"Məktəbli avtobusu" layihəsi: Ekspertlər üstünlükləri açıqladı
Təhsil daim cəmiyyətin inkişafında və dövlətin demokratikləşməsində böyük rol oynayır. Buna görə də təhsilin inkişafı önəmlidir. Müasir dövrdə Azərbaycanda təhsil ilə bağlı yeni addımlar atılır, layihələr qəbul edilir. Bütün bunlar Azərbaycan təhsilinin daha keyfiyyətli olmasına yönəlib. Elm və Təhsil Nazirliyi təhsil ilə bağlı məsələləri daim izləyir və qərarlar qəbul edir. Yeni layihələrdən biri isə Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayevin dilə gətirdiyi və yeni tədris ilindən tətbiq olunacaq "Məktəbli avtobusu" layihəsidir. Layihə cəmiyyətə iqtisadi, sosial və digər sahələrdən təsir edəcək.
Sözügedən layihənin üstünlükləri və təsirləri barədə Crossmedia.az olaraq mütəxəssislərin fikirlərini öyrəndik.
Təhsil eksperti Ramin Nurəliyev dedi ki, layihə Bakı şəhərinin nəqliyyat sistemində rahatlamalara gətirib çıxaracaq: “Nazirin çıxışı Prezident İlham Əliyevin Bakı şəhərinin yol nəqliyyat hadisələrini, ümumiyyətlə Bakı şəhərində olan sıxlığın aradan qaldırılması üçün görülən tədbirlərin bir hissəsi bir parçası kimi qiymətləndirilir. Prezidentin Bakı şəhərində yol hərəkətində olan sıxlığın aradan qaldırılması istiqamətində atılan addımlarla bağlı xüsusi sərəncamı var idi. Həmin sərəncamdan Elm və Təhsil Nazirliyinin öhdəliyinə düşən bəzi layihələr var ki, bu layihələrdən biri də məktəbli avtobuslarının fəaliyyətidir. Bu addım inkişaf etmiş ölkələrdə sınaq kimi tətbiq olunmuş və çox gözəl nailiyyət əldə etmişdi. Mən hesab edirəm ki, bizdə də bunun müsbət tərəfləri olacaq. İlk növbədə şəhər sıxlığının qarşısının alınması istiqamətində əhəmiyyət kəsb edəcək, xüsusi pik saatlarda valideynlər öz şəxsi nəqliyyat vasitələri ilə övladlarını ümumtəhsil məktəblərinə gətirdiyi təqdirdə istər-istəməz həmin məktəbin yaxın ərazilərində müəyyən sıxlıqlar meydana gəlirdi. Bəzi məktəblər şəhərin mərkəzi küçələrində olduğuna görə, həmin küçələrdə nəqliyyatın ciddi bir şəkildə şəhəri iflic vəziyyətinə saldığının şahidi oluruq. Düşünürəm ki, bu addım fərdi nəqliyyat vasitələri ilə övladlarını məktəbə gətirən valideynlərin ümumi məktəbli avtobusundan istifadə etməsi sıxlığın müəyyən qədər qarşısını almış olacaq. Bəzi valideynlər piyada olaraq övladlarını məktəbə gətirdikləri təqdirdə bəziləri gətirə bilmir və uşaq özü müstəqil olaraq məktəbdən evə qayıdarkən yol keçidlərində müəyyən narahatlıqlarla qarşılaşa bilir. Yol keçidlərindən düzgün istifadə olunmadığı halda bədbəxt hadisələr baş verə bilər. Məktəbli avtobusu müəyyən bir xətt üzrə fəaliyyət göstərəcək. Yəni böyük və mərkəzi küçələrdə şagirdləri məktəbin önündən götürüb birbaşa lazımi ünvana aparılması istiqamətində olacaq.”
İqtisadçı ekspert Günay Hüseynova deyib ki, layihə çərçivəsində xərclərin dövlət büdcəsi tərəfindən qarşılanması və ya çox cüzi məbləğin alınması daha məqsədə uyğun olar: “Layihənin təfərrüatları açıqlanmayıb deyə iqtisadi tərəfini dəqiqliklə demək bir o qədər də mümkün deyil. Lakin ümumilikdə layihə təqdirə layiq addım hesab olunur. Həm vətəndaşlar üçün iş baxımından həm də məktəblilərdən ötrü daha məqsədə uyğun hesab olunar. Əslində “Məktəbli Avtobusu” layihəsində sürücülərin xanım olmasını daha məqsədə uyğun hesab edirəm. Beynəlxalq praktikada da əksərən məktəbli avtobus sürücüsü və ya müavin(hostess) qadın olur. Düşünürəm ki, bizdə də bu uğurlu alınar.”
Sosioloq Rəvan Əliyev deyib ki, layihə cəmiyyətin daha inklüziv bir hala gətirilməsi məqsədini güdür:
“Məktəbli avtobuslarının tətbiqi, xüsusilə uşaqların və ailələrin sosial vəziyyətindən asılı olmayaraq, hər bir məktəbli üçün eyni nəqliyyat imkanlarını təmin edir. Bunu sosial bərabərlik prinsipinin bir tətbiqi kimi qiymətləndirmək olar. Azərbaycanda müxtəlif sosial təbəqələr və bölgələr arasındakı fərqlər hələ də mövcuddur. Şəhərlərdə yaşayan uşaqların nəqliyyat vasitələri ilə bağlı çətinlikləri daha azdır, lakin kənd və rayon yerlərində yaşayan uşaqların bu cür çətinliklərlə üzləşməsi daha çoxdur. Məktəbli avtobusları, bu fərqləri azaldaraq, uşaqlara daha bərabər imkanlar yarada bilər. Həmin avtobusları cəmiyyətin birliyini və həmrəyliyini gücləndirir. Ümumilikdə, hər bir uşaq təhlükəsizliyini təmin edən bir mühitdə yaşamağa və inkişaf etməyə haqqı var. Məktəbli avtobusu layihəsi, uşaqların təhsil alarkən yol təhlükəsizliyi məsələlərini nəzərə alaraq, insan haqlarını müdafiə edir. Yəni, uşaqların yol gedərkən qarşılaşacaqları risklər minimuma endirilir və təhsil almaq hüquqları təmin edilir. Bu layihə sadəcə bir nəqliyyat təşəbbüsü deyil, eyni zamanda cəmiyyətin sosial strukturlarını təkmilləşdirən, bərabərliyi, ədaləti və inklüzivliyi təşviq edən bir addımdır. Bu, daha ədalətli və inkişaf etmiş bir cəmiyyətin qurulmasında mühüm rol oynayır".
Nurcan İsmayılova
12:34 09.04.2025
Oxunuş sayı: 13548
