Üzeyir Hacıbəylinin 140 illiyi: dahi şəxsiyyətin əbədi irsi
2025-ci il, Azərbaycan musiqisinin banisi, Şərqdə ilk operanın müəllifi, görkəmli bəstəkar, böyük maarifçi və ictimai xadim Üzeyir Hacıbəylinin anadan olmasının 140 illiyidir. Bu yubiley yalnız bir sənətkarın deyil, bütün Azərbaycan xalqının mənəvi zənginliyinin və mədəni irsinin təntənəsidir.
Üzeyir Hacıbəyli təkcə musiqiçi deyildi – o, öz dövrünün ideoloji-siyasi proseslərinə təsir göstərən böyük bir maarifçi, yazıçı, dramaturq, publisist, pedaqoq və dərin təfəkkürə malik ictimai xadim idi. Onun yazdığı “Leyli və Məcnun” operası təkcə Azərbaycan musiqisində deyil, bütün Şərqdə operanın ilk nümunəsi kimi tarixə düşdü. “Koroğlu” operası isə milli qəhrəmanlıq ruhunun bədii təcəssümü oldu. O, həmçinin xalq musiqisinin sistemləşdirilməsi, notlaşdırılması və elmi əsaslarla tədrisi sahəsində misilsiz xidmətlər göstərdi. Azərbaycan Musiqi Akademiyasının və bir çox musiqi məktəblərinin əsasını qoydu. Onun müəllimi olduğu nəslin nümayəndələri sonradan Azərbaycanın musiqi mədəniyyətini beynəlxalq səviyyədə təmsil etdilər.
Üzeyir bəy musiqidə milli kimlik anlayışını yaratdı. Onun əsərləri milli düşüncə ilə Avropa musiqisinin sintezindən doğmuşdu və bu sintez Azərbaycan musiqisini yeni mərhələyə çıxardı. Onun istər publisistik yazıları, istərsə də dramaturji əsərləri milli oyanışın, maarifçiliyin və dövlətçiliyin təbliğinə xidmət edirdi. O, həm də böyük pedaqoq idi – bütöv bir musiqiçi nəslinin formalaşmasında əvəzsiz rol oynamışdı.
Bu baxımdan, Prezident İlham Əliyevin Üzeyir Hacıbəylinin 140 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında imzaladığı Sərəncam həm tarixi ədalətin təntənəsidir, həm də milli mədəniyyətə olan yüksək dəyərin ifadəsidir.
Sərəncamda vurğulandığı kimi, Üzeyir Hacıbəylinin zəngin irsi Azərbaycan mədəniyyətinin təməl sütunlarından biridir və bu irsin təbliği, gələcək nəsillərə ötürülməsi dövlət siyasətinin mühüm istiqamətlərindən biri olaraq qalır. Prezidentin imzaladığı bu sənəd Üzeyir bəyin çoxşaxəli yaradıcılığının təhlilini, tədqiqini və dünyada tanıdılmasını stimullaşdırmaqla yanaşı, Azərbaycan gəncliyinin milli ruhda yetişdirilməsi baxımından da mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Üzeyir Hacıbəylinin 140 illik yubileyi yalnız bir tarix deyil, milli özünüdərk və mədəni kimlik yolunda atılmış daha bir mühüm addımdır. Bu yubiley, xalqın musiqi yaddaşını, milli ideyasını və mənəvi sərvətini əbədiləşdirən bir dahi şəxsiyyətin dövlət səviyyəsində yenidən ucaldılmasıdır.
Ayhan Ağarzayev
15:10 15.05.2025
Oxunuş sayı: 696
