İsraildə xalq ayağa qalxıb: Vətəndaş müharibəsi başlayır?
İsrailin müxtəlif şəhərlərində minlərlə insan Qəzza müharibəsinin dayandırılması və terror qrupları tərəfindən saxlanılan girovların azad olunması tələbi ilə küçələrə çıxaraq ümummilli tətilə qoşulub. Nümayişçilər əsas yolları bağlayıb, bəzi hallarda polis ilə toqquşublar; ölkə üzrə 30-dan çox etirazçı həbs edilib. Etirazlar, 7 oktyabr hücumunda həyatını itirənlərin, girov götürülənlərin və sağ qalanların ailələrindən ibarət “Oktyabr Şurası” tərəfindən təşkil olunub, həmçinin bir sıra bələdiyyələr, universitetlər və şirkətlər tətilə qoşulacaqlarını elan ediblər.
Görünən odur ki, İsrail daxilində vəziyyət kifayət qədər gərgindir. Bu, o deməkdir ki, müharibə davam etdikcə hakimiyyətə qarşı narazılıqlar da güclənəcək. Beləliklə, İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahunun da hakimiyyəti təhdid altına düşür.
Mövcud vəziyyət barədə Crossmedia.az-a danışan politoloq Oqtay Qasımov bildirib ki, İsraildə keçirilən etiraz aksiyalarının əsas tələbi girovların qaytarılması və Qəzzada savaşın dayandırılması ilə bağlıdır.
Onun sözlərinə görə, bu savaş başlamadan əvvəl də İsraildə ciddi etiraz aksiyaları keçirilirdi və həmin aksiyaların əsas səbəbi Netanyahunun apardığı məhkəmə islahatlarına etiraz idi: “Müharibə başlayandan sonra arada keçirilən etiraz aksiyaları həmçinin bununla izah olunurdu ki, müxalifət Netanyahunu müharibədə istifadə etməklə öz hakimiyyətini uzatmaq və vacib problemləri həll etməməkdə ittiham edirdi. Hələ ki həm HƏMAS-la danışıqlar nəticəsində girovlar məsələsi həllini tapmayıb, həm də savaşın bitməsi ilə bağlı konkret şərtlər yoxdur”.
Müsahibimiz vurğulayıb ki, Netanyahunun və hökumət üzvlərinin açıqlamaları bölgədə savaşın davam etdirilməsinə yönəlib: “O, artıq Böyük İsrail planlarından danışır ki, bu da bölgə ölkələri ilə ciddi gərginlik yaradır. Hazırkı bəyanatlar daha çox İsraildə sağ millətçi ifraq-radikal kəsimə hesablanıb və məhz bu siyasət Yaxın Şərqdə gərginliyin davam etməsinə səbəb olan əsas amillərdən biridir”.
Politoloq etiraz aksiyalarının nəticəsinə gəlincə deyib ki, yaxın perspektivdə əhəmiyyətli dəyişiklik gözlənilmir, amma orta perspektivdə təsiri ola bilər: “İsrail hökuməti kifayət qədər kövrək vəziyyətdədir, parlamentdəki tərkibdə dəyişikliklər hökumətin istefaya getməsinə səbəb ola bilər. Sadəcə olaraq savaş həm Netanyahunun, həm də onun hakimiyyətini qoruması baxımından vacib alət olaraq qalmaqdadır. Əgər müxalifət vahid strategiya ilə hərəkət etsə, Netanyahunun hakimiyyətdən getmək ehtimalı artır, əks halda isə gərginlik və siyasi qeyri-sabitlik davam edəcək. İsraildə vətəndaş müharibəsinin olmasını düşünmürəm, çünki ölkə sistemində silahlı müqavimət və çevriliş üçün münbit zəmində yoxdur. Siyasi gərginliklər və etiraz aksiyalarının kütləviliyi artsa da, bu vətəndaş müharibəsi səviyyəsinə çatmayacaq”.
Mehriban Yariyeva
16:04 18.08.2025
Oxunuş sayı: 705
