İran Nüvə Silahlarının Yayılmaması Müqaviləsinə sadiq qaldığını bəyan edib

İranın xarici işlər naziri Abbas Əraqçi bildirib ki, ölkəsi Nüvə Silahlarının Yayılmaması Müqaviləsinə (NPT) və Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (MAQATE) ilə imzalanan təhlükəsizlik sazişinə sadiq qalır. Bu açıqlama İranın MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandıran qanunu qüvvəyə mindirməsindən bir gün sonraya təsadüf edir.
Crossmedia.az xarici mediaya istinadən bildirir ki, İran prezidenti Məsud Pəzəşkian çərşənbə günü parlament tərəfindən qəbul edilən və MAQATE ilə əməkdaşlığın dayandırılmasını nəzərdə tutan qanunu imzalayıb. Birləşmiş Ştatlar bu qərarı “qəbuledilməz” adlandırıb. Əraqçi “X” sosial şəbəkəsindəki paylaşımında bildirib ki, bundan sonra İranın MAQATE ilə əməkdaşlığı yalnız ölkənin Ali Milli Təhlükəsizlik Şurası vasitəsilə həyata keçiriləcək. O, bu qərarın “açıq təhlükəsizlik səbəbləri” ilə verildiyini vurğulayıb.
Əraqçinin bu açıqlaması Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinin Tehrana ünvanladığı və MAQATE ilə əməkdaşlığın bərpa edilməsini tələb edən çağırışa cavab olaraq verilib. Nazir Almaniyanı İsrailin İrana, o cümlədən nüvə obyektlərinə qarşı həyata keçirdiyi “qanunsuz hücumlara açıq dəstək verməkdə” ittiham edib.
İran iyunun 13-dən 24-nə qədər İsrailin həyata keçirdiyi hava zərbələrinə MAQATE-ni də dolayı şəkildə məsul sayır. Rəsmi Tehran hesab edir ki, Agentlik Qərb dövlətlərinin maraqlarına xidmət edərək İsrailə hücumlar üçün bəhanə yaradıb. Qeyd edək ki, bu hücumlar MAQATE-nin Tehranı NPT üzrə öhdəlikləri pozmaqda günahlandırmasından bir gün sonra başlayıb. Qərb ölkələri uzun illərdir İranı nüvə enerjisi proqramı adı altında atom bombası hazırlamağa cəhd etməkdə şübhəli bilirlər. Lakin İran dəfələrlə bildirib ki, uranın zənginləşdirilməsi yalnız dinc məqsədlərlə aparılır.
Yeni qanuna əsasən, İran ərazisində hər hansı bir nüvə obyektində aparılacaq gələcək yoxlamalar yalnız ölkənin Ali Milli Təhlükəsizlik Şurasının razılığı ilə mümkün olacaq. MAQATE isə bu qərarla bağlı hələlik rəsmi məlumat gözlədiyini bildirib. ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Tami Brüs isə İranı MAQATE ilə tam və gecikmədən əməkdaşlıq etməyə çağırıb.
Mehriban Yariyeva
20:06 03.07.2025
Oxunuş sayı: 732