Yaxın Şərqdə Yəmən uğurunda yeni qarşıdurma
Körfəzin iki ən güclü fiquru MBZ(BƏƏ İsrailin müttəfiqi) və MBS(Səudiyyə və İsrail üçün yeni rəqib ABŞ üçün yeni statusda olan güc) arasında gərginlik və rəqabət güclənir. İsrailin Somalilandi tanıması qərarının arxasında Səudiyyə amili də var. Səudiyyə Ərəbistanı və BƏƏ Yəməndə hibrid qarşıdurmada iştirak edir və bu ölkələr tərəfindən dəstəklənən qruplar bir-birinə hücum edir. İsrailin Somaliland ərazisini tanımasından sonra Somali prezidenti artıq Türkiyədədir və Ərdoğanla görüşüb.
Səudiyyə Ərəbistanı BƏƏ-ni bütün qoşunlarını 24 saat ərzində Yəməndən çıxarmağa və Yəmən qruplarına hərbi və maliyyə dəstəyini dayandırmağa çağırıb.
BƏƏ bəzi bölmələrin qalmasına icazə verib. BƏƏ əvvəl burada Ər-riyadla birlikdə hərəkət etsə də sonradan Cənubi Keçid Şurası yaradaraq müstəqil hərəkət etməyə başlayıb. Somalilandə İsraillə bərabər digər əsas güc BƏƏ idi. Səudiyyə Ərəbistanın yeni Qırmızı dəniz limanı və şəhərciyi lahiyəsi, illmlı islama keçid Dubayın statusuna zərbə endirə bilər.
Hadramaut vilayətinin Əl-Mükəlla şəhərində BƏƏ-yə məxsus onlarla yeni zirehli texnika müşahidə olunub. Texnikalar Cənub Keçid Şurasına (STC) bağlı qüvvələrə dəstək məqsədi daşıyır.
Yəməndə baş verən son hadisələr Səudiyyə Ərəbistanı ilə BƏƏ arasında uzun müddətdir gizli qalan, indi isə açıq mərhələyə keçən ciddi geosiyasi qarşıdurmanı üzə çıxarıb. Gərginliyin mərkəzində Yəmənin şərqində yerləşən və strateji əhəmiyyətə malik Hadramaut vilayəti, xüsusilə Əl-Mükəlla limanı dayanır.
Son günlər BƏƏ-yə məxsus onlarla yeni zirehli texnikanın bu bölgədə, Cənub Keçid Şurasına (STC) bağlı qüvvələrə dəstək məqsədilə yerləşdirilməsi Riyadda ciddi narahatlıq yaradıb. STC Yəmənin cənubunun muxtariyyəti və faktiki olaraq ayrılması ideyasını müdafiə edən əsas silahlı-siyasi strukturdur və BƏƏ bu qurumu uzun müddətdir hərbi, maliyyə və siyasi baxımdan dəstəkləyir.
Səudiyyə Ərəbistanı bu addımları Yəmənin parçalanmasına yönəlmiş təhlükəli proses kimi qiymətləndirir və bunu öz milli təhlükəsizliyinə birbaşa təhdid hesab edir. Xüsusilə Hadramautun Səudiyyənin şərq sərhədlərinə, enerji marşrutlarına və regional təsir balansına yaxınlığı Riyad üçün həssas məsələdir. Bu səbəbdən Səudiyyə tərəfi misli görünməmiş dərəcədə sərt bəyanatla çıxış edərək BƏƏ-ni 24 saat ərzində Yəməndən bütün qüvvələrini çıxarmağa, yerli silahlı qruplara hərbi və maliyyə dəstəyini dayandırmağa çağırıb və “qırmızı xətlər”in pozulacağı təqdirdə cavab veriləcəyini açıq şəkildə bəyan edib.
Gərginliyi daha da artıran amillərdən biri Əl-Mükəlla limanına endirilmiş son zərbədir.
Əslində problem husilərlə mübarizədən kənara çoxdan çıxıb. Mövcud vəziyyət Səudiyyə Ərəbistanı ilə BƏƏ arasında Yəmənin gələcək siyasi xəritəsi uğrunda rəqabətin nəticəsidir. Səudiyyə vahid, mərkəzləşdirilmiş və öz təsiri altında olan Yəmən modelini müdafiə edir. BƏƏ isə cənubda STC üzərindən ayrıca təsir zonası formalaşdırmağa çalışır. Hadramaut və Əl-Mükəlla isə bu iki strategiyanın birbaşa toqquşduğu əsas cəbhəyə çevrilib.
Səudiyyə Ərəbistanının Kral Hərbi Hava Qüvvələri Yəmənin Hadramaut bölgəsində BƏƏ-nin dəstəklədiyi qüvvələrə məxsus hərbi karvanlara zərbələr endirib.
Crossmedia
09:43 31.12.2025
Oxunuş sayı: 1248
