Misirdə etiraz aksiyaları: Yeni saray planı narazılığı alovlandırdı-ŞƏRH
Misirin paytaxtı Qahirədə Prezident Əbdülfəttah əs-Sisi əleyhinə kütləvi etiraz aksiyaları keçirilir. Etirazçılar iqtisadi vəziyyətin pisləşməsi, insan haqlarının pozulması və korrupsiyaya qarşı çıxaraq, hökumət əleyhinə şüarlar səsləndirirlər. Narazılığın əsas səbəblərindən biri isə prezidentin 45 milyard dollarlıq yeni saray inşa etdirmək planıdır. Aksiyalar zamanı “Ərəb baharı” dövründə məşhurlaşan “Əş-şab yurid iskat ən-nizam” (“Xalq rejimin devrilməsini istəyir”) mahnısı səsləndirilib.
Mövzunu şərh edən Cross Media Analitik Qrupunun eksperti, Yaxın Şərq məsələləri üzrə mütəxəssis Vüqar Zifəroğlu bildirib: “Suriyada hakimiyyət dəyişikliyinin regional və beynəlxalq təsirləri ola bilər, lakin Misirdə belə bir dəyişikliyin baş verib-verməyəcəyi bir neçə amildən asılıdır. Hər iki ölkənin daxili vəziyyəti, siyasi strukturları, iqtisadi vəziyyətləri və beynəlxalq müttəfiqlərinin dəstəyi bu məsələdə mühüm rol oynayır”.
Əslində Suriyada baş vermiş hakimiyyət dəyişikliyi Yaxın Şərqdəki güc balansını dəyişdirə biləcək səviyyədədir. Bu dəyişiklik bölgədə yeni dinamika yarada bilər və bəzi siyasi qruplar üçün ilham mənbəyi ola bilər. Lakin unutmaq olmaz ki, Misir də özünün fərqli daxili reallıqlarına malikdir.
Vüqar Zifəroğlu vurğulayıb ki, Misir prezidenti Əbdülfəttah əs-Sisi hakimiyyəti ciddi şəkildə nəzarətdə saxlayır və ordu onun əsas dayağıdır. Ordu Misirdə siyasətdə ən güclü təsirə malik qurumdur və hazırda hökumətə qarşı ciddi təhdid görünmür.
“İqtisadi vəziyyətin pisləşməsi səbəbindən Misirdə narazılıq artır. Lakin bu narazılığın hakimiyyət dəyişikliyinə səbəb olması üçün təşkilatlanmış bir müxalifət və güclü lider lazımdır. "İxvan"ın hakimiyyətdən devrilməsindən sonra isə belə bir siyasi alternativ hələ yetişməyib və ya zəifdir”.
O, qeyd edib ki, eyni zamanda Misir ABŞ, Avropa İttifaqı və Körfəz ölkələri ilə güclü əlaqələrə malikdir. Bu ölkələr Misirin sabitliyini regional maraqları üçün vacib hesab edirlər və hakimiyyət dəyişikliyinə qarşı çıxa bilərlər. Yəni beynəlxalq faktor mövcud iqtidarın xeyrinədir.
“Şübhəsiz ki, Misirdə iqtisadi vəziyyət daha da ağırlaşarsa, genişmiqyaslı etirazlar hakimiyyət üçün problem yarada bilər. Lakin bu etirazların siyasi dəyişikliklərə səbəb olması ehtimalı ordunun davranışından asılıdır”.
Nəticə olaraq, Suriyadakı dəyişikliklərin Misirə dolaylı təsiri ola bilər, lakin Misirdə hakimiyyət dəyişikliyi üçün daxili və xarici amillərin daha konkret şəkildə bir araya gəlməsi lazımdır.
Maral Şahverdili
08:18 27.12.2024
Oxunuş sayı: 18701
