İsrail- İran savaşı hər an yenidən başlana bilər- RƏY
İranın xarici işlər naziri Abbas Əraqçi deyib ki, ölkəsinin ABŞ ilə
birbaşa, yaxud dolayı ismarış mübadiləsi aparmasına baxmayaraq, danışıqlar
faydasızdır.
Onun sözlərinə görə, "Avropa üçlüyü" (Böyük Brtaniya, Fransa,
Almaniya), BMT Baş katibi və AEBA-nın Baş direktoru ilə intensiv danışıqlara
baxmayaraq, ABŞ-nin yüksək tələbləri və avropalıların sövdələşməsi səbəbindən
kompromis əldə etmək mümkün olmayıb.
Məlum olduğu kimi, Tehranla Vaşinqton arasında uzun müddətdit danışıqlar
gedirdi. İranlı nazirin dediklərindən belə qənaətə gəlmək olarmı ki, danışıqlar
qapısı artıq birdəfəlik bağlanıb?
Bu barədə Crossmedia.az-a danışan siyasi şərhçi Aydın Quliyev qeyd edib
ki, ABŞ-İran əlaqələrinin gərginləşməsində əsas səbəblərdən biri Ağ Ev rəhbəri
Donald Trampın prezidentliyi dövründə İranın nüvə proqramı ilə bağlı beynəlxalq
sazişdən çıxmasıdır: “Bu imtina mövqeyi indiyə qədər davam edir. İranla əməkdaşlığın
dayandırılmasında Avropa ölkələri əsas rol oynayır. Avropa Beşliyi (Almaniya,
Fransa, Böyük Britaniya) İranın nüvə proqramı ilə bağlı sanksiyaların bərpasını
təklif etdi. Lakin 1 sentyabr tarixində BMT Təhlükəsizlik Şurası Rusiyanın təqdim
etdiyi layihəni, sanksiyaların ən azı 6 ay dondurulmasını nəzərdə tutan təklifi
rədd etdi. Nəticədə, sentyabrdan etibarən İran əleyhinə nüvə sanksiyaları yenidən
qüvvəyə minib. İran bu addıma etiraz edib və kritik cavab verib. Hazırda İranın
ən sərt addımlarından biri, nüvə silahlarının yayılmaması ilə bağlı beynəlxalq
müqavilədən çıxmaq təhdididir. Əgər bu baş verərsə, ABŞ-İran münasibətləri demək
olar ki, geri dönməz səviyyədə pisləşəcək. Hazırkı vəziyyətdə də iki ölkə
arasında münasibətlər çox gərgindir”.
Onun sözlərinə görə, iyun ayında baş verən 12 günlük müharibə zamanı Trampın İsraili tam müdafiə etməsi və İranın nüvə obyektlərinə potensial zərbələrin vurulması münasibətləri daha da gərginləşdirib: “Hazırda Yaxın Şərqdə problemin həllinə dair təklif olunan layihələrdə İran-İsrail münasibətlərinə dair konkret öhdəlik yoxdur. Sənəddə Qəzza ilə bağlı öhdəliklər ABŞ və İsrail arasında olsa da, Tehran-Təl- Əviv münasibətlərinə dair heç bir tənzimləmə yer almır. Bu isə hər an yeni hərbi əməliyyatların başlaya biləcəyi riskini artırır.
İran-ABŞ münasibətlərinin yumşaldılması üçün hər iki tərəfdən ciddi addımlar atılmalıdır. Lakin gələcəkdə rəhbərlərin məntiqə uyğun qərarlar verib-verməyəcəyi hələ sual altındadır”.
Fidan Quliyeva
22:57 30.09.2025
Oxunuş sayı: 820
