Əbu-Dabidə tarixi dönüş: Zəngəzur dəhlizi reallığa çevrilir?

İllərdir davam edən gərginliklər, pozulan ümidlər və saysız-neçə danışıqlardan sonra bu gün Əbu-Dabidə Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan arasında baş tutan görüş, regionun gələcəyini dəyişəcək dönüş nöqtəsi ola bilər. Geniş tərkibli heyətlə keçirilən bu görüş yalnız diplomatik protokol xarakteri daşımır – bu, sülhə doğru atılan real addımların müzakirəsi üçün vacib platformadır. Xüsusilə də Zəngəzur dəhlizinin açılması məsələsi artıq arzu yox, reallığa çevrilmək üzrədir.
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az açıqlama verən politoloq Oqtay Qasımovun fikrincə, Əbu-Dabidə keçirilən görüş təkcə protokol xarakterli deyil, həm də konkret qərarların verilməsinə zəmin yaradan ciddi siyasi hadisədir.
"Mart ayında sülh müqaviləsinin mətni üzərində razılıq əldə olunmuşdu. Bu isə onu göstərir ki, tərəflər artıq detallar üzərində işləməyə başlayıblar. İndi ilk dəfə geniş heyətlə keçirilən bu görüş, bir çox istiqamətlər üzrə mühüm qərarların yaxın zamanda qəbul ediləcəyinə işarə edir", – deyə Qasımov bildirib.
Oqtay Qasımov hesab edir ki, bu gün müzakirə olunacaq məsələlər çoxşaxəli olsa da, əsas diqqət Zəngəzur dəhlizinin açılması məsələsinə yönələcək. Onun fikrincə, son dövrlərdə bu istiqamətdə nəzərəçarpacaq irəliləyişlər baş verib:
"Paşinyanın Türkiyə səfəsi və ardınca ABŞ-dan gələn açıqlamalar göstərir ki, tərəflər bu məsələni həll etmək üçün konkret addımlar atmağa hazırdırlar. Bu həm də sülh prosesinin irəliləməsinə müsbət təsir göstərə bilər."
Qasımov bildirir ki, yekun sülh müqaviləsinin yaxın perspektivdə imzalanması hələ real deyil. Çünki Ermənistan konstitusiyasında dəyişikliklər aparılmadan bu mümkün görünmür. Lakin Zəngəzur dəhlizinə dair prinsipial razılaşma əldə oluna bilər.
"Azərbaycanın təklif etdiyi “Kalininqrad variantı” Ermənistana da uyğundur. Bu model dəhlizin Ermənistanın suverenliyi çərçivəsində fəaliyyətini nəzərdə tutur və bu, İrəvan üçün də qəbulolunan yanaşmadır", – deyə politoloq əlavə edib.
Onun sözlərinə görə, Paşinyanın Türkiyə səfəri zamanı bu model üzərində ilkin razılaşmaların əldə olunması ehtimalı da az deyil.
Sonda Oqtay Qasımov vurğulayıb ki, bütün bu faktorlar fonunda Əbu-Dabidə keçirilən bugünkü görüş regional sabitlik baxımından həlledici rol oynaya bilər:
"Böyük ehtimalla, görüş nəticəsində müəyyən prinsipial razılaşmalar əldə olunacaq və bu, yaxın gələcəkdə konkret nəticələrə gətirib çıxara bilər."
Mehriban Yariyeva
13:08 10.07.2025
Oxunuş sayı: 852