Mina fəlakəti: Gələcəyə aparan yolun üzərindəki maneə
Bu gün Beynəlxalq Mina Xəbərdarlığı və Minatəmizləmə Fəaliyyətinə Yardım Günüdür. Amma Azərbaycan üçün bu, sadəcə bir gün deyil. Bu, minlərlə insanın həyatına son qoymuş, yüzlərlə ailəni faciəyə düçar etmiş, azad olunmuş torpaqlara dönüşün qarşısını alan acı reallıqdır.
İllərdir işğal altında qalan torpaqlar indi mina təhlükəsi ilə əhatələnib. Bu gün minalar təkcə torpağı deyil, insanların xəyallarını, ümidlərini, doğma yurdlarına qayıdış sevincini də əsir götürüb. Mina partlamasa da, insanların o ərazilərdə yaşamasına, təsərrüfat qurmasına, yeni bir həyat başlamasına imkan vermir. Azərbaycan hökuməti böyük resurslar ayıraraq mina təmizləmə işlərini sürətləndirməyə çalışır. Lakin bu, tək bir ölkənin həll edə biləcəyi məsələ deyil. Beynəlxalq təşkilatlar, xüsusilə də insan hüquqları və sülh çağırışları edən ölkələr bu məsələdə daha fəal mövqe sərgiləməlidir. Əks halda, mina qurbanlarının sayı artacaq və bölgədə davamlı sülh və sabitlik çətinləşəcək.
Crossmedia.az mövzu ilə bağlı deputat Pərvanə Vəliyevaya müraciət edib. Deputatın sözlərinə görə Azərbaycan dünyada mina təhlükəsi ilə üzləşən ölkələrdən biridir: “Mina partlaması Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarını 30 illik işğalı dövründə çoxsaylı itkilərə səbəb olub. Üç onillik ərzində 3,400-dən çox azərbaycanlı mina qurbanı olub, bunlardan 359-u uşaq və 38-i isə qadındır.Mina partlamadığı zaman da zərər verir. Bu, insanların minaların yerləşdiyi ərazidən istifadə edə bilməməsi səbəbindən baş verir. Mina partladıqda isə dəhşətli ətraf mühit deqradasiyasına yol açır ki, bu ərazilər onilliklərlə yararsız halda qalır. Bu, işğaldan azad olunmuş ərazilərə reinteqrasiyanı çətinləşdirir. Keçmiş məcburi köçkünlərin geri dönə bilməsinə maneə yaradır”.
Deputat bildirib ki, bu günə qədər dövlət tərəfindən təxminən 185,707 hektar torpaq təmizlənmiş, 181,148 partlayıcı sursat qalıqları müvəffəqiyyətlə aşkar edilmiş və zərərsizləşdirilmişdir: “2024-cü ildə 62023,9 hektar ərazidə təmizlənmə aparılmış, 65821 ədəd mina və digər hərbi sursat aşkar edilərək zərərsizləşdirilmişdir. Mina təmizləmə fəaliyyəti mürəkkəb və uzunmüddətli bir prosesdir. Dövlətimiz öz resurslarını səfərbər edərək səmərəliliyi artırmaq üçün ən son texnologiyalara investisiya ayırıb. Lakin atılan əhəmiyyətli addımlara baxmayaraq, mina təmizlənməsi üçün beynəlxalq dəstək hələ də yetərsizdir.
Bir neçə gün öncə Ağdamda daha bir mülki şəxs mina partlayışının qurbanı olub. 2020-ci ildə müharibənin bitməsindən bəri, mina partlayışları nəticəsində ümumilikdə 387 azərbaycanlı həlak olub və ya ağır yaralanıb.
Ermənistanın mina xəritələri təqdim etməsinə baxmayaraq, bu xəritələr qeyri-dəqiq, etibarsız və natamamdır.Minaların geniş yayılması bölgədə sülh, barışıq və sabitlik üçün ciddi maneə yaradır”.
Həmayıl Şükürova
14:51 04.04.2025
Oxunuş sayı: 1644
