Tramp administrasiyasının əsas niyyəti Rusiyanı zəiflətmək və Şərq bloku ölkələrini bir-birindən ayırmaqdır - Politoloq
ABŞ Prezidenti Donald Trampın İrana qarşı tətbiq olunan sanksiyaların müddətini daha bir il artırması beynəlxalq siyasətdə yenidən müzakirə mövzusuna çevrilib. Bu qərarın arxasında dayanan əsas səbəb kimi Vaşinqtonun İranın nüvə proqramı ilə bağlı narahatlıqları göstərilir. ABŞ tərəfi hesab edir ki, Tehran hələ də nüvə silahı hazırlamaq potensialına malikdir və bu, regionda sabitlik üçün ciddi təhdid yarada bilər. Sanksiyaların məqsədi İranın iqtisadi və siyasi imkanlarını məhdudlaşdırmaq, eyni zamanda, onun beynəlxalq arenada nüvə silahı ilə bağlı iddialarından imtina etməsinə nail olmaqdır. Bununla belə, bu addımın real təsirləri və nəticələri barədə müxtəlif fikirlər mövcuddur. Bir tərəfdən, sanksiyalar İran iqtisadiyyatına təzyiq göstərir, digər tərəfdən isə ölkəni daxili istehsal və regional əməkdaşlığa yönəldir.
Mövzu ilə bağlı politoloq Zeynal Əmrəliyev Crossmedia.az-a açıqlama verib: "Hazırda ABŞ-nin əsas hədəfi məhz Rusiyayla mübarizədir. Bununla yanaşı, Çinlə də danışıqlar artıq başlanılıb və görünür ki, bu dəfə ABŞ-nin əsas strateji istiqaməti məhz Çinə yönəlib. Ümumilikdə, Trampın əsas məqsədi Şərq blokunu parçalamaqdır. Hakimiyyətə gəldiyi bir il ərzində o, müxtəlif vasitələrdən istifadə edərək gah Çini, gah Rusiyanı, gah da İranı əsas hədəf kimi göstərib. Lakin bu dəfə açıq şəkildə görünür ki, əsas hədəf Rusiyadır. Çünki Rusiyaya qarşı sanksiyalar daha da sərtləşdirilir".
Politoloq bildirib ki, bununla paralel şəkildə ABŞ İranla bağlı sanksiyaların müddətini də uzadır: "Çinlə isə rüsumların aradan qaldırılması ilə bağlı danışıqlar aparılır. Bütün bunlar göstərir ki, Tramp administrasiyasının əsas niyyəti Rusiyanı zəiflətmək və Şərq bloku ölkələrini bir-birindən ayırmaqdır. Hazırkı mərhələdə ABŞ-nin İranla ciddi şəkildə məşğul olacağını gözləmirəm. Yəqin ki, yaxın bir il ərzində İrana toxunulmayacaq. Bu müddət ərzində İran əvvəlki kimi istədiyi dövlətlərlə əlaqələrini bərpa edə və yeni diplomatik istiqamətlər müəyyənləşdirə bilər. Düşünürəm ki, Pakistan hökuməti də bu istiqamətdə addımlar atacaq. ABŞ tərəfindən İrana göstərilən bu nisbi yumşaqlıq, xüsusilə islahatçı qüvvələr üçün müsbət imkan yaradır. Onlar bu dövrdə daxili qüvvələri toparlayaraq Qərblə dialoqu bərpa edə bilərlər".
Ekspert bildirib ki, Çin də İran kimi ABŞ ilə iqtisadi məsələlərdə müəyyən razılaşmalara getməyə maraqlı görünür: "Lakin ehtimal olunur ki, ABŞ bu razılaşmaların qarşılığında həm Çindən, həm də İrandan Rusiya ilə mümkün iqtisadi əlaqələri, xüsusilə enerji sahəsindəki əməkdaşlığı məhdudlaşdırmağı tələb edəcək. ABŞ-ın Rusiyadakı əsas hədəfi məhz enerji sektorudur. Böyük ehtimalla, bu sahədə əlaqələrin zəiflədilməsi üçün təzyiqlər artacaq. Gələcək dövrdə isə Tehran və Pekinin Moskvaya qarşı hansı mövqe sərgiləyəcəyini müşahidə etmək maraqlı olacaq".
Ayhan
14:30 07.11.2025
Oxunuş sayı: 1260
