“Həyat 3 saatlıq bir vaxt və 120 sualdan ibarət deyil” - Psixoloq

Hər il universitetlərə qəbul imtahanları zamanı uğursuz nəticə göstərən bəzi abituriyentlərin intihar etməsi ilə bağlı acı xəbərlərlə qarşılaşırıq. Bu cür faciələrin əsas səbəblərindən biri, valideynlərin övladlarına həddindən artıq məsuliyyət yükləməsi və universitetə qəbul olunmağı həyatın ən mühüm məqsədi kimi təqdim etməsidir. Halbuki qəbul imtahanları abituriyentlər üçün kifayət qədər gərgin və stressli bir dövrdür və bu zaman onların psixoloji sağlamlığı xüsusi diqqət tələb edir. Bu sağlamlığın təməli isə məhz ailədə, valideyn dəstəyində formalaşır. Valideynlər övladlarına əlavə təzyiqlər göstərmək əvəzinə, onlara mənəvi dəstək verməli, nəticədən asılı olmayaraq onların yanında olduqlarını hiss etdirməlidirlər. Təəssüf ki, bəzən istənilməyən nəticələr böyük peşmanlıqlara səbəb olur, lakin bu peşmanlıqlar artıq fayda vermir. Bəs bunun qarşısını necə almaq olar? Valideynlər imtahan müddətində öz övladları ilə necə davranmalıdırlar?
Mövzu ilə bağlı psixoloq Gülnar Orucova Crossmedia.az-a açıqlama verib:
“Ümumilikdə nəzərə alsaq ki, məktəbdə verilən təlimlər və dərslərlə nəinki 700 heç 300 bal yığmaq mümkün deyil. Bu gün nəticə göstərən abituriyentlərin əksəriyyəti repititor yanına hazırlığa gedir. Bu prosesdə uşağının təhsili üçün pul xərcləyən valideyn onun boynuna “eləməlisən”, “bacarmalısan”, “pulsuza girməlisən” kimi məsuliyyətlər yükləyir. Ümumilikdə valideynlərə demək istəyirəm ki, həyat 3 saatlıq bir vaxt və 120 sualdan ibarət deyil. Abituriyentin hansısa fəndən aşağı nəticə göstərməsi onun savadsız olduğu anlamına gəlmir. Azərbaycanda valideynlər düşünür ki, onların övladları universitetə qəbul olmaqla nazir olacaq, direktor olacaq yaxud hansısa rəhbər mövqedə dayanacaq. Diplom sadəcə ali təhsili təsdiq edən bir sənəddir. Hazırda Azərbaycanda bir sıra iş adamının nəinki diplomu yoxdur, bəziləri kollec bitirib. Valideynlər övladlarını həm uğur həm uğursuzluğu ilə qəbul etməlidir. Valideynlərin yüklədiyi məsuliyyətlər övladlarını intihara sürükləyir. Əvvəlki uşaqlara “get özünü öldür” deyəndə onlar öz qürurlarına sığışdıra bilmirdi ki, arxamca nə deyərlər. Lakin bugünki uşaqlar bu sözün qarşılığında intihar edə bilərlər. Buna görə valideynlər övladlarını bütün uğur və uğursuzluqları ilə qəbul etməli, onlara məsuliyyət yükləməməlidirlər.
Ayhan Ağarzayev
17:50 20.06.2025
Oxunuş sayı: 938