Yaxın Şərqdə yeni müharibə başlana bilər- Qorxulu proqnoz
Suriya Prezidenti Əhməd əş-Şaraa BMT Baş Assambleyasının 80-ci sessiyasında çıxışı zamanı ölkəsinin 1974-cü ildə imzalanmış, İsrail ilə qüvvələrin Holan təpələrində ayrılmasını nəzərdə tutan razılaşmaya sadiq qaldığını bildirib. O, fikir ayrılıqlarının diplomatik yollarla həll olunmasının vacibliyini vurğulayıb.
Suriya Prezidentinin bu bəyanatı ölkənin hazırkı mərhələdə münaqişədən yayınmağa və diplomatik yolla mövcud gərginliyi idarə etməyə çalışdığını göstərir. İsrailin regiondakı hərbi təzyiqləri fonunda Dəməşqin sülh mesajı həm beynəlxalq auditoriyaya, həm də daxili sabitliyə yönəlmiş addım kimi görünür. Bu mövqe yaxın perspektivdə dialoqun genişlənməsi ehtimalını artırır.
Mövzu ilə bağlı Ədalət partiyasının sədri Mütəllim Rəhimli Crossmedia.az-a açıqlama verib.
M.Rəhimli hakimiyyətə gələn Əş-Şaraanın hələ də dövlətin tam suverenliyini təmin edə bilmədiyini bildirib:
“Yaxın Şərq bu gün dünyanın ən gərgin regionuna çevrilib. Hakimiyyətlərin süqutu ilə bir çox dövlətlərin taleyi sual altına düşüb. Suriyada uzun illər davam edən vətəndaş müharibəsi ölkənin müdafiə gücünü zəiflədib, həm daxili, həm də xarici siyasətdə çoxsaylı zəifliklərin üzə çıxmasına səbəb olub. Hakimiyyətə gələn Əş-Şaraa hələ də dövlətin tam suverenliyini təmin edə bilməyib. Suriyanın zəifliyindən istifadə edən İsrail onun cənub torpaqlarını işğal edib və görünən odur ki, bu siyasətini daha da genişləndirmək niyyətindədir. Bu addımlar isə beynəlxalq hüququn prinsiplərinə zidd olaraq işğalçılıqdan başqa bir şey deyil. Halbuki 1948-ci ildə yaranan İsrail dövlətinin cəmi 2,7 min kvadrat kilometr ərazisi BMT tərəfindən tanınmışdı. İndi isə İsrail rəhbərliyi Fələstin və Suriya torpaqları hesabına ərazisini genişləndirməyə çalışır”.
O, bölgənin yeni bir müharibənin astanasında olmasının istisna edilmədiyini söyləyib:
“Əş-Şaraanın BMT-də çıxışı zamanı vurğuladığı Qolan təpələri Suriyanın cənub-qərbində, İsrailin şimal-şərqində yerləşir və zəngin su ehtiyatları ilə tanınır. İsrail ümumi su tələbatının üçdə birini bu ərazidəki Şeria, Banyas və Kadı çaylarından təmin edir. Bundan əlavə, İsrailin Suriyaya axan çaylar üzərində tikdiyi dörd su anbarı da iki ölkə arasındakı gərginliyi artıran əsas amillərdəndir.
1967-ci ildəki “Altı gün müharibəsi” nəticəsində İsrail Qolan təpələrinə nəzarəti ələ keçirib. 1973-cü ildə Suriya ərazini geri almaq məqsədilə Yom Kippur müharibəsinə başlasa da, buna nail ola bilməyib. 1981-ci ildə isə İsrail bu ərazini ilhaq edib. 1974–2009-cu illərdə BMT Sülhməramlı Qüvvələri bölgədə atəşkəsin qorunmasına nəzarət edib.
Hazırda Suriya Prezidentinin çıxışı göstərir ki, o beynəlxalq vasitəçilik mexanizmlərinə sadiqdir. Lakin İsrail Qolan təpələrini artıq öz ərazisi hesab edir. Hətta Baş nazir Netanyahu Nazirlər Kabinetinin iclaslarından birini burada keçirmişdi. Əş-Şaraa ərazidən imtina etmək niyyətində deyil, İsrail isə 1974-cü il razılaşmasına qayıtmağa meyilli görünmür. Buna görə də bölgənin yeni bir müharibənin astanasında olması istisna edilmir”.
Nicat Rüstəmzadə
22:15 25.09.2025
Oxunuş sayı: 742
