"Aprel döyüşləri xalqın gələcəyini müəyyən edən dönüş nöqtəsi oldu" -RƏY
"2016-cı ilin aprel ayında baş verən dörd günlük döyüşlər Azərbaycan və Ermənistan arasında uzun müddət davam edən münaqişənin dinamikasında yeni mərhələnin başlanğıcını qoydu. Bu hadisə təkcə Azərbaycan Ordusunun gücünü və hazırlıq səviyyəsini nümayiş etdirməklə qalmadı, həm də regional geosiyasi konfiqurasiyanın yenidən qiymətləndirilməsinə səbəb oldu".
Bu sözləri Aprel döyüşlərinin növbəti ildönümü barədə Crossmedia.az-a danışan AMEA-nın elmi işçisi Vüsalə Gülmalıyeva deyib.
O bildirib ki, müasir sosial fəlsəfə və beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsində münaqişələrin həlli ilə bağlı fərqli yanaşmalar mövcuddur: "Bəzən status-kvonun qorunması müvəqqəti sabitlik yaratsa da, uzunmüddətli perspektivdə dayanıqlı sülh və konsensusa nail olmaq üçün yetərli olmur. Aprel döyüşləri göstərdi ki, dondurulmuş münaqişə anlayışı illüziya xarakteri daşıyır və real təhlükəsizlik təmin olunmadıqda, qarşıdurma qaçılmaz olur. Aprel döyüşləri Azərbaycan Ordusunun modernləşmiş və çevik hərbi strategiyalara sahib olduğunu sübut etdi. Talış və Lələtəpə yüksəkliklərinin ələ keçirilməsi yalnız taktiki üstünlük deyil, eyni zamanda psixoloji və hərbi-strateji faktor kimi əhəmiyyət kəsb edirdi. Döyüşlər göstərdi ki, müasir münaqişələrdə sürətli manevr qabiliyyəti və yüksək dəqiqlikli silahların istifadəsi həlledici rol oynayır. Müharibələrin təkcə texniki imkanlarla deyil, həm də insan amili ilə qazanıldığı bir daha təsdiq olundu. Ermənistan ordusunun müdafiə sistemindəki boşluqlar, koordinasiya problemləri və texniki çatışmazlıqlar aşkar olundu".
Onun fikrincə, Azərbaycan Ordusunun sürətli və ardıcıl zərbələri Ermənistan hərbi birləşmələrində ciddi ruh düşkünlüyünə səbəb oldu: "Aprel döyüşləri sübut etdi ki, münaqişə dondurulmuş şəkildə qala bilməz. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa etmək əzmi və iradəsi açıq şəkildə ortaya qoyuldu. Bu döyüşlərdən sonra Azərbaycan regionda təkcə iqtisadi güc deyil, həm də hərbi-siyasi qüdrət kimi öz yerini möhkəmləndirdi. Aprel döyüşləri ATƏT-in Minsk qrupunun münaqişənin həllində qeyri-effektiv olduğunu açıq şəkildə göstərdi. Türkiyə və Pakistan kimi ölkələr açıq şəkildə Azərbaycanın yanında olduqlarını bəyan etdilər və bu, beynəlxalq münasibətlər sistemində Azərbaycanın diplomatik qazanclarını artırdı. Aprel döyüşlərindən sonra Ermənistanda daxili narazılıq gücləndi və bu, hökumətə qarşı ciddi etirazlara səbəb oldu. Döyüşlərdən sonra Ermənistan rəhbərliyi uğursuzluğun məsuliyyətini bölüşdürmək məcburiyyətində qaldı və bu, ölkədə siyasi xaosu dərinləşdirdi. Aprel döyüşlərində qazanılan təcrübə, xüsusilə də pilotsuz uçuş aparatlarının istifadəsi və koordinasiyalı hücum taktikalarının sınaqdan keçirilməsi 2020-ci il Vətən müharibəsində öz təsdiqini tapdı. Cəmiyyət Aprel döyüşlərini qələbənin başlanğıcı kimi qəbul etdi və daha böyük hədəflərə hazır oldu. Aprel döyüşləri Azərbaycan üçün həm hərbi, həm də siyasi baxımdan tarixi əhəmiyyət kəsb edən hadisə oldu. Bu döyüşlər münaqişənin həllinin yalnız diplomatik yollarla mümkün olmadığını göstərdi. Hərbi güc və qətiyyət olmasa, işğal olunmuş ərazilərin geri qaytarılması real görünməzdi. 2016-cı ildə əldə edilən uğurlar Azərbaycanın 2020-ci ildə tam qələbəyə aparan yolunun əsasını qoydu. Eyni zamanda, Aprel döyüşləri beynəlxalq münasibətlərin və regional siyasətin mürəkkəb dinamikasını anlamaq üçün mühüm bir nümunədir. Güc balansı və münaqişələrin idarə edilməsi ilə bağlı klassik nəzəriyyələr bu hadisələr fonunda yenidən nəzərdən keçirilməlidir. Bu döyüşlər göstərdi ki, tarix təkcə müşahidə olunan hadisələrin toplusu deyil, həm də xalqın iradəsinin, gücünün və birliyinin ifadəsidir. Aprel döyüşləri bu mənada təkcə bir hərbi əməliyyat deyil, həm də xalqın gələcəyini müəyyən edən bir dönüş nöqtəsi oldu".
Kənan Novruzov
15:19 03.04.2025
Oxunuş sayı: 20761
