Ermənistan niyə konstitusiya dəyişikliyinə getmir? - "100 ildir onların mövqeləri dəyişmir"

Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ayxan Hacızadə Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyanın İctimai Televiziyaya müsahibəsi zamanı səsləndirdiyi iddialara cavab verib.
O bildirib ki, mayın 15-də Ermənistanın Baş naziri Albaniyada Azərbaycanın İctimai Televiziyasına verdiyi müsahibədə Ermənistan konstitusiyasında mövcud ərazi iddiaları, habelə Minsk Qrupunun ləğvi məsələsində növbəti dəfə beynəlxalq ictimaiyyəti çaşdırmağa cəhd edib:
"Ermənistan tərəfi üçün beynəlxalq müqavilələrdə ərazi bütövlüyünə dəstək ifadə edilməsinin heç bir əhəmiyyətə malik olmadığı danılmaz bir faktdır. Bunu sübut etmək üçün Ermənistanın Almatı bəyannaməsinə qoşulması prosesini və bu razılaşmanı necə kobud şəkildə pozduğunu xatırlatmaq yerinə düşər. Ermənistan tərəfinin daim istinad etdiyi Almatı bəyannaməsinə qoşulan zaman verdikləri qeyd-şərtləri, Qarabağı Azərbaycanın tərkib hissəsi kimi tanımağa qarşı çıxan qüvvədə olan qanunvericilik aktlarının mövcudluğu hər kəsə məlumdur"
A.Hacızadə deyib ki, Paşinyan Ermənistanın tərəf çıxdığı və ratifikasiya edilmiş beynəlxalq müqavilələrin yerli qanunlar üzərində üstünlüyə malik olduğu barədə konstitusiya müddəasına istinad etməklə öz iddialarını arqumentlərlə sübut etməyə çalışması da tamamilə əsassızdır:
"Bunun əksini sübut etmək üçün Ermənistan konstitusiyasının 5-ci maddəsinə (hüquq normalarının iyerarxiyası) nəzər yetirmək kifayətdir. Məhz bu müddəaya əsasən Ermənistan konstitusiyası ali hüquqi qüvvəyə malikdir və Baş nazirin istinad etdiyi beynəlxalq müqavilənin üstün olması müddəasının Konstitusiyaya aidiyyəti yoxdur. Ermənistan konstitusiyasının 21-ci maddəsində istinad olunan Ermənistan gerbinin belə özündə indiki Ermənistanın qonşularına ərazi iddialarını əks etdirdiyi də yaxşı məlumdur. Bununla, Ermənistanın hansı müqaviləyə qoşulmasından asılı olmayaraq, Konstitusiyada Azərbaycan ərazi bütövlüyünə qarşı olan müddəanın saxlanılmasına hər vəchlə çalışılmasının nəyə xidmət etdiyi aydın olur".
XİN sözçüsü qeyd edib ki, bununla yanaşı, 2022-ci ilin oktyabr ayından etibarən müzakirə olunan sülh sazişi layihəsində ərazi bütövlüyünə dəstək barədə müvafiq müddəaya razılıq verilməsi ilə yanaşı, paralel olaraq Ermənistan rəhbərliyinin 2023-cü ilin sentyabr antiterror tədbirlərinə qədər necə qondarma rejimə dəstək verdiyini, onu legitimləşdirməkdə davam etdiyini heç kim unutmayıb:
"Həmçinin 1991-ci ilin sərhədləri və Almatı bəyannaməsi əsasında ərazi bütövlüyünə istinad edən Ermənistan tərəfinin son 35 ilə yaxın müddətdə nəyə görə bu xəritələrə və razılıqlara əməl etmədiyinə, Sovet xəritələrində əksini tapmış sərhədləri qəbul etməkdən imtina etdiyinə izahat verməsi daha yaxşı olardı".
A.Hacızadə söyləyib ki, mütəmadi olaraq Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsinin qərarlarına istinad edən Baş nazirə, Ermənistan tərəfinin hələ 2010-cu ilin yanvarında Türkiyə ilə münasibətlərinin normallaşdırılmasına dair protokolların onun konstitusiyasına uyğunluğu ilə bağlı konstitusiya məhkəməsinin qərarının təfərrüatlı şəkildə əsaslandırıldığı zaman qondarma “Qərbi Ermənistan” iddialarından əl çəkmədiyini, eyni məntiq və yanaşmanın məhkəmənin Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhəd komissiyalarının reqlamentinin Ermənistan konstitusiyasına uyğunluğu ilə bağlı 26 sentyabr 2024-cü il tarixli qərarının qəbulu zamanı tətbiq etdiyini xatırlamaq kifayətdir:
"Xüsusən də məhkəmə qərarında preambula və dolayısı ilə Müstəqillik Bəyannaməsinin “erməni dövlətçiliyinin əsas prinsipləri” kimi səciyyələndirilməsi və onların dəyişilməz müddəalar olduğunun qeyd edilməsi, Ermənistanın Azərbaycan ərazilərinə qarşı iddialarından irəli gələn təhdidin miqyasını nümayiş etdirir".
Sözçü vurğulayıb ki, Ermənistan Baş nazirinin bu problemlərin göz ardı edilə biləcəyi ilə bağlı məntiqi, bu ölkənin dayanıqlı sülhdə maraqlı olmadığını və yalnız bu vəziyyəti gələcəkdə yenidən Azərbaycana qarşı təcavüzə başlamaq üçün ehtiyat variant kimi saxlamağa çalışdığını göstərir:
"Bununla yanaşı, Ermənistanın keçmiş münaqişənin qalığı olan Minsk qrupunun rəsmi ləğvinə qarşı olan cəhdləri, prosesi sülh sazişi ilə bağlamağa çalışması, bu ölkənin Azərbaycana qarşı gizli gündəminin mövcud olduğunu nümayiş etdirir. Bütün bunlar bir daha sübut edir ki, Azərbaycanın milli təhlükəsizliyinə birbaşa təhdid olan Konstitusiyanın dəyişdirilməsi sülh üçün əsas şərtdir və bunu tələb etmək Azərbaycanın legitim hüququdur".
Rəsmi Bakının mövqeyini Crossmedia.az-a şərh edən Milli Məclisin deputatı Elnarə Akimova deyib ki, Paşinyan Konstitusiyada dəyişikliyin olmayacağını bildirilib: "Paşinyanın fikrincə, sənəddə ərazi iddiaları ilə bağlı hər hansı bir vəd yoxdur. Əslində, bu təəccüblü deyil. 100 ildir ki, onların baxışları dəyişmir və bu qədər prosesdən sonra da biz bunun nəticəsini görmürük. Əslində hökumət başçısının son çıxışlarında bu prosesin imzalanması ilə bağlı müəyyən yumşalma hiss olunurdu. Bu da müəyyən ümidverici nəticələrə gəlməyə əsas verirdi. Amma yenidən Azərbaycana qarşı müəyyən iftiralar, yalanlar, o cümlədən ərazi iddiaları ilə bağlı yayılan səhv məlumatlar bizi bir növ əvvəlki ümidsizliyimizə geri qaytarır".
O qeyd edib ki, Ermənistanın bu mövqeyində kənar qüvvələrin təsiri olduğunu proqnozlaşdırmaq olar:
" Cənubi Qafqaza hər zaman xaos mənbəyi kimi baxırlar. Regionda isə ölkə başçısı İlham Əliyev sabitlik üçün müəyyən addımlar atır, müxtəlif ölkələrlə xarici əlaqələri genişləndirir. İlk növbədə, regionda sabitliyə və əmin-amanlığa nail olmaq üçün atılan bu addımlar Azərbaycanda sabitlik istəməyən qüvvələrdə qıcıq yaradır. Bütün hallarda Ermənistan onlar üçün bir alət rolunu oynayır. Xaos yaratmaq üçün onların əlindəki ən təsirli vasitə Ermənistandır. Onlar bu prosesin imzalanmasına mane olmağa və onu yayındırmağa maraqlıdırlar. Bu, birbaşa olaraq sabitliyin pozulmasına yönəlmiş addımdır".
Fatimə Məmmədova
16:08 16.05.2025
Oxunuş sayı: 851