İran üçün unikal imkan: Zəngəzur dəhlizi açılır
İran TRACECA proqramı çərçivəsində İran-Azərbaycan-Gürcüstan marşrutu üzrə yeni tranzit dəhlizinin yaradılması təşəbbüsü ilə çıxış edib. İranın rəsmi nəqliyyat orqanlarının verdiyi açıqlamada bildirilir ki, təklif olunan dəhliz region ölkələri arasında yükdaşımaların həcminin artırılması, nəqliyyat marşrutlarının şaxələndirilməsi və iqtisadi əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi məqsədi daşıyır.
Tehran hesab edir ki, İran-Azərbaycan-Gürcüstan dəhlizi həm TRACECA-nın fəaliyyət coğrafiyasını genişləndirə, həm də Avropa ilə Asiya arasında alternativ və daha səmərəli bağlantılar yarada bilər. Hazırda tərəflər arasında danışıqlar aparılır və bu təşəbbüsün praktiki reallaşdırılması imkanları nəzərdən keçirilir.
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az-a danışan iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli Azərbaycan-Gürcüstan dəhlizinin region üçün strateji əhəmiyyət daşıdığını vurğulayıb: "Azərbaycanla Gürcüstan arasında mövcud olan nəqliyyat infrastrukturu, xüsusilə Bakı–Tbilisi–Qars dəmir yolu və beynəlxalq avtomobil magistralları, regional və qlobal yükdaşımalar üçün əlverişli imkanlar yaradır. Bu imkanlardan İran da yararlana bilər. Lakin bu imkanın tam reallaşdırılması üçün İranın dəmir yolu şəbəkəsinin Azərbaycanın dəmir yolu sisteminə inteqrasiyası vacib amil kimi çıxış edir. Hazırda iki ölkə arasında dəmir yolu əlaqəsinin olmaması tranzit yüklərin tam həcmdə daşınmasına mane olur. Bu problemin aradan qaldırılması regional əməkdaşlığın genişlənməsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır".
Müsahibimizin sözlərinə görə, Gürcüstan bu təşəbbüsdə aktiv maraq göstərir və İran vasitəsilə Cənubi Asiyadan gələn yüklərin Gürcüstan limanları üzərindən Avropaya daşınmasını dəstəkləyir: "Bu marşrutun formalaşması Rusiya və Ermənistanın layihədən kənarda qalması ehtimalını artırır. Buna baxmayaraq,iqtisadçı hesab edir ki, bu dəhliz Cənubi Qafqazda formalaşmaqda olan geniş nəqliyyat və logistika şəbəkəsinin mühüm tərkib hissəsinə çevrilə bilər. Bununla yanaşı, İran ərazisindən keçən digər alternativ yollar da region üçün strateji əhəmiyyət kəsb edir. Hətta yaxın gələcəkdə Zəngəzur dəhlizinin də istifadəyə veriləcəyini istisna olunmur. Beləliklə, Azərbaycanın yerləşdiyi coğrafi mövqe onu regionun əsas logistika və tranzit mərkəzlərindən birinə çevirə bilər. Bu prosesin gerçəkləşməsi Azərbaycanın həm iqtisadi, həm də siyasi nüfuzunun artmasına, eləcə də ölkənin beynəlxalq yükdaşımalar sistemindəki rolunun güclənməsinə səbəb ola bilər".
Ləman Həsənova
12:45 06.05.2025
Oxunuş sayı: 13134
