddi təsiri yoxdur. Əgər cəmiyyətin və ailə sisteminin əsası mənəvi dəyərlər üzərində qurulmayıbsa, heç bir psixoloq və ya müasir metod problemi həll edə bilməz. Əksinə, bu cür qərb təsirli yanaşmalar vəziyyəti daha da pisləşdirir. Bəli, düzgün yanaşan psixoloqlar da var, amma çoxları ya dinlənilmir, ya da bəziləri vəziyyəti daha da gərginləşdirir. Bəzi psixoloqlar qadınlara deyir ki, “öz azadlığını qoru, istədiyini et, heç kimin sözünə baxma”, kişilərə isə “qarşı tərəfi məhdudlaşdırma” kimi fikirlər aşılayırlar. Bu cür “müasir” yanaşma ailəni dağıdır. Çünki ailə azad fərdlərin ayrı-ayrılıqda yaşadığı yer deyil. Ailə qarşılıqlı anlayış, sevgi, hörmət və qayğı üzərində qurulmuş sistemdir.
Bu sözləri Crossmedia.az-a açıqlamasında sosioloq Elçin Bayramlı ailələrdə artan gərginliklər və boşanmaların səbəblərindən danışarkən deyib.
Ekspert bildirib ki, cütlük terapiyalarına müraciət edən bir çox ailələr sonda ayrılır:
“Əslində problem insanların psixologiyasında, mənəvi dünyasında və düşüncəsindədir. Əgər insanın ailəyə məsuliyyət hissi, sədaqəti və mənəvi prinsipləri yoxdursa, heç bir terapiya onu dəyişə bilməz. Son illər insanlar ailəyə daha çox maddi və eqoist baxışla yanaşır. Bəzi qadınlar həyat yoldaşını sponsor kimi görür, bəzi kişilər isə ailəyə vaxt ayırmaq əvəzinə şəxsi maraqlarının arxasınca gedirlər. Belə münasibətlərdə sevgi və fədakarlıq qalmır, nəticədə ailə deyil, sadəcə birgəyaşayış yaranır.
Ailə institutunun zəifləməsinin əsas səbəbi milli və mənəvi dəyərlərdən uzaqlaşmaqdır.Min illər boyu formalaşmış ailə modelimiz ən möhkəm terapiya nümunəsidir. Əvvəllər ailə sistemi sevgi, hörmət və fədakarlıq üzərində qurulurdu. Amma indi yad ideologiyalar, psixoloji manipulyasiyalar və saxta “müasirlik” anlayışı ailə təməllərini sarsıdır. İnsanlar azadlıq və fərdiyyətçiliyi yanlış başa düşürlər. Ailədə hər kəsin istədiyini etməsi, rəhbərsiz sistemin formalaşması ailəni dağıdır”.
Sosioloq hesab edir ki, problemi terapiya ilə deyil, köklərə qayıdış və uşaqlıqdan düzgün tərbiyə ilə həll etmək mümkündür:
“Bu vəziyyəti psixoloji üsullarla düzəltmək mümkün deyil. Hər şey uşaqlıqdan başlayır — övladlara dəyərləri, ailə məsuliyyətini, hörməti öyrətməliyik. Amma bugünkü nəsil yad təbliğatla böyüyür. Nəticədə fərqli düşüncəyə sahib olur və gələcəkdə ailədaxili gərginliklər yaranır. Əslində, düzgün ailə evlənmədən əvvəl, yoldaş seçimi zamanı formalaşır. Əgər seçim dəyərlər və sevgi üzərində qurulubsa, o ailə davamlı olur”.
Elçin Bayramlı həmçinin bildirib ki, ailə böhranının qarşısını almaq üçün yalnız psixoloji deyil, həm də sosial-iqtisadi dəstək mexanizmləri vacibdir:
“Gənclər və ailələr üçün dövlət dəstəyi olmalıdır ki, maddi sıxıntılar münasibətləri sarsıtmasın. Eyni zamanda mənəvi sahədə — milli və ailə dəyərlərimizin təbliği gücləndirilməlidir. Bu iki istiqamət birlikdə həyata keçirilsə, sağlam və sabit cəmiyyət formalaşa bilər”.
Nihat Tahirov
10:27 08.10.2025
Oxunuş sayı: 1978