Zərifə Əliyeva daim qəlblərdə yaşayacaq - AÇIQLAMA
Bir insan düşünün, həyatını yalnız özünün deyil, başqalarının da həyatına işıq salmağa həsr edib. O, yaşamaq üçün deyil, yaşatmaq üçün yaşayanlardan idi. Kimdir o? Ömrünü başqalarının həyatına nur verməyə həsr etmiş həkim, dünya tibb elminə əvəzsiz töhfələr vermiş alim, gözəl ana, vəfalı ömür-gün yoldaşı Zərifə Əliyeva.
Onun üçün insanlara kömək etmək peşə yox, mənəvi borc idi. O, işini sevirdi, insanları sevirdi, vətənini sevirdi… Zəhməti, biliyi ilə, minlərlə insana ümid oldu. Onun üçün ən böyük mükafat bir insanın gözündə gördüyü sevinc idi. Zərifə xanımın ömrü bir çıraq kimi yanıb başqalarına yol göstərdi. Hansı ki, o çıraq indi də sönməyib – minlərlə insanın xatirəsində, minnətdarlığında, dua dolu baxışlarında yaşayır. Çünki elə insanlar var ki, onlar heç vaxt ölmür – daimi işığa çevrilib insanların ürəyində taxt qurur...
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az-a açıqlama verən Milli Məclisin deputatı Aydın Hüseynov ilk olaraq bildirib ki, elə insanlar var onların ömür yolu gələcək nəsillərə ilham olur və xalqına bitməyən bir xəzinə bəxş edir: “Bu dünyaya insanların həyatına nur vermək və xeyirxahlıq missiyasını icra etmək üçün gəlmiş Zərifə xanım Əliyeva da belə seçilmiş insanlardan biridir. O, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademiki, tibb elmləri doktoru, professor, onlarla elmi monoqrafiyanın müəllifi, bir zamanlar kütləvi yayılan qlaukomanın etimologiyası, tibbi deontologiya, iridodiagnostika məsələləri üzrə həkim kimi özünü təsdiqləyib. Eyni zamanda, keçmiş SSRİ miqyasında, Azərbaycanda M.İ. Averbax adına Beynəlxalq Mükafata layiq görülən ilk qadın oftalmoloq olub. Azərbaycanın tibb tarixində özünəməxsus yeri olan təcrübəli həkim Əziz Əliyevin ailəsində dünyaya gələn Zərifə xanım qısa, şərəfli ömür yolu keçib. Elm aləminə gətirdiyi yeniliklərlə, intellektual səviyyəsi, biliyi, fitri istedadı, cəmiyyətdəki mövqeyi və səmimiyyəti ilə də fərqlənən Zərifə xanımın ömür-gün yoldaşı Ulu Öndər Heydər Əliyev belə demişdi: “Azərbaycan xanımının mənəvi dəyərlərini özündə təcəssüm etdirən Zərifə xanım bir qadın, bir həyat yoldaşı, bir ana, bir həkim, bir alim, bir ictimai xadim olaraq elə sağlığında əfsanəviləşməyi bacarıb və daşıdığı bu titulları mərhəmət, şəfqət, humanizm kimi ali hisslərlə bütövləşdirərək əsl insanlıq zirvəsinə yüksəlib”.
Alimin həyat yolu, elmi axtarışları və oftalmologiya sahəsinə gətirdiyi yeniliklər bu gün də hər bir kəsə nümunədir. O, peşəsini humanizm ilə təcrübənin vəhdətində təkmilləşdirib, xəstələrinə ana və bacı kimi qayğı göstərib. Ən başlıcası isə Zərifə xanım, Böyük Vətən müharibəsinə təsadüf edən tələbəlik illərində belə, Bakıdakı hərbi hospitallarda müalicə olunan xəstələrə və yaralılara yardım göstərib”.
Deputat vurğulayıb ki, Zərifə Əliyeva "Traxomanın digər terapiya üsulları ilə birlikdə sintomitsinlə müalicə" adlı namizədlik dissertasiyasını yazaraq xəstəliklə mübarizə yollarını tibb ictimaiyyətinə təqdim edib: “Bununla yanaşı, qlaukoma xəstəliyinin araşdırmalarına da davam edirdi. Beləliklə, peşə ilə bağlı göz xəstəliklərinin öyrənilməsi oftalmologiyada yeni bir sahə kimi onun diqqətini cəlb edirdi. Nailiyyətləri isə onun vəzifədə yüksəlməsinə şərait yaradırdı. O, əvvəlcə Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunun oftalmologiya kafedrasının professoru, sonra isə kafedra müdiri olub. Görmə orqanının peşə patologiyasının öyrənilməsi üzrə ilk elmi-tədqiqat laboratoriyasının yaradılması təşəbbüsünü irəli sürən məhz Zərifə xanım olub. Gözün zədələnməsinin profilaktikası, görmə orqanlarında bədxassəli şişlərin diaqnostikası və öyrənilməsi ilə bağlı elmi axtarışlarını davam etdirən Zərifə Əliyeva Bakıda Məişət Kondisionerləri Zavodunda yaratdığı laboratoriya dünyada yeganə olmaqla yanaşı, həm də onun ikinci iş yeri idi. Burada apardığı tədqiqatlar daha çox fayda verirdi. Müəssisədə fəaliyyət göstərən bu laboratoriya təkcə kondisionerlər zavodunun deyil, digər zavod və fabriklərin əməkçilərinin xidmətində idi. O, 1983-cü ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü seçilib. Zərifə Əliyeva, həmçinin bir sıra dərs vəsaiti və monoqrafiyaların müəllifi olub: “Kəskin virus konyunktivitləri”, “Keratitlər, gözün damarlı traktının, torlu qişanın, görmə sinirinin xəstəlikləri, kataraktalar”, “Qlaukoma və gözün hipertenziyası”, “Görmə orqanının zədələnməsi”, “Göz yaşı axmasının fiziologiya və histologiyası”, “Şəkərli diabetdə göz xəstəlikləri”, “Gözün mikrocərrahiyyəsi” və sair”.
Deputat A.Hüseynov fikrini belə yekunlaşdırıb: “Alimin “Yaşaparıcı yolların fiziologiyası”, “Yaşaparıcı yolların cərrahi müalicəsi”, “Göz yaşı yollarının qoruyucu cərrahiyyə üsulları” və digər əsərləri bu gün də aktuallığını qoruyub saxlayır. Dünya miqyasında iridodiaqnostika üzrə ilk kitabları Zərifə xanım Əliyeva yazıb. Onun həkimlik peşəsi ilə bağlı düşündürücü bir ifadəsi var: “Həkim insanın ən yaxın dostudur. O, insanlardan ayrılmamalıdır və laqeyd olmamalıdır.” Övladlarını Vətənə sevgi ilə böyüdən, Azərbaycan xalqını tanıdan və Prezident İlham Əliyev kimi bir lideri xalqımıza bəxş edən Zərifə xanım, hörmətə layiq bir qadın olaraq beynəlxalq aləmdə tanınmışdır. Ulu Öndər Heydər Əliyevə layiq həyat yoldaşı olmaq üçün onun yüksəldiyi zirvəyə yaxınlaşmaq bacarığına sahib olmaq gərəkdir. Zərifə xanımın səmimiyyəti və qayğısı bu zirvəni fəth etdi. Bu, onun bir ana və həyat yoldaşı kimi dəyərini göstərir. Azərbaycan oftalmologiya elmini bütün dünyada tanıdan Zərifə xanım Əliyevanın elmdə açdığı işıqlı yol ildən-ilə inkişaf edir. Yaratdığı monumental əsərlər və elmi nailiyyətləri indiyədək öyrənilir, müzakirə olunur. Onun oftalmologiya sahəsindəki tədqiqatları və fundamental əsərləri dəyərini heç vaxt itirməyəcək. Zərifə Əliyeva daim qəlblərdə yaşayacaq və onun tibb sahəsindəki xidmətləri heç vaxt unudulmayacaq”.
Nəzrin Salmanova
17:21 15.04.2025
Oxunuş sayı: 10220
