Yaxın Şərq
Ankara ilə Dəməşq arasında hərbi əməkdaşlıq mümkündürmü?
"Suriya administrasiyasının Türkiyədən rəsmi şəkildə hərbi dəstək istəməsi və hərbi əməkdaşlığa dair sazişin gündəmdə olması bölgədə mühüm geosiyasi dəyişikliklərin baş verməsindən xəbər verməklə yanaşı, regionun təhlükəsizlik arxitekturasında dönüş nöqtəsi olacaq".
Crossmedia.az xəbər verir ki, bunu Qaynarinfo-ya açıqlamasında siyasi şərhçi Vüqar Zifəroğlu deyib.
Ekspert qeyd edib ki, Suriya uzun müddət Türkiyəni öz ərazi bütövlüyünə təhdid kimi görürdü, xüsusilə də Türkiyənin Suriyanın şimalında apardığı əməliyyatlara görə Ankaranı təhdid kimi görürüdü:
"Eyni zamanda, Suriyanın șimalında kök salan bölücü terror qruplașmaları Türkiyənin təhlükəsizliyinə ciddi təhdid formalașdırırdı. Lakin indi, görünür ki, yeni hakimiyyət orqanları bu yanaşmadan imtina edərək Ankara ilə əməkdaşlığı zəruri sayır".
Bu isə həmsöhbətimizə görə, Suriya rəhbərliyinin real təhlükələri - xüsusən də İŞİD və İsrail faktorunu - prioritet hesab etdiyini göstərir:
"Türkiyə ilə Suriya arasında yaxınlaşma fonunda İsrailin Suriyadakı hərbi hədəfləri, YPG terror qruplașmasının təhdidi, daxildə müəyyən icma və silahlı qruplașmalarla bağlı təsirlər qalmaqdadır. "Hürriyet”in məlumatına görə, Ankara və Dəməşq bu yaxınlaşmanı İsrailin mümkün təxribatlarına qarşı ortaq müdafiə mexanizmi qurmaq kimi dəyərləndirirlər. Bu isə İsrail-Türkiyə münasibətlərində yeni gərginlik nöqtəsinə çevrilə bilər".
Vüqar Zifəroğlu düşünür ki, Türkiyə üçün bu əməkdaşlıq Suriyadakı kürd qruplaşmalarına qarşı (PKK/YPG) mübarizədə legitim zəmin yaradır, bu ölkədəki qaçqın problemini həll etmək üçün yeni siyasi platforma təmin edir və ən əsası, bölgədə Rusiya və İranın təsirinə qarşı balanslaşdırıcı rol oynayır:
"Planlaşdırılan hərbi əməkdaşlıq sazişi təkcə birgə təlimlər və sərhəd təhlükəsizliyi ilə məhdudlaşmır - burada kəşfiyyat məlumatlarının paylaşılması da önə çıxır. Bu isə iki ölkə arasında etimadın artdığını və strateji əməkdaşlığın dərinləşəcəyini göstərir".
Bununla belə, siyasi şərhçi qeyd edir ki, bu hərbi əməkdașlıqla bağlı müəyyən risklər də mövcuddur:
"Bu yaxınlaşma İran və Rusiya ilə Suriyanın münasibətlərində müəyyən təzyiq elementlərinin ișə düșməsinə səbəb ola bilər. Eyni zamanda, İsrailin bu yeni oxu təhlükə kimi dəyərləndirib bölgədə hərbi fəallığını artırması mümkündür. Daxildə isə bəzi qüvvələr, İsrailin dəstəklədiyi durizdlər, İranın dəstəklədiyi nüseyrilər və hazırda passiv olan proksiləri və YPG timsalında kürd terror qrupları, bu sazişə qarşı çıxa bilər".
Həmsöhbətimiz bildirir ki, ümumiyyətlə bu addım həm Suriyada dövlət institutlarının bərpası, həm də Türkiyənin sərhəd təhlükəsizliyi baxımından mühüm nəticələr verəcək.
Qeyd edək ki, Türkiyə Milli Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, Suriya daxili təhlükəsizliyi təmin etmək üçün Ankaradan rəsmi olaraq hərbi dəstək istəyib. Nazirlikdən bildiriblər ki, Suriya administrasiyası Türkiyəyə müdafiə qabiliyyətini gücləndirmək və bütün terror təşkilatları, xüsusilə İŞİD ilə mübarizə aparmaq məqsədilə rəsmi dəstək sorğusu ilə müraciət edib.
Türkiyənin "Hürriyet” qəzetinin məlumatına görə isə Ankara ilə Dəməşq arasında hərbi əməkdaşlıq üzrə hərtərəfli saziş imzalanacaq. Nəşr qeyd edir ki, qeyd edir ki, Ankara və Dəməşq bu mühüm addımı Suriyanın təhlükəsizliyinə qarşı İsrailin yaratdığı təhdidlər fonunda atmağa qərar veriblər. Məlumata görə, imzalanması gözlənilən sənəd hərbi təlimlərdən tutmuş sərhəd təhlükəsizliyi və kəşfiyyat məlumatlarının mübadiləsinə qədər bir çox sahəni əhatə edəcək.
16:11 24.07.2025
Oxunuş sayı: 979
