NATO-nun şərq cinahında hərbi fəallığı artır: Rusiya və Belarus təhlükəsizlik risklərinə diqqət çəkir

Beynəlxalq təhlükəsizlik mühitində artan gərginlik xüsusilə NATO-nun şərq cinahında hərbi iştirakının güclənməsi ilə müşahidə olunur. Alyans Rusiya və Belarus sərhədlərində təlim-döyüş və kəşfiyyat fəaliyyətini intensivləşdirərək regionda mövqelərini möhkəmləndirir. Rusiya müdafiə naziri Andrey Belousovun sözlərinə görə, Şimali Atlantika bloku bu istiqamətdə təxminən 60 min hərbçinin iştirak etdiyi təlimlər həyata keçirib. Bunun fonunda Moskva və Minsk müdafiə sahəsində qarşılıqlı əməkdaşlığı dərinləşdirərək 2026–2030-cu illəri əhatə edən strateji hərbi tərəfdaşlıq proqramını təsdiqləməyə hazırlaşır. Ekspertlər hesab edir ki, bu proses regionda yeni geosiyasi balansın formalaşmasına və təhlükəsizlik arxitekturasının dəyişməsinə gətirib çıxara bilər.
Mövzu barədə Crossmedia.az-a danışan hərbi ekspert İbrahim Rüstəmli bildirib ki, hazırkı gərginliyin kökləri məhz NATO-nun Rusiya sərhədlərinə doğru genişlənməsi ilə bağlıdır:
“İndiyə kimi ən böyük problemlər elə Avropa və Qərb başda olmaqla NATO-nun Rusiya sərhədlərinə doğru irəliləməsi ilə başlayıb. Bir vaxtlar Ukrayna Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra dünyanın aparıcı nüvə ölkələrindən biri idi. Lakin nüvə silahlarının təhvil verilməsi razılaşması zamanı Ukraynanın ərazi bütövlüyünə təminat verilmişdi. Rusiya bu bütövlüyə təhdid yaratmayacaq, NATO isə mövcud sərhədlərindən irəliyə hərəkət etməyəcəkdi. Amma sonradan bu balans pozuldu”.
Ekspertin sözlərinə görə, NATO-nun keçmiş sovet respublikalarına doğru genişlənməsi Moskva tərəfindən ciddi təhdid kimi qəbul edilib və nəticədə Rusiya-Ukrayna müharibəsi reallığa çevrilib:
“Rusiyanın Federal Təhlükəsizlik Xidmətindən gələn yanlış kəşfiyyat məlumatları nəticəsində Kreml Ukraynaya qarşı hərbi əməliyyatların cəmi bir neçə gün davam edəcəyini düşünürdü. Lakin artıq illərdir bu münaqişə davam edir. Rusiya bu gün təkcə Ukrayna ilə deyil, demək olar, bütün Qərb dünyası ilə savaşır. Bu da regionun təhlükəsizliyini sual altına qoyur”.
İ.Rüstəmli qeyd edib ki, NATO-nun şərq sərhədlərində kəşfiyyat fəaliyyətini gücləndirməsi regiondakı sabitlik üçün əlavə risk yaradır:
“Əgər Rusiya müdafiə naziri Andrey Belousovun dediklərinə inanırıqsa, bu, regionun onsuz da kövrək təhlükəsizlik mühitini daha da gərginləşdirəcək. Artıq bu ərazidə təhlükəsizlikdən danışmaq çətindir, çünki bölgə risk zonasına çevrilib”.
Ekspert həmçinin Azərbaycanın vəziyyətinə də toxunub və qeyd edib ki, ölkəmiz bu mürəkkəb geosiyasi şəraitdə balanslaşdırılmış siyasət həyata keçirməklə daxili sabitliyi qorumağa çalışır:
“Azərbaycan Cənubi Qafqazın lider dövləti kimi həm regional, həm də qlobal reallıqları nəzərə alaraq öz milli maraqlarını qorumağa çalışır. Əsas məqsədimiz işğaldan azad edilmiş torpaqlarımızda sülh və əmin-amanlığı bərpa etməkdir. Prezident İlham Əliyev müharibədə qələbə qazandıqdan sonra sülhün qorunmasını prioritet məqsəd kimi müəyyən edib”.
İbrahim Rüstəmli əlavə edib ki, Azərbaycanın Ukraynaya göstərdiyi humanitar yardım bəzən yanlış şəkildə hərbi dəstək kimi təqdim olunur, halbuki bu, sırf humanitar xarakter daşıyır:
“Azərbaycan müharibə şəraitində qalan dinc əhaliyə, qadınlara və uşaqlara yardım göndərir. Bu, insani bir addımdır. Amma bəzi tərəflər bunu siyasi və ya hərbi kontekstdə dəyərləndirməyə çalışır. Buna baxmayaraq, Azərbaycan balanslı siyasət yürütməklə həm öz maraqlarını, həm də regionda sabitliyi qorumağa davam edir”.
Mehriban Yariyeva
22:28 16.10.2025
Oxunuş sayı: 1498