Beyin yeyən amöb qorxusu: nadir, amma ölümcül xəstəlik

Hindistanın Kerala ştatında insan həyatı üçün son dərəcə təhlükəli hesab olunan ilkin amöb meninqoensefalit (PAM) xəstəliyinin yayılması epidemioloqların narahatlığını artırır. “Beyin yeyən amöb” kimi tanınan bu nadir infeksiya qısa müddətdə ağır nəticələrə gətirib çıxarır və çox vaxt ölümcül olur. Hindistan Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, indiyədək 61 yoluxma halı qeydə alınıb, onlardan 19-u faciəvi sonluqla nəticələnib.
Əvvəllər yalnız ayrı-ayrı bölgələrdə müşahidə edilən infeksiya artıq bütün Kerala ərazisində aşkarlanır ki, bu da epidemioloji vəziyyəti daha da mürəkkəbləşdirir. Yoluxan şəxslərin 3 aylıq körpədən 91 yaşlı şəxslərə qədər geniş yaş qruplarını əhatə etməsi xəstəliyin miqyasını açıq şəkildə göstərir.
Mövzu barədə tanınan həkim, onkoloq, tibb üzrə fəlsəfə doktoru Fərid Museyibov Crossmedia.az-a bildirib ki, sözügedən xəstəlik adətən “beyin yeyən amöb” olaraq da adlandırılır:
“Çox ölümcül, patogen, mərkəzi sinir sistemini zədələyən infeksion bir xəstəlikdir. Adətən göllərdə, şirin sularda, xloru az olan hovuzlarda yaşayırlar və infeksiya mənbəyi olaraq çirkli sular burun vasitəsilə orqanizmə daxil olur. Burada sürətlə çoxaldığı üçün adətən 3–7 gün ərzində xəstənin ölümünə gətirib çıxarır".
Həkim qeyd edib ki, xəstəlik çox ciddi iltihab yaradır və buna görə də nadir hallarda müalicə olunur. Amma vacib məqam odur ki, bu, insandan insana keçməyən bir xəstəlikdir:
“Xəstəlik burun kanalı vasitəsilə daxil olur. Burun kanalından selikli qişadan keçərək qoxu siniri vasitəsilə onurğaya, beynin mayesinə və beyinə yerləşir. Burada yüksək temperatur, ürəkbulanma, baş və göz ağrısı kimi simptomlar yaranır və çox nadir hallarda müalicə olunur. Ona görə də insanlar bundan nə qədər çox qorunsa, bir o qədər yaxşıdır".
Mehriban Yariyeva
23:15 18.09.2025
Oxunuş sayı: 767