Qurban bayramının ənənəvi dəyərləri “erroziyaya uğrayır"? - Türkiyədə araşdırma

Yeni bir araşdırma Qurban bayramına dair ictimai qavrayışda ciddi dəyişikliklər baş verdiyini üzə çıxarıb. Ənənəvi dini və sosial rituallar müasir həyat tərzi qarşısında geri planda qalarkən, fərdi rahatlıq və istirahət anlayışı ön plana keçir.
Crossmedia.az xarici mediaya istinadən bildirir ki, PRAGMA Research-in 2025-ci il üzrə araşdırmasının nəticələrinə əsasən, Türkiyədə bayram artıq ibadət və ictimai həmrəylik günü kimi deyil, daha çox şəxsi istirahət dövrü kimi qəbul olunur. Respondentlərin 56 faizi Qurban bayramını öncəliklə “bayram” kimi dəyərləndirib.
Araşdırma nəticələri göstərir ki, qadınlar üçün bayram daha çox qida ilə, kişilər üçün isə istirahətlə assosiasiya olunur. Ailə ziyarətləri hələ də əsas ritual kimi qalır – respondentlərin 46 faizi bu bayramda böyüklərini ziyarət etməyi planlaşdırır. Lakin eyni zamanda 17 faiz doğma şəhərə, 15 faiz tətilə, 10 faiz isə evdə qalmağa üstünlük verir.
Qurbanlıq heyvanların kəsilməsində iştirak səviyyəsi də azalıb: yalnız 52 faiz bu il qurban kəsəcəyini bildirib. Rəqəmsal ianələrə isə inam azdır – respondentlərin yalnız 6 faizi bu metodu əvvəllər sınaqdan keçirib, 46 faizi isə bu üsulu etibarsız sayır.
PRAGMA-nın nümayəndəsi Büşra Yenidünya bildirib ki, ənənəvi bayram dəyərləri “eroziyaya uğrayır” və yeni nəsil bu mədəniyyəti kifayət qədər tanımır. O vurğulayıb ki, bayramlar artıq yalnız dini ayin deyil, həm də mədəni kimlik üçün bir sınaqdır. Rəqəmsal alternativlər isə hələlik kollektiv inamdan və sosial şəffaflıqdan uzaqdır.
Bu nəticələr Qurban bayramının fərdi zövqlərlə kollektiv dəyərlər arasında tarazlığını itirdiyini və bayramın mənəvi tərəflərinin getdikcə kommersiyalaşmış forma aldığını göstərir.
Zəhra Ağayeva
18:39 06.06.2025
Oxunuş sayı: 837