Generaldan xəbərdarlıq: "Üçüncü dünya müharibəsi Yaxın Şərqdən başlaya bilər"


Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın IV Antalya Diplomatiya Forumu çərçivəsində keçirdiyi mətbuat konfransında bildirib ki, ölkəsi regionda sülh və sabitliyin qorunmasını üstünlük hesab edərək, Suriyada hərbi və siyasi qarşıdurmalardan yayınmağa çalışır.
Nazir bildirib ki, Türkiyənin Suriya ilə bağlı əsas məqsədi bölgədə sabitliyin təmin olunmasıdır və bu kontekstdə İsraildən təxribatlardan çəkinməsi gözlənilir. O, həmçinin vurğulayıb ki, İsrail uzun müddətdir Suriyada sabitliyə zərbə vuran addımlar atır. Bu açıqlamalar, Türkiyənin bölgədəki güc balansını qorumaq və beynəlxalq hüquqa əsaslanan mövqeyini nümayiş etdirməsi baxımından diqqətəlayiqdir.
Məlum olduğu kimi, Ankara ilə Təl- Əviv arasında münasibətlər getdikcə gərginləşir. Bu, yeni eskalasiya riskini artırır. Maraqlıdır, İsrail Türkiyənin xəbərdarlığından dərs çıxaracaq, yoxsa, qarşıdurma yolunu tutacaq?
Bu barədə Crossmedia.az-a danışan türkiyəli general, hərbi ekspert Yücel Karauz söyləyib ki, tərəflər qısa və orta müddətli perspektivdə birbaşa qarşıdurmaya girməyəcək: "Qısa müddətdə bu, qətiyyən mümkün deyil. Qismən uzaq perspektiv üçün isə bu risk təxminən 50 faizdur. Ancaq uzun müddətdə, xüsusilə Suriya əməliyyat sahəsində bu iki ölkənin qarşı-qarşıya gəlməsi ehtimalı real görünür".
General vurğulayıb ki, hazırda dünyanın əsas problemi Türkiyə ilə İsrail arasındakı münasibətlər deyil: "Daha böyük qlobal problemlər olduğu üçün nə Türkiyə, nə İsrail, nə də digər imperialist dövlətlər bu iki ölkənin bir-biri ilə qarşıdurmaya girməsini istəmir. Bu vəziyyət əslində həm İsrailin, həm də Türkiyənin maraqlarına ziddir".
Hərbi ekspert qeyd edib ki, Ankara ilə Təl- Əviv aralarında problemlər, anlaşmazlıqlar var: "Məlum olduğu kimi, ötən həftə Bakıda Türkiyə və İsrail rəsmiləri Azərbaycan vasitəsilə görüş keçirdilər. Bu da göstərir ki, hər iki tərəf qarşıdurmadan yayınmağa çalışır. Hər iki ölkənin bununla bağlı haqlı narahatlıqları var. İsrail xüsusilə Qolan təpələri və Dəməşqə qədər olan ərazilərdə Türkiyənin hərbi bazasının olmasını istəmir və bunu özünə təhlükə kimi görür. Türkiyə isə PKK, PYD kimi terror təşkilatlarına qarşı mübarizə aparır, orada bir Kürd dövlətinin yaradılmasına qarşı çıxır və başqa ölkələrin Suriya torpaqlarında süni dövlətlər qurmasına etiraz edir. Türkiyə olaraq biz Suriyanın ərazi bütövlüyünə hörmət edilməsini və keçid dövründən sonra bütün ölkələrin Suriyadakı hərbi varlığına son qoymasını istəyirik".
Y. Karauz bildirib ki, Suriya nə yalnız Türkiyənin, nə də yalnız İsrailin problemidir: "Çin, Rusiya, ABŞ və Avropa İttifaqı də bu məsələdə maraqlıdır. Nəticə olaraq demək istəyirəm ki, İsrail ilə Türkiyənin Suriyada qarşılaşması təkcə bu iki ölkəni deyil, bütün dünyanı təsir edəcək nəticələrə səbəb ola bilər. Bildiyiniz kimi, Netanyahu ABŞ-a etdiyi səfərdə də bu məsələdə Tramp vasitəçi olacağını bildirmişdi. Məncə, hər iki ölkə mövqelərini qoruyaraq, gərginliyi artırmadan ehtiyatla hərəkət etməlidir. Hər kəsin öz maraqları var. Amma qarşıdurma olmamalıdır. Əgər qarşıdurma baş verərsə, bu, Üçüncü Dünya Müharibəsinin alovunu Yaxın Şərqdən başlada bilər. Düşünürəm ki, bu, qısa müddətdə mümkün deyil. Orta müddətdə ehtimal yarı-yarıyadır, amma əgər proseslər bu cür davam edərsə, uzun müddətdə qarşıdurma qaçılmaz görünür. Ancaq bu qarşıdurma heç bir tərəfin xeyrinə deyil".
Xumar Emilqızı
16:41 14.04.2025
Oxunuş sayı: 9418