Soros Fondu “demokratiya” adı altında siyasi qarışıqlıq yaratmağa cəhd edir - Politoloq
Son illərdə qlobal siyasətdə qeyri-hökumət təşkilatlarının, beynəlxalq fondların və transmilli maliyyə şəbəkələrinin rolu ciddi müzakirələrə səbəb olur. Bu proseslərin mərkəzində isə adətən dünya ictimaiyyətinə azad cəmiyyətlər və demokratik dəyərlərin təşviqi ideyası ilə tanıdılan, lakin fəaliyyəti çox zaman mübahisəli qiymətləndirilən maliyyəçi Corc Sorosun adı dayanır. Onun yaratdığı “Open Society Foundations” (Açıq Cəmiyyət Fondları) bir çox ölkələrdə vətəndaş cəmiyyəti institutlarına dəstək verməklə yanaşı, bəzi siyasi və ictimai proseslərə təsir göstərməkdə ittiham olunur.
ABŞ Konqresində isə bu məsələ yeni müstəviyə keçib. Respublikaçı konqresmen Baddi Karter Ədliyyə Nazirliyinə müraciət edərək Sorosun ölkə daxilində mümkün ekstremist hərəkatları və daxili terrorizmi maliyyələşdirməkdəki rolunun araşdırılmasını tələb edib. Bu çağırış yalnız bir siyasətçinin təşəbbüsü deyil, həm də ABŞ-da getdikcə güclənən ideoloji qarşıdurmanın və ictimai narahatlığın təzahürüdür.
Məsələnin aktuallığı ondan ibarətdir ki, “açıq cəmiyyət” anlayışı ilə “ideoloji manipulyasiya” arasındakı sərhəd getdikcə bulanıqlaşır. Belə bir şəraitdə, beynəlxalq maliyyə mərkəzlərinin və fondların milli təhlükəsizlik, siyasi sabitlik və ictimai dəyərlərə təsiri barədə suallar daha çox səslənir.
Məsələ ilə bağlı politoloq Əliqismət Bədəlov Crossmedia.az-a öz fikirlərini bölüşüb:
"Soros Fondu “demokratiya” və “vətəndaş cəmiyyəti” kimi dəyərlər adı altında müxtəlif ölkələrdə ictimai itaətsizlik və siyasi qarışıqlıq yaratmağa cəhd edir. ABŞ-da Respublikaçı Konqres üzvü Paddi Karter Ədliyyə Nazirini Sorosun ölkə daxilində terrorizmin maliyyələşdirilməsindəki rolunu araşdırmağa çağırması bu fondun əsl mahiyyətini bir daha gündəmə gətirib. Artıq ABŞ ictimaiyyətində də Soros Fondunun terrorçu qrupları maliyyələşdirməsi ilə bağlı ciddi şübhələr yaranıb və bu istiqamətdə fondun fəaliyyətinin araşdırılması məsələsi gündəliyə çıxarılıb.
Konqres üzvü məktubunda qeyd edib ki, Soros Fondu siyasi ekstremizmin təbliği ilə məşğul olan təşkilatlara maliyyə dəstəyi göstərib. Qeyd edək ki, bir müddət əvvəl ABŞ Ədliyyə Departamenti də federal prokurorlara Sorosun “Açıq Cəmiyyət” fondunun terrorizmə mümkün əlaqələrinin araşdırılması barədə göstəriş vermişdi. Bu barədə “The New York Times” qəzetində sensasion məqalə dərc olunub.
Hətta ABŞ Donald Tramp da bəyan etmişdi ki, amerikalı maliyyəçi Corc Soros və onun oğulları cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməlidirlər. Trampın fikrincə, ABŞ-da keçirilən etiraz aksiyalarının təşkilində və maliyyələşdirilməsində məhz Soros ailəsinin əli var. Bu iddialar, əlbəttə ki, əsassız deyil.
Soros Fondu sanki terrorizmi və terrorçuları dəstəkləmək, onları maliyyələşdirmək məqsədilə yaradılıb. Tarixən də bunun çoxsaylı nümunələri mövcuddur. Gürcüstanda və Ukraynada baş vermiş “Narıncı inqilablar”, Ermənistandakı “Məxməri inqilab” və Türkiyədəki “Gezi parkı” hadisələri məhz Soros Fondunun maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilib.
Ermənistanda bu fond yalnız media sahəsinin inkişafı adı altında 5 milyon dollardan artıq vəsait xərcləyib. Həmin media orqanları isə Nikol Paşinyanın hakimiyyətə gəlməsində və sonrakı dövrdə, Azərbaycan qarşısında ağır məğlubiyyətinə baxmayaraq, hakimiyyətdə qalmasında mühüm rol oynayıb.
Təkcə 2019-cu ildə Soros Fondunun Ermənistana ayırdığı maliyyə vəsaiti 3 milyon dollardan 16 milyon dollara qədər artıb. Fondun rəhbərliyinə çox yaxşı məlumdur ki, Ermənistan dövləti tarixən faşizmi, irqçiliyi və nasizmi dövlət siyasətinə çevirmiş ölkədir. Deməli, bu fond dolayısı ilə həmin ideologiyaları da dəstəkləyir və maliyyələşdirir.
Bu gün dünyanın bir çox ölkələrində Soros Fondu hakimiyyətlərə qarşı inqilabları və təxribatları dəstəkləyən, antidemokratik qüvvələrə sponsorluq edən qurum kimi tanınır. Məhz buna görə də Avropanın bir sıra, xüsusilə Şərqi Avropa ölkələrində fondun fəaliyyətinə qadağalar qoyulub. Fondun hədəfə aldığı ölkələrdən biri də Azərbaycandır.
Əlbəttə, bu təxribatçı fond ölkəmizdə iğtişaşlar törətməyə nail ola bilmədi. Lakin Azərbaycana qarşı qarayaxma kampaniyasını və təxribatçı fəaliyyətini davam etdirir. Avropa Şurası Parlament Assambleyasında və Avropa Parlamentində Soros Fondunun maliyyələşdirdiyi deputatların mövcudluğu da heç kimə sirr deyil.
Məhz həmin deputatlar vasitəsilə Soros Fondu ölkəmizə qarşı çirkin kampaniyalar aparır, Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə artan nüfuzuna xələl gətirmək üçün müxtəlif siyasi oyunlara əl atır. Fond hər bir ölkədə və təşkilatda siyasi cəhətdən təcrübəsiz və prinsipiallığı olmayan şəxsləri çirkli pullar hesabına ələ alır, onları dövlətin konstitusion quruluşuna qarşı çıxmağa təhrik edir".
Politoloq həmçinin bu qurumun artıq iç üzünün tam açıldığını qeyd edib.
"Artıq ABŞ rəsmiləri də Soros Fondunun siyasi ekstremizmin təbliği ilə əlaqəli təşkilatları maliyyələşdirmədə əhəmiyyətli rol oynadığı qənaətinə gəliblər" - deyə o əlavə edib.
Elmir Heydərli
11:55 13.10.2025
Oxunuş sayı: 2938
