Qəzəb yığılırsa, fəlakət qaçılmazdır: Aqressiyanın kriminal nəticələri
Son zamanlar cəmiyyətdə aqressiyanın artması, xüsusilə gənclər arasında zorakılıq risklərini artırır. Hüquqşünas Xəyalə ... bildirir ki, fiziki və sosial mühitdə yığılan emosiyalar, kiçik mübahisələri daha ciddi zorakılıq hallara çevirmək potensialına malikdir. Məişət zorakılığı, sosial mediada kiberaqressiya və qrup zorakılığı kimi halların artması, həm fərdi, həm də kütləvi kriminal davranışların baş vermə ehtimalını yüksəldir.
Aqressiyanın kriminalizmə yol aça bilməsi barədə Crossmedia.az-a açıqlama verən hüquqşünas Xəyalə Hənifəli fiziki zorakılıqda insanların daha tez qəzəbləndiyini, kiçik mübahisələrin döyüşə, əllə vurmağa çevrilə biləcəyini qeyd edib:
"Məişət zorakılığı zamanı ailə mühitində gərginlik artır. Qışqırmaq, təhqir etmək, qadağalar, nəzarət kimi davranışlar çoxalır.
Digər zorakılıq isə sosial mediadakı zorakılıqdır (kiberaqressiya). Həmin zorakılıq hakaret, təhqir, qruplarda aqressiv çağırışlar, insanların bir-birinə qarşı qrup halında hücum etməsi, alçaltması, təhqir etməsi, günahlandırması və cəzalandırmağa çalışmasıdır.
Ən çox gənclər arasında yayılan qrup zorakılığı isə “dəstələr” və qruplaşma ilə bağlıdır; bu da gəncləri qızışdırmaq riskini artırır".
Hüquqşünas , həmçinin, kütləvi aqressiyanın necə kriminal davranışa çevrilə biləcəyindən danışıb:
"Emosiyaların yığılması — uzun müddət narazılıq, ədalətsizlik hissi, əsassız qadağalar, asossial gərginlik, təhrik edən lider və ya çağırış — məsələn, kiminsə sözləri: “Gedək, göstərək!”.
Sosial şəbəkədə emosional paylaşımlarla insan tək olarkən etməyəcəyi hərəkətləri qrupda edir.
Məsuliyyət hissi azalır: “Hamı edir, mən də edim”
Nəzarətin itməsi: qışqırıq, panika, qorxu
“Dayandırmaq” çətinləşir. Və bunların nəticəsi olaraq vandalizm, əmlaka zərər, davalar və kütləvi qarşıdurmalar meydana gəlir.Aqressiyanın qarşısını alan ən güclü faktorlar: qarşılıqlı söhbət, dialoq və mediasiya, valideynlərin emosional tərbiyəsi, təhlükəsiz icma mədəniyyəti, konfliktoloji bacarıqlar.
Ən vacib amil isə sakit danışmaq, qarşı tərəfi dinləmək və vasitəçi cəlb etməkdir".
Fatimə Məmmədova
18:26 06.12.2025
Oxunuş sayı: 1045
