Marsel Dzamanın Türkiyədəki ilk fərdi sərgisi Pera Muzeyində: “Ay işığı ilə rəqs”

Suna və İnan Kıraç Vəqfi Pera Muzeyi 20-ci ildönümündə Marsel Dzamanın Türkiyədəki ilk fərdi sərgisini təqdim edir. Alistair Hicksin kuratorluğu ilə hazırlanan “Marsel Dzama: Ay işığında rəqs - Dostu Raymond Pettibonun kiçik köməyi ilə” adlı sərgi avqustun 17-dək sənətsevərləri qəbul edəcək.
Crossmedia.az xarici mediaya əsasən məlumat verir ki, Dzamanın vizual sənət, kino və heykəltəraşlıq sahələrindəki əsərlərini bir araya gətirən sərgi, onun müharibə, yanlış idarəetmə və ətraf mühitin məhv edilməsi kimi mövzulara baxışını təqdim edir. Kurator Hicks onun sənətini belə təsvir edir: “Onun ekstravaqant əsərləri başımızı gicəlləndirə bilər. Dzama tamaşaçını cəlb etmək istəyir; onun təsviri olduqca cazibədardır.”
Çoxqatlı və fənlərarası yanaşma
Dzamanın əsərləri populyar mədəniyyət və cari siyasət elementlərini birləşdirən, ilk baxışda yumoristik görünən, lakin dərin mənalar daşıyan povestlər təqdim edir. Rəssamın yaradıcılığı yalnız rəsm və heykəltəraşlıqla məhdudlaşmır. O, diorama, kukla teatrı, səhnə dizaynı, film, mahnı, fanzin və müxtəlif bədii formalar vasitəsilə sərhədləri aşaraq çoxşaxəli ifadə tərzi yaradır.
Pis idarəetmə, ətraf mühitin məhvi və müharibə tənqidi
Sərgidə Dzamanın əsas mövzuları pis idarəçilik, ekoloji fəlakətlər və müharibənin nəticələridir.
Rəssam bu problemləri gah qara yumorla, gah da dadaist yanaşmadan ilhamlanaraq şahmat metaforası vasitəsilə təqdim edir. Dzama şahmat taxtasını siyasi güc və ictimai nizamın rəmzi kimi işlədərək, sənətin sosial proseslərə təsirini vurğulayır.
Raymond Pettibon ilə əməkdaşlıq
Dzamanın Nyu-Yorklu rəssam Raymond Pettibon ilə birgə işi sərginin diqqətçəkən məqamlarından biridir. İki sənətçi şahmat taxtasındakı rəqiblər kimi bir-birinin fikirlərinə cavab verərək sosial problemləri sənət dili ilə izah edir. Dzamanın sürreal personajları ilə Pettibonun kəskin siyasi tənqidləri birləşərək, tamaşaçını müasir dünyanın reallıqları üzərində düşünməyə sövq edir.
Şahmat taxtası – siyasi güc metaforası
Sərginin əsas məqamlarından biri Dzamanın dörd videosudur: “Heretiklər” (2010), “Şahmat oyunu” (2011), “Ayda yaşamaq (Lorka üçün)” (2023) və “Ölümün diskoteka rəqsi” (2024). Bu filmlərdə oyun və müharibə arasındakı incə xətt vurğulanır, şahmat isə intellektual strategiyanın və güc oyunlarının bir rəmzinə çevrilir.
Sərgi avqustun 17-dək Pera Muzeyində sənətsevərləri gözləyir.
Zəhra Ağayeva
16:58 24.03.2025
Oxunuş sayı: 1246