Bu gün ailə dağılsa, sabah cəmiyyət çökmüş olacaq - Psixoloq
Ailədaxili münaqişələr zamanı hədə-qorxu və təhdid halları son dövrlər daha açıq şəkildə görünməyə başlayıb və bu, cəmiyyətdə narahatlıq yaradan əsas məsələlərdən birinə çevrilir. Artıq bir çox ailədə adi sözlə başlayan mübahisələr zamanla sərtləşir, tərəflər bir-birinə qarşı psixoloji təzyiq göstərməyə başlayır. Hədə-qorxu — “səni belə edərəm”, “mənə belə cavab vermə”, “məndən sonra görərsən” kimi ifadələr — münasibətlərdə təhlükəli xəttin keçildiyini göstərir. Bu halların artması onu deməyə əsas verir ki, ailə daxilində emosiyaların idarə olunması, qarşılıqlı hörmət və sağlam ünsiyyət getdikcə zəifləyir. Tərəflər bir-birini dinləmək əvəzinə, öz üstünlüyünü qorumağa çalışır və nəticədə konflikt daha da dərinləşir. Hədə-qorxu isə sadəcə bir anlıq əsəbin nəticəsi deyil. Bu, artıq ailə münasibətlərində güc balansının pozulduğunu, psixoloji təzyiqin normal hal kimi qəbul edilməyə başladığını göstərən ciddi bir siqnaldır. Belə situasiyalar təkcə iki insan arasındakı münasibəti pozmur; evin içindəki ümumi mühiti dəyişir. Qorxu və gərginlik ailənin atmosferinə hopur, uşaq varsa, bu vəziyyət onların psixologiyasına birbaşa təsir edir. Ailənin bir üzvünə göstərilən hədə-qorxu əslində bütün ailənin rifahına yönəlmiş bir təhlükədir.
Ailədaxili münaqişələrdəki hədə-qorxu və təhdid hallarının artması ilə bağlı Crossmedia.az-a danışan uşaq və yeniyetmə psixoloqu Aysu Həsənova qeyd edib ki, əslində cəmiyyətdə daha dərin psixososial problemlərin mövcudluğunun göstəricisidir: "Bu cür hallar ailənin yalnız daxili problemi deyil, ümumi sosial mühitin – iqtisadi çətinliklərin, psixoloji maariflənmənin azlığının, vətəndaşlar arasında empatiya və emosional tənzimləmə bacarıqlarının zəifliyinin əksidir.Təəssüf ki, bir çox insan konflikt zamanı zor tətbiqini bir çıxış yolu kimi görür. Halbuki bu davranışlar ailədə güvənin, emosional təhlükəsizliyin və qarşılıqlı hörmətin yoxluğuna işarədir".
Psixoloqun sözlərinə görə, qadın, uşaq və kişi fərq etmədən ailənin bütün üzvləri zorakı və təhdidə əsaslanan münasibətdə psixoloji travma yaşayır və bu, növbəti nəsillərə də ötürülə bilər: "Effektiv həll yollarına gəldikdə isə, ilk növbədə ailədaxili münasibətlərə dair psixoloji maarifləndirmə proqramları genişlənməlidir. İnsanlar həm münasibət qurmaq, həm də konfliktləri sağlam şəkildə həll etmək bacarıqlarını öyrənməlidirlər.Psixoloqların, sosial işçilərin və hüquq-mühafizə orqanlarının birgə işi bu sahədə olduqca vacibdir.Həmçinin məktəb yaşından başlayaraq uşaqlarda emosional savadlılığın artırılması -hisslərini tanımaq, ifadə etmək və empati qurmaq bacarığı gələcəkdə sağlam ailə münasibətlərinin təməlini qoya bilər.Sonda vurğulamaq istərdim ki, ailə isə cəmiyyətin təməlidir".
Sonda A.Həsənova bu təməlin nə qədər sağlam qurulsa, bir o qədər güclü və psixoloji olaraq rifahlı bir cəmiyyət formalacağı fikrini bildirib.
Fatimə Məmmədova
15:10 17.12.2025
Oxunuş sayı: 852