İqlim dəyişikliyi bütün dünya ölkələri üçün aktual bir məsələ olaraq qalmaqdadır. İqlim dəyişikliyi ilə mübarizə üçün müxtəlif beynəlxalq tədbirlər və konfranslar keçirilir. Bu tədbirlər arasında ən önəmlilərindən biri, hər il təşkil olunan BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Tərəflər Konfransıdır (COP – Conference of the Parties). COP29 konfransında Azərbaycanın rolunu və atdığı mühüm addımları nəzərdən keçirərək ölkənin iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədəki təsirini daha aydın görmək mümkündür.
Bu tədbirdə dünya ölkələri, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə məqsədi ilə öhdəliklər götürüb, yeni strategiyalar formalaşdırıb və əvvəlki konfranslarda əldə olunan nailiyyətləri müzakirə ediblər. COP29-un əsas məqsədi Paris Sazişinə uyğun olaraq, qlobal istiləşməni 1,5 dərəcə Selsiyadan aşağı saxlamaq üçün dövlətlərin kollektiv və fərdi öhdəliklər götürməsini təmin etməkdir.
Azərbaycan, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə önəm verən ölkələrdən biridir və Paris Sazişinə qoşulub. Bu saziş çərçivəsində 2030-cu ilə qədər karbon emissiyalarının azaldılması, milli enerji istehsalında bərpa olunan enerjinin payının artırılması və ekoloji dayanıqlı iqtisadi inkişafın təmin olunması Azərbaycanın iqlim strategiyasının başlıca hədəfləridir.
Azərbaycan, həmçinin bərpa olunan enerji sahəsində də fəal addımlar atır. Xüsusilə, külək və günəş enerjisi potensialından yararlanmaq üçün layihələr hazırlanır və bu sahədə beynəlxalq tərəfdaşlarla əməkdaşlıq edilir. Belə layihələr Azərbaycanı regionda “yaşıl enerji” mənbəyi kimi tanıdır və qlobal iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədə rolunu gücləndirir.
COP29 konfransında Azərbaycanın əsas diqqət yetirdiyi məqamlardan biri bərpa olunan enerji sektorundakı inkişafı olub. Ölkə bu konfransda öz layihələri və strategiyaları ilə bağlı məlumat verərək digər ölkələrə nümunə olmaq imkanı qazanıb. Azərbaycan, xüsusilə su ehtiyatlarının idarə olunması, meşəlik ərazilərin genişləndirilməsi və kənd təsərrüfatında davamlı inkişafın təmin edilməsi sahəsində təcrübələrini də bölüşüb.
COP29 çərçivəsində Azərbaycanın əsas məqsədi həm də digər ölkələrlə birgə layihələrdə iştirak etmək və iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədə beynəlxalq əməkdaşlığı gücləndirmək idi. Bu konfransda Azərbaycan nümayəndələri, enerji səmərəliliyi və karbon izini azaltmaq üçün atdığı addımları təqdim edərək, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə qlobal səylərə dəstək olmağa hazır olduğunu göstərib.
Azərbaycan, Xəzər və Qafqaz regionunda yerləşən bir ölkə olaraq enerji sektoru ilə tanınır. COP29-a ev sahibliyi etməklə, Azərbaycan özünü regionda iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə lider mövqedə yerləşdirə bilib.Ölkə, həm enerji sektorunda modern texnologiyalar tətbiq etməklə, həm də bərpa olunan enerji potensialını artırmaqla regiona nümunə olub.
Azərbaycanın iqlim dəyişikliyi ilə bağlı strategiyası gələcəkdə də ekoloji dayanıqlılığın gücləndirilməsini, bərpa olunan enerji sektorunun inkişaf etdirilməsini və istixana qazlarının azalmasını təmin etməyi nəzərdə tutur.
COP29 tədbiri, ictimaiyyəti iqlim dəyişikliyi mövzusunda maarifləndirmək üçün bir platforma da yaradıb. Azərbaycanın ev sahibliyi etməsi, ölkədə iqlim dəyişikliyi ilə bağlı ictimai şüurun artmasına, vətəndaşların bu sahədə daha məlumatlı olmasına və fərdi tədbirlərin görülməsinə təşviq edib. Bu konfrans iqlim dəyişikliyi ilə bağlı təhsil və maarifləndirmə proqramlarının inkişafına dəstək verib.
COP29 konfransı, Azərbaycanın bu sahədəki öhdəliklərini yenidən təsdiqləmək və dünyaya öz töhfələrini göstərmək üçün vacib platformadır. Azərbaycan, bu tədbirdə öz uğurlarını paylaşmaqla yanaşı, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə digər ölkələrə də dəstək olmaq arzusundadır.
COP29 konfransı, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə Azərbaycan üçün vacib bir mərhələ oldu. Azərbaycan, Paris Sazişinə uyğun olaraq qəbul etdiyi öhdəlikləri yerinə yetirmək və dünya ölkələri ilə birgə iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə aparmaq əzmindədir. Ölkənin bərpa olunan enerji sahəsində inkişaf etməsi və davamlı iqtisadiyyat qurması, Azərbaycanı iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə önəmli bir aktor halına gətirir. COP29 çərçivəsində Azərbaycanın öz təcrübələrini bölüşməsi və digər ölkələrlə əməkdaşlığı gücləndirməsi, qlobal iqlim problemlərinin həllinə müsbət təsir göstərib.
Bəsti RƏFİZADƏ
