Azərbaycan beynəlxalq arenada prinsipial və müstəqil mövqe nümayiş etdirir
Son iki onillikdə Azərbaycan beynəlxalq siyasi-iqtisadi sistemdə ciddi irəliləyişlərə nail olaraq, regional gücdən qlobal aktora çevrilmişdir. 2000-ci illərin əvvəllərində post-sovet məkanında yenicə müstəqilliyini bərpa etmiş və özünü qlobal siyasi sistemə inteqrasiya etdirməyə çalışan Azərbaycan, bu gün qlobal layihələrin əsas iştirakçılarından biri, beynəlxalq gündəmi formalaşdıran strateji aktordur.
Azərbaycanın yerləşdiyi geostrateji məkan tarixən beynəlxalq güclərin maraq dairəsində olub. Böyük güclərin regiondakı maraqları ölkəmizin müstəqilliyinə və suverenliyinə müxtəlif formalarda təzyiqlərin edilməsinə səbəb olmuşdur. Lakin Azərbaycan balanslaşdırılmış və çoxvektorlu xarici siyasət yürüdərək, öz milli maraqlarını qorumaqla yanaşı, qlobal aktorlarla strateji tərəfdaşlıq qurub.
Azərbaycanın diplomatik strategiyası milli təhlükəsizlik, iqtisadi inkişaf və beynəlxalq münasibətlərdə mövqelərinin möhkəmləndirilməsinə əsaslanır. Ölkənin daxili siyasi sabitliyi və xarici siyasətdəki ardıcıllığı onun beynəlxalq sistemdə etibarlı tərəfdaş kimi qəbul edilməsinə gətirib çıxarmıb.
Qlobal iqtisadi inkişaf və enerji diplomatiyası:
2010-cu ildən etibarən Azərbaycan öz iqtisadi strategiyasını şaxələndirərək, qlobal iqtisadi sistemə daha dərin inteqrasiya olunmağa başlamışdır. Enerji siyasəti bu strategiyanın əsas komponentlərindən biri olmuş, Azərbaycanın dünya enerji bazarında strateji rolunu gücləndirmişdir. "Şimal-Cənub" nəqliyyat dəhlizi, "TANAP" və "TAP" layihələri,
"Bakı-Tbilisi-Qars Dəmir Yolu" layihələri Azərbaycanın iqtisadi dayanıqlılığını artırmış, dövlət gəlirlərini şaxələndirərək ölkənin enerji asılılığını minimuma endirmək üçün zəmin yaratmışdır.
Beynəlxalq platformalarda artan nüfuz və strateji tərəfdaşlıqlar:
Azərbaycanın beynəlxalq platformalarda artan nüfuzu onun qlobal siyasətdə fəal iştirakının göstəricisidir. Ölkənin beynəlxalq sistemdə mövqeyini gücləndirən bir sıra tədbirlər və platformalar olub. Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu və Bakı Forumları – Qlobal problemlərin müzakirə edildiyi intellektual platformalar, "Bakı Enerji Həftəsi və Xəzər Neft və Qaz Sərgisi" , "Formula 1 Azərbaycan Qran-Prisi" , "Türk Dövlətləri Təşkilatı" zirvə görüşləri kimi tədbirlərə ev sahibliyi etməklə Azərbaycan, beynəlxalq siyasət və diplomatiyada strateji mövqeyini daha da gücləndirmiş, iqtisadi və siyasi təsir dairəsini genişləndirmişdir.
Hərbi-diplomatik qələbə və geosiyasi reallıqlar:
Azərbaycanın 44 günlük Vətən müharibəsində qazandığı tarixi qələbə təkcə hərbi-strateji deyil, həm də siyasi və diplomatik zəfər idi. Azərbaycanın 30 ildən artıq müddətdə işğal altında olan torpaqlarını beynəlxalq hüquq normalarına uyğun şəkildə azad etməsi, onun geosiyasi gücünün sübutu oldu.
Post-müharibə dövründə Azərbaycan regional təhlükəsizlik sisteminin formalaşdırılmasında əsas aktorlardan birinə çevrildi. İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə aparılan genişmiqyaslı bərpa və quruculuq işləri ölkənin iqtisadi inkişaf strategiyasının mühüm hissəsinə çevrildi.
Liderlik və diplomatik siyasətin qurucusu:
Azərbaycanın bu uğurlarının arxasında güclü liderlik, qətiyyətli diplomatiya və strateji planlama dayanır. Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyev, 2003-cü ildən etibarən həyata keçirdiyi ardıcıl siyasət nəticəsində Azərbaycanı qlobal siyasətdə mühüm aktora çevirmişdir. Onun xarici siyasət doktrinası regional sabitlik, balanslaşdırılmış münasibətlər və milli maraqların qorunmasına əsaslanır. Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq tədbirlərdə və sammitlərdə çıxışları, Ermənistanın təcavüzkar siyasətini ifşa etməsi və Azərbaycanın suverenlik prinsipini qətiyyətlə müdafiə etməsi ölkənin beynəlxalq imicinin möhkəmlənməsinə xidmət etmişdir.
Prezident İlham Əliyevin COP29 tədbirində dediyi kimi:
"Onlar bizə öz iradəsini yeridə bilmədilər. Onlar suverenliyimizin, ərazi bütövlüyümüzün tam bərpasına yönəlmiş siyasətimizi dəyişə bilmədilər. Onlar o faktla razılaşa bilmirdilər ki, burada, Qafqazda öz milli maraqlarını güdən ölkə, yəni böyük bosslar qarşısında hər zaman “bəli, cənab” deməyən ölkə var."
Bu açıqlama Azərbaycanın beynəlxalq arenada prinsipial və müstəqil mövqe nümayiş etdirdiyini göstərir. Azərbaycan dünyanın aparıcı bir çox dövlətindən kiçik olmasına baxmayaraq, daima öz maraqlarından çıxış etmiş və bunu açıq şəkildə ifadə etməkdən çəkinməmişdir.
Prezident İlham Əliyevin VII Bakı Beynəlxalq Forumunda dediyi fikirlər də Azərbaycanın beynəlxalq hüququ əsas götürən siyasətini təsdiqləyir:
"Azərbaycan torpaqlarının işğalı beynəlxalq hüququn, əsas beynəlxalq təşkilatların müvafiq qətnamələrinin kobud şəkildə pozulmasıdır. BMT Təhlükəsizlik Şurası Ermənistan qoşunlarının ərazilərimizdən dərhal və qeyd-şərtsiz çıxarılmasını tələb edən 4 qətnamə qəbul edib və onlar Ermənistan tərəfindən yerinə yetirilmir."
Prezident İlham Əliyev hər şeydən əvvəl Azərbaycan xalqı üçün vətəndaşlıq nümunəsidir. O nümunə ki, yaranan hər şəraitdə dövlətinin milli maraqlarından çıxış edir, irəli sürülən ittihamları aydın və tutarlı faktlarla cavablayır. İkinci növbədə dünya dövlətləri üçün liderlik nümunəsidir. Dünyada elə bir lider yoxdur ki, beynəlxalq arenalarda açıq şəkildə öz milli maraqları zəminində çıxış etsin, öz müstəqil daxili və xarici siyasətini dünyaya nümayiş etdirsin.
Prezident İlham Əliyevin də vurğuladığı kimi:
"Bizim xarici siyasətimiz əsas etibarilə sabit, proqnozlaşdırıla bilən və müstəqildir. O, bizim milli maraqlarımıza əsaslanır. Tərəfdaşlıq, qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq vasitəsilə regionumuzda və daha geniş coğrafiyada təhlükəsizlik, sabitlik istiqamətində ölkələrlə yaxın əlaqələrin qurulması Azərbaycanın prioritetlərindən biridir".
Ayhan Ağarzayev
16:19 15.03.2025
Oxunuş sayı: 1187
