İqtisadi xəbərlər

“Qiymətləndiricilər Palatasının belə səlahiyyəti yoxdur” -"Azərekspertiza"

“Son vaxtlar Azərbaycan Qiymətləndiricilər Palatasının rəhbərliyinin səlahiyyət sərhədlərini aşaraq qanunvericilikdə nəzərdə tutulmayan müdaxilələr etməsi müşahidə olunur”.

Bu barədə Crossmedia.az-a Azərbaycan Respublikası Ticarət və Sənaye Palatasının nəzdində 50 ildən çoxdur fəaliyyət göstərən “Azərekspertiza” Birliyindən bildirilib. Belə ki, adıçəkilən birliyin adı Palatanın rəsmi saytında “fəaliyyəti dayandırılmış qiymətləndiricilər” bölməsində yer alıb. Palatanın rəhbərliyinin iddiasına görə buna səbəb 1995-ci ildə Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmiş “Azərekspertiza” birliyinin Nizamnaməsi kiril əlifbası ilə yazılmasıdır və birlik qeyri-kommersiya təşkilatıdır. Palata rəhbərliyi bunu qanuna uyğun yox öz daxili prosedurlara əsasən müəyyən edib.

Palatanın rəhbərliyinin bu addımı mövcud qanunvericiliyin pozulmasıdır. “Qiymətləndirmə fəaliyyəti haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən “Qiymətləndiricilər Palatası qiymətləndiricilərin məcburi üzvlüyü əsasında yaradılan və fəaliyyətini özünüidarəetmə prinsipi əsasında həyata keçirən qeyri-kommersiya hüquqi şəxsdir” - səlahiyyətləri yalnız qiymətləndirici fiziki şəxslər ilə məhdudlaşır.Qanunda aydın şəkildə göstərilir ki, qiymətləndirici – bu qanunla müəyyən edilmiş tələblərə cavab verən, qiymətləndirmə fəaliyyəti hüququna malik olan və Palatanın üzvü olan fiziki şəxsdir. Qiymətləndirmə sahəsində fəaliyyət göstərən təşkilat isə ayrı hüquqi subyektdir və onun üzərində Palatanın rəhbərliyinin heç bir ləğvetmə və ya xitamvermə səlahiyyəti yoxdur”.

Qiymətləndirmə fəaliyyətinin həyata keçirilməsinin təşkilati, iqtisadi və hüquqi əsaslarının əks olunduğu Qiymətləndirmə fəaliyyəti haqqında Qanunla tanış olmaq üçün bu linkə daxil ola bilərsiniz.

“Azərekspertiza” Birliyi öz sahəsində uzun illərdir peşəkar qiymətləndirmə fəaliyyəti ilə məşğuldur. Burada çalışan əməkdaşların böyük bir hissəsi 10 illərlə bu sahədə təcrübəyə malikdir. Onların arasında 27 illik və 14 illik peşəkar təcrübəyə malik qiymətləndiricilər var. Bu, fəaliyyətin sabit və davamlı olduğunu göstərir. Palatanın rəhbərliyinin iddialarına cavab olaraq Birlik tərəfindən bizim redaksiyamıza İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti Milli Gəlirlər Baş İdarəsinin Hüquqi Şəxslərin Dövlət Qeydiyyatı İdarəsi tərəfindən verilən arayışlar təqdim edilmişdir. Arayışlara əsasən “Azərekspertiza” Birliyi digər kommersiya təşkilatlarına aiddir və onun Nizamnaməsi hal-hazırda qüvvədədir. “Bu da öz növbəsində “Azərekspertiza” Birliyinin fəaliyyətinin tam qanuni olduğunu təsdiq edir”.

“Azərekspertiza” Birliyi tərəfindən qeyd edilib ki, hal-hazırdakı Palatanın sədri 2019-cu ildə Azərbaycan Qiymətləndiricilər Cəmiyyətinin sədri olarkən Birliyə 5 illik Şəhadətnaməni təqdim edib və Birliyin Nizamnaməsinin kiril əlifbası ilə yazılması məsələsini qaldırmamışdır.

Əsas səbəb isə hal-hazırda Palatanın sədrinə mənsub şirkətlərlə Birliyin eyni lahiyələrdə xidmət göstərməsidir. Palata rəhbəri tərəfindən qanunazidd, heç kimə məlum olmayan daxili prosedurlara əsasən qəbul olunan və bu günə qədər bizə təqdim edilməyən qərarın məqsədi “Azərekspertiza” Birliyini həmin lahiyələrdən uzaqlaşdırmaqdır və bu hərəkətləri Azərbaycan Respublikasının Rəqabət Məcəlləsinin kobud şəkildə pozulmasıdır. Qiymətləndirmə fəaliyyəti haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda AQP-nin qiymətləndirici təşkilatlara qarşı heç bir səlahiyyət – fəaliyyətə xitam verilməsi, ləğvetmə və ya digər tədbirlərin tətbiqi nəzərdə tutulmayıb.

Palata rəhbərinin bu addımı açıq-aşkar hüquqaziddir və bu səbəbdən də yaranmış vəziyyətlə bağlı hüquqların müdafiəsi məqsədilə məhkəmə mübahisələri də daxil olmaqla qanunvericiliyin verdiyi bütün hüquqi vasitələrdən istifadə ediləcək.

Qiymətləndirmə sahəsindəki hüquqi çərçivələrin pozulması yalnız konkret təşkilatlara deyil, ümumi ictimai inama və iqtisadi münasibətlərə zərər vurur.

Məsələ ilə bağlı Azərbaycan Qiymətləndiricilər Palatasından sorğumuza belə cavab aldıq: “Qiymətləndirmə fəaliyyəti haqqında” Qanunda açıq şəkildə göstərilir ki, Palata qiymətləndiriciləri üzvlüyə qəbul edir və onların reyestrini formalaşdırır. Bununla paralel olaraq, Rəyasət Heyətinin keçirilmiş iclasında qəbul edilən qərar və qərardan irəli gələn reqlament əsasında, Palata həmin qiymətləndirici təşkilatın siyahısını formalaşdırır ki, qurumlar təşkilatları axtarıb tapmaq istədikləri zaman çətinlik çəkməsinlər. Hələ ki Palata formalaşmaq prosesindədir deyə bu addımı atmağa zərurət yaranıb.

“Azərekspertiza”ya gəldikdə isə onların qiymətləndiricilərini siyahıdan çıxarmamışıq. Qiymətləndiricilər siyahıdadır, onlar fəaliyyət göstərə və fəaliyyətlərini davam etdirə bilərlər. Lakin Palata “Azərekspertiza”nı uzaqlaşdırıb. Çünki dəfələrlə onların özlərinə şifahi və yazılı qaydada müraciət etdik ki, Nizamnamə dəyişdirilməlidir, “Azərbaycan dövlət dili haqqında” Qanuna uyğun olaraq latın qrafikalı əlifba ilə yazılıb verilməlidir. Amma onlar bunu icra etmədilər”.