Məktəbli formaları satılan məntəqələrdən reportaj: Valideynlər satıcılarla mübahisə edir, uşaqlar isə... -REPORTAJ
Artıq məktəblərin açılmasına sayılı günlər qalır. Şəhərin küçələrində gəzərkən valideynlərin əlindən yapışmış uşaqlar, uşaqların əllərində çantalar, forma paketləri görmək mümkündür. Univermaqların, mağazaların qarşısında yaranan izdiham payızın yaxınlaşdığını, dərs ilinin başlamağa hazırlaşdığını xatırladır. Bu izdihamın mərkəzində isə, şübhəsiz ki, məktəbli forması dayanır. Məktəbli forması sadəcə geyim deyil, o, uşaqlığın, böyüməyin, intizam və bərabərliyin rəmzidir. İllərdir bu geyim Azərbaycan məktəblisinin həyatının ayrılmaz hissəsinə çevrilib. Valideynlərin də, uşaqların da ən çox maraqlandığı məsələ qiymət və keyfiyyətdir.
Crossmedia.az olaraq biz də vəziyyəti öyrənmək üçün satış məntəqələrini dolaşdıq. Başa düşürəm ki, jurnalist olduğumu deməyim mənə müəyyən çətinliklər yarada bilər. İlk dayanacağım yer Nizami rayonundakı satış məntəqəsi oldu. İnsanların arasında qarışıb alıcı kimi içəri daxil oldum. Əlində qələm-vərəq tutub sual verən jurnalist obrazı əvəzinə sadə bir müştəri rolu daha məqsədəuyğun idi. Satıcı qız yaxınlaşıb gülümsədi:
– Buyurun, necə kömək edə bilərəm?
– Mən məktəbli geyimlərinin qiyməti ilə maraqlanıram. Qardaşım üçün... 9 yaşı var- əvvəlcədən hazırlaşdığım cavabları verirəm.
– Aha, buyurun, ikinci mərtəbədə hər yaş kateqoriyasından geyimlər var.

İkinci mərtəbəyə qalxımram. Valideynlərin satıcılarla qiymət üstündə mübahisəsi, uşaqların paltar geyinmək istəməməsi, bəzilərinin güzgü qarşısında sevinclə gülümsəməsi məni sanki bir teatr səhnəsinə salır. Valideynlərin üzündə həm sevinc, həm də yorğunluq qarışıq bir ifadə var.
Satıcıya yaxınlaşıb yenidən soruşuram:
– Qardaşımın 9 yaşı var. Ona uyğun ölçü varmı?
– Bəli, içəridə olmalıdır, – deyir və koridordan arxaya keçir. Fürsətdən istifadə edib yanımda dayanan bir xanıma yaxınlaşıram:
– Salam, üzrlü sayın, mən də qardaşım üçün baxıram, amma keyfiyyətdən başım çıxmır. Sizcə, necədir?
Qadın sanki illərdir içinə yığdığı narazılığı danışmaq üçün məni gözləyirdi:
– Ay bala, nə keyfiyyət? Parçaya toxun bir. Vallah, adamın əli gəlmir o pulu buna verməyə. Amma nə edək, məcburuq.
Elə bu vaxt satıcı geri qayıdır:
– Ölçülərimiz var.
– Qiymətləri ayrıca deyə bilərsinizmi?
– Əlbəttə. Köynəklər 15 yaşa qədər 10 manatdır. Şalvar 20–37 manat arası dəyişir. Üst geyimlər isə 25–35 manat arasıdır.
Qiymətlər sadalanarkən diqqətlə paltarların materialına baxıram. Əlimə götürdüyüm parça bir az kobud idi, digəri isə daha yumşaq. Demək ki, qiyməti tənzimləyən əsas amil elə bu idi – parçanın keyfiyyəti. Hesablama aparsam, 9 yaşlı qardaşım üçün tam dəst məktəbli geyiminin qiyməti 75–80 manata yaxın düşürdü. Satıcıya təşəkkür edib mağazadan çıxdım.

Növbəti dayanacağım Nərimanovda bir məntəqə oldu. İçəri girən kimi gənc satıcı oğlan yaxınlaşıb gülümsəyir6
– Salam, xoş gəlmisiniz.
Ondan da qiymətlər barədə məlumat alıram. Deyəsən, sualların çoxluğu jurnalist kimliyindən xəbər vermişdi.
- Siz alıcısınız, yoxsa hansısa qurumdan gəlmisiniz? - deyə satıcı qız soruşur
- Jurnalistəm - gülümsəyərək deyirəm.
Xanım təbəssümlə "Hiss elədim" dedi və sürətlə yanımdan uzaqlaşdı.
Təxminən bir neçə dəqiqədən sonra 30-40 yaşlarında kişi yaxınlaşdı. Öyrəndim ki, o, mağazanın səlahiyyətli şəxsidir:
- Xoş gəlmisiniz, suallarınızı ünvanlayın cavablayım.
Suallarımı cavablandırdıqdan sonra məlum olur ki, burada da qiymətlər əvvəlki məntəqələrlə təxminən eynidir. Amma fərqli bir ab-hava vardı. Valideynlərin üzündəki həyəcan daha çox idi. Çünki onların övladları ilk dəfə məktəbə gedəcəkdi. Birinci sinif sevinci ilə ilk məktəbli forması almaq həyəcanı qarışıb qəribə bir enerji yaratmışdı. Uşaqlar güzgü qarşısında özlərinə baxır, bəziləri “ana, bu mənə yaraşmadı” deyə şıltaqlıq edir.
Yanımda dayanan ata ilə söhbətə başlayıram:
– Salam. Qiymətlər, sizcə, necədir? Daha ucuzunu tapa bilərəm?
– Salam, bundan ucuz daha nə istəyirsən? – deyə gülümsəyir – Məncə, yaxşıdır. Bundan ucuzunu da çətin ki, tapasan.
Söhbətimizin sonunda ata övladının əlindən tutaraq kassaya yönəlir. Onların üzündə yorğunluq olsa da, sevincləri də aydın şəkildə görünür. Çünki məktəb yolu yalnız uşaq üçün deyil, valideyn üçün də yeni bir mərhələnin başlanğıcıdır.


Məntəqədən çıxarkən düşündüm: həqiqətə,n məktəbli forması sadəcə parça deyil. O, uşağın təhsil həyatına atdığı ilk addımın, valideynin övladı üçün göstərdiyi qayğının, hər kəsin bərabər görünməsinin rəmzidir. Hər parça bir ailənin xatirəsinə çevrilir – kimisi onu qürurla geyinir, kimisi qiymətindən gileylənir, amma nəticədə hər birimizin yaddaşında məktəbli formasının izi qalır.
Ayhan
14:01 09.09.2025
Oxunuş sayı: 5151