“Cəmi bir həftə fast food-la qidalanma beyin funksiyalarını poza bilər” - Ekspert
Naxçıvanda dönərdən kütləvi zəhərlənmə hadisəsinin baş verməsi əhali arasında ciddi narahatlıq yaradıb. Dönərin düzgün hazırlanması, gigiyenik şəraitdə saxlanması və təmizliyə ciddi riayət olunması zəhərlənmələrin qarşısının alınmasında əsas rol oynayır. Temperatur rejiminin pozulması və ərzaqların saxlanma müddətinin düzgün müəyyən edilməməsi isə təhlükəni artıran digər amillərdəndir.
Mövzu ilə bağlı Qida eksperti Fərid Səfərov Crossmedia.az-a açıqlama verib. Onun sözlərinə görə, aparılan bir elmi araşdırmada siçovullara bir həftə boyunca yalnız fast food qidalar və şirin qazlı içkilər verilib. Bir həftədən sonra həmin siçovullar əvvəllər rahatlıqla keçə bildikləri kiçik labirintin çıxışını tapa bilməyiblər. Araşdırma göstərib ki, onların beyinlərində infeksiya yaranıb və beyin hüceyrələrində ciddi dəyişikliklər baş verib. F.Səfərov bildirib ki, “cəmi bir həftə ərzində fast food qida qəbulu bu cür nəticələnirsə, onda daimi bu cür qidalanmağın nəticəsini özünüz düşünün!”.
Ekspertin sözlərinə görə, bu araşdırma fast foodun insan sağlamlığına olan mənfi təsirlərini aydın şəkildə ortaya qoyur. O əlavə edib ki, uzunmüddətli bu cür qidalanma beyin funksiyalarında və ümumi orqanizmin sağlamlığında ciddi problemlərə yol açır.
F.Səfərov bildirib ki, dönərdən zəhərlənmə hallarının olması isə təəccüblü deyil. Çünki hal-hazırda dönər satılan yerlərin böyük əksəriyyətində gigiyenik normalar gözlənilmir, ətin hardan və necə alındığı tam aydın deyil, istifadə olunan digər ərzaqların təmizliyi və keyfiyyəti isə heç kim tərəfindən təmin olunmur. Ekspert vurğulayıb ki, adından da göründüyü kimi, “tez-tələsik” yediyimiz üçün bu cür hallarla tez-tez rastlaşmaq qaçılmazdır. O əlavə edib ki, aldığımız qidanın “zəhərli” olub-olmadığını ayırd etmək çox çətindir; bəzən qoxusunda, görüntüsündə və dadında fərqli nəsə hiss etsək, şübhələnə bilərik, amma əks halda zəhərlənmə qaçınılmazdır.
Ekspert qeyd edib ki, qida zəhərlənməsinin simptomları adətən 2-3 gün ərzində öz-özünə yox olur və çox vaxt heç bir müalicə tələb etmir. Bu dövrdə ishal və qusma nəticəsində itirilən mayenin yerini doldurmaq üçün bol su və yağsız mayelər içmək lazımdır. Qusma varsa, ürəkbulanma əleyhinə dərmanlardan istifadə edilə bilər. Lakin çox şiddətli maye itkisinə səbəb olan qusma və ishal varsa, yaxud simptomlar 2-3 gün ərzində keçmirsə, mütləq həkimə müraciət olunmalıdır.
Ekspert vurğulayıb ki, qida zəhərlənməsi və hətta insan ölümlərinin qarşısını almaq üçün ciddi şəkildə nəzarət olunmalı, müəyyən tələblər qoyulmalı və gigiyenik normalar tətbiq edilməlidir. F.Səfərov bildirib ki, həm dövlət qurumlarının, həm də ictimaiyyətin bu məsələyə diqqət yetirməsi vacibdir.
Ekspert həmçinin əlavə edib: “Biz özümüz də düzgün seçim edə bilərik. Sağlamlığımız seçimlərimizdən asılıdır!”
F.Səfərovun sözlərinə görə, sağlam qidalanmaq və gigiyenik normalara diqqət etmək hər bir insanın öz sağlamlığını qorumaq üçün əsas şərtdir. O, hər kəsi sağlam qidalanaraq sağlam yaşamağa çağırıb.
Fatimə Nəbiyeva
17:15 09.06.2025
Oxunuş sayı: 1116
