Afrika qitəsi uzun illər ərzində Avropa dövlətlərinin siyasi, iqtisadi və mədəni təsirləri altında öz varlığını qorumağa çalışıb. Kolonial dövr adlanan mərhələ çoxdan başa çatsa da, müasir dövrdə də qitə bir çox sahədə bu güclərin təsirindən tamamilə xilas ola bilməyib. Avropa dövlətlərinin kolonial irsi, qitənin təbii resurslarına və əmək gücünə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərərək, Afrika ölkələrini asılı və sərvətlərin ixracçısı mövqeyinə sürükləyib. Afrika xalqları isə bu qeyri-təbii tarazlığı bərpa etmək və öz milli sərvətlərini effektiv şəkildə idarə etmək üçün müxtəlif səviyyələrdə mübarizə aparmaqdadır.
Bu çətin şəraitdə müstəqillik uğrunda atılan addımların əhəmiyyəti və hələ də mövcud olan çətinliklər nəzərə alınmalıdır. Əksər Afrika dövlətləri öz milli suverenliklərini bərpa etsələr də, müasir kolonial təzyiqlərin müxtəlif formalarına – iqtisadi asılılıq, beynəlxalq borc böhranı və strateji maraqların təsirinə məruz qalmaqdadır. Belə bir məqamda Kemi Seba kimi aktivistlərin fəaliyyəti qitədə müasir kolonializmə qarşı mübarizədə mühüm əhəmiyyət daşıyır. Seba, Afrika xalqının öz təbii resurslarını idarə etmək, öz mədəniyyət və dəyərlərini qorumaq hüququna sahib çıxmaq üçün yorulmadan çalışır və öz fəaliyyəti ilə qlobal miqyasda bu hərəkatın liderlərindən birinə çevrilib.
Bakı Təşəbbüs Qrupu Azərbaycandan çıxan mühüm bir təşəbbüs olaraq yalnız regionda deyil, qlobal səviyyədə sosial ədalətin təmin olunması və beynəlxalq həmrəyliyin qurulması istiqamətində fəal rol oynayır. Qrup, Afrika qitəsində sosial və iqtisadi ədalətin bərpası uğrunda mübarizə aparan Kemi Seba və digər aktivistləri dəstəkləyərək, Afrikada insan haqlarının qorunmasını və müstəqilliyin möhkəmləndirilməsini təşviq edir. Bu kimi fəaliyyətlər Afrika xalqlarının hüquqları və təbii sərvətləri üzərində söz sahibi olması istiqamətində əhəmiyyətli bir dəstəkdir.
Qrupun bu addımı Azərbaycandan gələn və Afrikaya səmimi bir dəstək verən yeni səsi tanıdır və Azərbaycan cəmiyyətində Afrikaya dair daha dərin bir anlayışın yaranmasına kömək edir. Eyni zamanda, bu qrupun fəaliyyəti beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətini Afrikanın üzləşdiyi kolonial təzyiqlərin müasir formalarına yönəltmək və Afrikanın sosial ədalət uğrunda mübarizəsinə qlobal dəstək təmin etmək məqsədinə xidmət edir. Bakı Təşəbbüs Qrupu bu səyləri ilə Azərbaycan və Afrika arasındakı həmrəylik üçün müstəsna bir nümunə yaratmaqdadır.
Müasir dövrdə kolonializmə qarşı mübarizənin yeni formaları yaranır və bu, daha çox milli suverenlik, iqtisadi müstəqillik və mədəni özünütəyinetmə kimi prinsiplər üzərində qurulur. Kemi Seba kimi aktivistlər bu prinsiplər uğrunda mübarizəni əsas hədəf götürərək, öz xalqlarının mədəniyyətini, dilini və iqtisadi sərvətlərini qorumaq üçün ciddi səylər göstərir. Bu səylər Afrika xalqları üçün yalnız iqtisadi və siyasi azadlıq deyil, eyni zamanda onların mənəvi azadlığını da təmin etmək deməkdir. Bakı Təşəbbüs Qrupu, bu dəyərlərin və mübarizənin mahiyyətini dərindən dərk edərək, Afrika qitəsindəki müstəqillik hərəkatlarına dəstək verməklə həm qitənin azadlıq hərəkatına dəstək olur, həm də Azərbaycanda bu istiqamətdə fərqli mədəniyyətlər arasında həmrəyliyin möhkəmlənməsinə töhfə verir.
Bu təşəbbüs Afrika xalqlarının öz gələcəyini təyin etmək və iqtisadi resurslarını ədalətli şəkildə idarə etmək üçün qlobal dəstək almasına yardımçı olur. Həmçinin, Bakı Təşəbbüs Qrupu Afrika qitəsinin qarşılaşdığı çağırışlara beynəlxalq ictimaiyyətdə daha geniş şəkildə yanaşılmasını və qlobal miqyasda həmrəylik şəbəkələrinin qurulmasını təşviq edir. Bu, Afrikanın gələcəyində iqtisadi və siyasi sərbəstliyin daha əlçatan olması üçün zəruri olan birgə səylərin genişləndirilməsi mesajını verir.
Beləliklə, Bakı Təşəbbüs Qrupu və Kemi Seba kimi liderlər Afrika qitəsində müstəqillik, bərabərlik və sosial ədalətin təmin edilməsi üçün birlikdə çalışaraq qitə xalqlarının layiq olduğu gələcəyi qurmalarına dəstək olur və qlobal səviyyədə bu istiqamətdə həmrəylik zəncirlərini gücləndirir.
Əli Hüseynov
