“Türk Dövlətləri Təşkilatında iqtisadi əməkdaşlıqda risklər nəzərə alınmalıdır” – ekspert

Türk Dövlətləri Təşkilatı üzv ölkələr arasında iqtisadi əlaqələrin gücləndirilməsi istiqamətində birgə layihələr və təşəbbüslər həyata keçirir. Təşkilat, Trans-Xəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu və sərbəst ticarət zonaları kimi təşəbbüslərlə regional iqtisadi inteqrasiyanı hədəfləyir. Bu yanaşma üzv dövlətlərin iqtisadi potensialını birləşdirərək rəqabət qabiliyyətini artırmağa yönəlib.
İqtisadçı ekspert Günay Hüseynova Crossmedia.az-a olan açıqlamasında bildirib ki, Türk Dövlətləri Təşkilatının gələcək iqtisadi əlaqələri olduqca perspektivli görsənir. Onun fikrincə, ilk növbədə təşkilata üzv ölkələrin ortaq dilə sahib olması iqtisadi və ticarət əlaqələri baxımından böyük üstünlükdür. Bu, tərəflər arasında kommunikasiya imkanlarını asanlaşdırır və əməkdaşlığı daha səmərəli edir.
G.Hüseynovanın sözlərinə görə, üzv dövlətlərin hər biri müəyyən sahələrdə artıq ixtisaslaşıb. Bu isə təşkilat daxilində qarşılıqlı təcrübə mübadiləsi üçün mühüm imkanlar yaradır. “Bir ölkənin ixtisaslaşdığı sahədəki təcrübəsi digər üzv dövlət üçün əhəmiyyətli töhfə ola bilər” – deyə ekspert vurğulayıb.
İqtisadçı həmçinin qeyd edib ki, üzv dövlətlər arasında Azərbaycanın iqtisadi və geosiyasi mövqeyi xüsusilə önəmlidir. Avropa-Orta Dəhlizi üzərində yerləşməsi ölkəmizi nəqliyyat və logistika baxımından avantajlı edir. Bununla yanaşı, son illərdə enerji sektorunda əldə olunan nailiyyətlər də Azərbaycanın Türk Dövlətləri Təşkilatındakı iqtisadi perspektivini daha da gücləndirir.
Günay Hüseynova bildirib ki, növbəti illərdə təşkilata üzv dövlətlər arasında ortaq valyutanın tətbiqi və ya milli valyutalarla ticarətin aparılması, eləcə də gömrük rüsumlarının sadələşdirilməsi nəzərdə tutulur. Lakin bu kimi yanaşmalar bir sıra risklər də yaradır.
Ekspertin fikrincə, ilk növbədə hər ölkənin iqtisadi səviyyəsi eyni deyil və bu, inteqrasiya prosesində bərabərsizliyə səbəb ola bilər. O vurğulayıb ki, ticarətin əsas hissəsini texnika, texnologiya və işçi qüvvəsi təşkil edir ki, bu göstəricilər də ölkələr arasında fərqlidir. “Milli valyutalarla ticarət manatın təhlükəyə atılması deməkdir” – deyə Günay Hüseynova xəbərdarlıq edib. O qeyd edib ki, milli valyutamız bir çox üzv ölkələrin valyutasından daha dəyərlidir. Bu halda ticarətin aparılması ya devalvasiyaya, ya likvidlik balansının pozulmasına, ya da xarici valyuta ehtiyatlarının təhlükə altına düşməsinə səbəb ola bilər.
G.Hüseynova əlavə edib ki, Azərbaycanın tekstil, sənaye və zəruri ehtiyac mallarının idxalçısı olması, gömrük rüsumlarının sadələşdirilməsi fonunda yerli istehsalın sıradan çıxmasına gətirib çıxara bilər. Bu isə ölkə iqtisadiyyatı üçün mənfi nəticələr doğura bilər.
İqtisadçı sonda vurğulayıb ki, Türk Dövlətləri Təşkilatı çərçivəsində planlaşdırılan iqtisadi inteqrasiya təşəbbüsləri ümidverici olsa da, bu proses diqqətlə və mərhələli şəkildə həyata keçirilməlidir. Risklərin idarə olunması, milli maraqların qorunması və iqtisadi sabitliyin təmin edilməsi əsas prioritetlər kimi saxlanılmalıdır.
Fatimə Nəbiyeva
18:40 22.05.2025
Oxunuş sayı: 3840