Azərbaycana ard- arda mühüm səfərlərin "pərdəarxası" - keçmiş nazir danışdı
Azərbaycanla İran arasında tarixi və mədəni bağlara əsaslanan münasibətlər yeni diplomatik mərhələyə qədəm qoyur. 2025-ci ilin aprelində İran Prezidenti Məsud Pezeşkianın Azərbaycana səfəri və Prezident İlham Əliyevlə görüşü bu istiqamətdə dönüş nöqtəsi kimi qiymətləndirilir. Səfər zamanı iki ölkə arasında iqtisadi, nəqliyyat və təhlükəsizlik sahələrində əməkdaşlığın genişləndirilməsi müzakirə olunub. Xüsusilə Zəngəzur dəhlizi və enerji layihələri regional iqtisadi inteqrasiya və sabitlik baxımından önəm daşıyır. Ekspertlər bu prosesin həm ikitərəfli münasibətlərə, həm də Cənubi Qafqazın geosiyasi mənzərəsinə təsir göstərəcəyini bildirirlər.
Qarşıdakı günlərdə isə Azərbaycana İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahunun və Türkiyə lideri Rəcəb Tayyib Ərdoğanın səfəri gözlənilir. Həmçinin Pezeşkian da ölkəmizə ikinci dəfə gələcəyini bildirib. Görünən budur ki, Bakı- Ankara- Tehran - Təl- Əviv əlaqələrində çox ciddi proseslər baş verir.
Keçmiş xarici işlər naziri Elmar Məmmədyarov bu proseslərin nəticəsi barədə fikirlərini Crossmedia.az-la bölüşüb
Sabiq nazir söyləyib ki, bu səfərlər yaxşı haldır və Azərbaycana verilən qiymətdən xəbər verir: "Eyni zamanda Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzu da artır. Azərbaycan və İran liderlərinin imzaladıqları sənədlərdə diqqət çəkən əsas məqam onların əksəriyyətinin iqtisadi sahə ilə bağlı olmasıdır. İran rəhbərliyi dərk edir ki, ilk növbədə, dəhlizlər və nəqliyyat məsələləri prioritetdir və bu sahələr bir-biri ilə sıx bağlıdır. İran üçün bu məsələlər olduqca əhəmiyyətlidir. Çünki Tehran sanksiyalar altındadır. İndi isə İran çalışır ki, mümkün qədər çox tranzit yükləri öz ərazisindən keçməyə cəlb etsin".
Müsahibimiz söyləyib ki, bu məsələlər Azərbaycanda ciddi müzakirə olunur: "Məsələn, Çin yükləri Orta dəhliz vasitəsilə Avropaya göndərilərsə, bu yüklər Azərbaycandan keçəcək. Və vaxtilə Zəngəzur dəhlizinin lazım olmadığını deyənlər, əslində İran ərazisindən keçidə üstünlük vermək istəyirdilər".
O, Türkiyə Prezidentinin Azərbaycana tez - tez səfər etdiyinə də diqqət çəkib: "Çünki iki ölkə arasında müzakirə olunan məsələlər kifayət qədər çoxdur. Türkiyə ilə Azərbaycanın əməkdaşlığı gündən-günə dərinləşir və strateji xarakter daşıyır. İsrail Prezidenti də bir neçə dəfə Azərbaycana səfər edib. Azərbaycan ilə İsrail arasında iqtisadi münasibətlər kifayət qədər genişdir: həm neft satırıq, həm də qaz və enerji sahəsində əməkdaşlıq edirik. Görüşdə, əlbəttə, siyasi məsələlər də müzakirə olunacaq".
E.Məmmədyarovun fikrincə, perspektivdə rəsmi Bakıdan vasitəçilik xahiş oluna bilər: "Azərbaycanın həm İsraillə İran, həm də İsraillə Türkiyə arasında vasitəçi olması mümkündür. Amma ən yaxşı variant birbaşa danışıqlardır. Bakı danışıqlara müdaxilə etmədən sadəcə ev sahibliyini də təklif edə bilər. Vaxtilə Rusiya və ABŞ baş qərargah rəisləri Bakıda bir neçə dəfə görüşmüşdülər. Azərbaycan bu görüşlərdə iştirak etmirdi, sadəcə olaraq ev sahibliyi edirdi . Əgər tərəflər istəsələr və kimsə ev sahibliyinə ehtiyac duysa, əminəm ki, Azərbaycan buna razı olacaq. Bakı, əlbəttə, tərəflərə kömək etməyə hazırdır. Lakin ilk növbədə tərəflər özləri hiss etməlidirlər ki, bu, effektiv ola bilər".
Nigar Rəhimova
15:43 01.05.2025
Oxunuş sayı: 1950
