Moped idarə etmək üçün sürücülük vəsiqəsinin tələb olunması düzgün və zəruri addımdır - Ekspert

Son illər ölkəmizdə moped və oxşar yüngül nəqliyyat vasitələrinin istifadəsi xeyli artıb. Bu nəqliyyat növü, xüsusilə paytaxtda və iri şəhərlərdə, həm gündəlik işə gedib-gəlmək, həm də kuryer xidmətlərində geniş tətbiq olunur. Lakin təcrübə göstərir ki, mopedlərin sürətlə yayılması eyni zamanda bir sıra təhlükəsizlik və hüquqi tənzimləmə problemlərini də gündəmə gətirib.
Qaydaların pozulması, dövlət qeydiyyatının olmaması, sürücülük vəsiqəsinin tələb edilməməsi nəticəsində həm yol-nəqliyyat hadisələrinin, həm də digər xoşagəlməz halların sayı artmaqdadır. Mövcud vəziyyət bir daha göstərir ki, bu sahədə hüquqi mexanizmlərin təkmilləşdirilməsinə ciddi ehtiyac var.
Məhz bu məqsədlə “Yol hərəkəti haqqında” qanuna dəyişikliklər təklif edilib. Təklif olunan dəyişikliklər mopedlərin idarə olunması qaydalarının daha dəqiq müəyyənləşdirilməsini, sürücülərin bilik və bacarıqlarının artırılmasını və ümumilikdə yol hərəkəti təhlükəsizliyinin yüksəldilməsini hədəfləyir.
Məsələ ilə bağlı nəqliyyat üzrə ekspert Elməddin Muradlı öz fikirlərini Crossmedia.az-a bölüşüb: "Birincisi, moped idarə etmək üçün sürücülük vəsiqəsinin tələb olunması düzgün və zəruri addımdır. Bu qərar həmin nəqliyyat vasitəsini idarə edən şəxslərin bilik və bacarıqlarının daha da inkişafına şərait yaradacaq. Mən bu məsələyə məhz belə yanaşıram və burada zərərli heç bir tərəf görmürəm.
İkincisi, bu qərar təkcə inzibati addım deyil, eyni zamanda həmin şəxslərin özlərinin də tələbi idi. Çünki onlara dəfələrlə xəbərdarlıq olunub, “özünüzü yığışdırın, qaydaları pozmayın, diqqətli olun” kimi çoxsaylı xəbərdarlıqlar səsləndirilib. Lakin təəssüf ki, nəticə dəyişməyib. Onlar qayda pozuntularını davam etdiriblər.
Son illərin statistikasına baxsaq görərik ki, moped və motosiklların iştirakı ilə baş verən yol-nəqliyyat hadisələrinin sayı artmaqdadır. Təkcə bu ilin ilk doqquz ayında bu nəqliyyat vasitələrinin iştirakı ilə 32 yol-nəqliyyat hadisəsi qeydə alınıb. Nəticədə 10 nəfər həyatını itirib, 26 nəfər isə xəsarət alıb. Bu, olduqca ağır göstəricidir və belə halların qarşısı mütləq alınmalıdır.
Unutmayaq ki, mopedlər ölkəmiz üçün nisbətən yeni nəqliyyat növüdür və onlardan istifadə də fərqli yanaşma tələb edir. Bu barədə dəfələrlə xəbərdarlıq olunub: qaydaları pozanlar həm öz həyatlarını, həm də başqalarının həyatını təhlükəyə atırlar.
Lakin vəziyyət dəyişmir, əksinə, moped istifadəçilərinin və qayda pozuntularının sayı artır. Bir çox hallarda həmin şəxslər xəbərdarlıqlardan xəbərsiz olduqlarını bildirirlər. Əgər doğrudan da xəbərləri yoxdursa, deməli, onlara bu məlumatı çatdırmaq lazımdır. Bunu da yalnız maarifləndirmə və bilik vasitəsilə etmək mümkündür. İnsan qaydaları oxumalı, öyrənməli və mənimsəməlidir ki, sonra da onlara əməl etsin".
O bildirib ki, mopedlər bu gün təkcə yol hərəkəti baxımından deyil, həm də ictimai narahatlıq mənbəyinə çevrilib: "Xüsusilə gecə saatlarında onların səs-küyü insanların rahatlığını pozur. Şəhər sakinləri dəfələrlə şikayət ediblər ki, gecələr mopedlərin səsindən yatmaq mümkün olmur. Bundan başqa, mopedlərin dövlət qeydiyyatından keçməməsi və sürücülük vəsiqəsi olmadan idarə olunması bir sıra cinayətlərin baş verməsinə şərait yaradıb. Cinayətkar qruplar bu vəziyyətdən sui-istifadə edərək məhz belə nəqliyyat vasitələrindən yararlanıblar. Nömrə nişanı olmadıqda həmin nəqliyyat vasitəsini aşkar etmək, hadisə yerindən qaçan sürücünü müəyyənləşdirmək çətinləşir.
Məhz buna görə də, “Yol hərəkəti haqqında” Qanuna edilən son dəyişikliklər bu problemlərin qarşısını almağa yönəlib. Artıq həm mopedlərin dövlət qeydiyyatına alınması, həm də onları idarə edən şəxslər üçün sürücülük vəsiqəsinin tələb olunması nəzərdə tutulur".
Ekspert, həmçinin bu dəyişikliklərin qüvvəyə minməsindən sonra mopedlərə dövlət qeydiyyat nişanı veriləcəyini beləliklə, onların idarə olunması və nəzarəti tam hüquqi əsasda həyata keçiriləcəyini bildirib: "Bu, həm təhlükəsizliyin təmininə, həm də ictimai qaydanın qorunmasına mühüm töhfə verəcək. Təəssüf ki, cəmiyyətimizdə çox vaxt qayda və nizam-intizam yalnız cərimə və inzibati tədbirlər nəticəsində formalaşır. Amma biz inanırıq ki, maarifləndirmə və məsuliyyət hissinin güclənməsi ilə bu sahədə də müsbət dəyişikliklərə nail olunacaq".
Elmir Heydərli
13:18 14.10.2025
Oxunuş sayı: 1862